İleri makarnalık buğday hatlarının agromorfolojik ve kalite özellikleri yönünden incelenmesi
Investigation of advanced durum wheat lines for agromorphological and quality characteristics
- Tez No: 958447
- Danışmanlar: PROF. DR. FARUK TOKLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışma, Türkiye'nin farklı bölgelerinde yetiştirilen makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) genotiplerinin verim, kalite ve teknolojik özellikler bakımından değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırma, 2021–2022 ve 2022–2023 üretim sezonlarında sırasıyla Mersin ve Adana illerinde yürütülmüş olup, 395 ileri seleksiyon hattı ve 5 standart kontrol çeşidini içeren toplam 400 genotip, alfa latis deneme deseninde iki tekerrürlü olarak ele alınmıştır. Denemelerde agronomik (bitki boyu, başaklanma süresi, dane verimi vb.) ve kalite (ham protein, yaş gluten, nişasta oranı) özellikler analiz edilmiştir. Elde edilen veriler varyans analizine tabi tutulmuş, farklı özelliklerde yıllara ve lokasyonlara bağlı olarak istatistiksel anlamlılıklar belirlenmiştir. Çalışma sonucunda bazı hatlar, hem verim hem de kalite bakımından üstün performans göstermiştir. Özellikle 9-55, 4-39, 3-65, 9-5, 1-39, 2-45, AUS79 ve 9-85 kodlu hatlar; yüksek dane verimi, protein ve gluten oranı, bin dane ağırlığı ve teknolojik kalite kriterleri bakımından öne çıkmıştır. Araştırma sonucunda hem kalite hem de verim yönünden üstün özellikler gösteren hatların, makarnalık buğday ıslah programlarında aday çeşit olarak değerlendirilebileceği önerilmektedir. Bu kapsamda çalışma, Türkiye'de makarnalık buğday üretimi için yüksek performanslı genotiplerin geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate durum wheat (Triticum durum) genotypes cultivated in different regions of Türkiye in terms of yield, quality, and technological traits. The research was conducted during the 2021–2022 and 2022–2023 growing seasons in Mersin and Adana provinces, respectively. A total of 400 genotypes, including 395 advanced breeding lines and 5 standard check cultivars, were tested using an alpha lattice design with two replications. Agronomic traits (such as plant height, heading time, and grain yield) and quality traits (including crude protein, wet gluten, and starch content) were analyzed. The collected data were subjected to variance analysis, and statistically significant differences were observed depending on years and locations for various traits. As a result of the study, several lines exhibited superior performance in both yield and quality parameters. In particular, lines coded 9-55, 4-39, 3-65, 9-5, 1-39, 2-45, AUS79, and 9-85 stood out with their high grain yield, protein and gluten content, thousand kernel weight, and technological quality characteristics. The findings suggest that the lines with superior yield and quality traits could be considered as potential candidates in durum wheat breeding programs. Accordingly, this study contributes to the development of high-performance genotypes for durum wheat production in Türkiye.
Benzer Tezler
- Bazı ileri makarnalık buğday hatlarının tarımsal özellikleri üzerine araştırmalar
Determination of agronomic traits of some advanced durum wheat lines
ELİF SÖZEN
- İleri kavuzlu buğday hatlarının bulgur olma potansiyellerinin araştırılması
Investigation on potential of advanced hulled wheat lines for bulgur production
ORHAN BATU
- Geri melezleme yöntemi ile geliştirilmiş ileri kademe makarnalık buğday (Triticum durum L.) hatlarının verim ve bazı verim özellikleri yönünden değerlendirilmesi
Evaluation of advanced durum wheat (Triticum durum L.) lines improved by backcrossi̇ng method in terms of yield and some yield components
SULTAN KEMAL HUSSIEN
- Bazı makarnalık buğday ileri ıslah hatlarının kalite özellikleri ve stabilite yetenekleri
Quality characteristics and stability traits of advanced durum wheat lines
FERHAT YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Gıda MühendisliğiGaziosmanpaşa ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULVAHİT SAYASLAN
- Levante × Karakılçık makarnalık buğday popülasyonu ileri hatlarının verim, kalite, ve bazı fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi
Evaluation of Levante × Karakılçık durum wheat populationadvanced lines for yield, quality and some physiologicalproperties
İMREN ÇÖKEN TEKİN
Doktora
Türkçe
2025
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYA DUMLUPINAR