Geri Dön

Artuklu dini mimarisinde kullanılan geometrik süslemelerin takı sanatına uyarlanması (Mardin örneği)

Adaptation of geometric ornaments used in the Artuqid religious architecture to the jewellery art (Mardin example)

  1. Tez No: 958510
  2. Yazar: İZZET ZORLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ASLIHAN EROĞLU
  4. Tez Türü: Sanatta Yeterlik
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Plastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 208

Özet

Süsleme, konumlandığı mimari öğenin estetik görünümünü arttırmakla beraber, insanın kendini ifade etme araçlarından biridir. Aynı şekilde takı kullanımındaki amaçlardan biri de süslenme ihtiyacının karşılanmasıdır. Öte yandan insanlar takı seçimleri ile statülerini ortaya koyar ve kendilerini ifade ederler. Yakın geçmişe kadar Orta Çağ kent dokusu bozulmadan gelebilen Mardin, diğer şehirlerden farklı olarak, çeşitli din ve etnik kökenlere ev sahipliği yapmıştır. Yapı malzemesi ve kent dokusu ile de sürekli dikkat çeken bir merkez durumundadır. Şehirde ortaya konan mimari yapılardaki geometrik bezemeler, İslam sanatının sonsuzluk tasavvuru ile uyum ve simetri içinde taşa işlenmiştir. Ülkemizde hem geleneksel motiflerin hem de mimari öğelerin esin kaynağı olarak sanat girdisine çevrildiği görülmektedir. Bu motifler tekstil, seramik ve çini sanatından endüstriyel tasarıma kadar uzanmış ve hatta ülke tanıtımında kullanılan görsel iletişim unsurundan biri olmuştur. Mardin şehrinin sahip olduğu karakteristik motiflerin 21. yüzyılda kullanımı aslında geleneksel sanatların günümüze kadar getirdiği birikime vurgu yapmaktadır. Bu çalışmanın kapsamı, tarihi mimari yapılardaki geometrik süslemelerin takı sanatı özelinde madeni (metal killeri) ve madeni olmayan malzemeler (ahşap ve reçine) ile üretilmesidir. Bu konuda bir farkındalık oluşturmak ve takı sanatında farklı tasarım arayışlarında olan sanatçı ve tasarımcıların bu eğilimlerine bir zenginlik kazandırmak amaçlanmaktadır. Oluşturulacak tasarımlar ile bahse konu şehrin kendi tarihinin bir parçası olan süslemeler sanat girdisi olarak kullanılacaktır. İki farklı malzeme setiyle üretimler yapılacağından proje çıktıları da ona göre şekillenecektir. Yani bir taraftan yeşil dönüşüm ve sürdürülebilir yaklaşım sergilenecekken diğer taraftan geleneksel olmayan malzemeler ile yenilikçi (inovatif) yaklaşım söz konusudur. Elde edilecek sanatsal çıktılar üç boyutlu takı formunda olacaktır. Bu araştırma ile beklenen iki sonuç mevcuttur. Araştırmanın saha çalışmaları Mardin şehrindeki dini mimaride mevcut geometrik süslemelerin tespit edilmesi ile aslında bir envanter çalışmasını ortaya koyacaktır. Yapılacak tespitlerden sonra bir kişisel sergi açılması da araştırmadan beklenen ikinci sonuç mahiyetindedir.

Özet (Çeviri)

Ornamentation is one of the means of self-expression for people, while enhancing the aesthetic appearance of the architectural element where it is positioned. Similarly, one of the purposes of using jewelry is to meet the need for adornment. On the other hand, people reveal their status and express themselves with their jewelry choices. Mardin, which has survived until the recent past with its medieval urban texture intact, has hosted various religions and ethnicities, unlike other cities. It is a center that constantly draws attention with its building materials and urban texture. Geometric ornaments in the architectural structures presented in the city are processed into stone in symmetry and harmony with the eternal understanding of Islamic art. It is seen that both traditional motifs and architectural elements are transformed into artistic input as a source of inspiration in our country. These motifs have extended from textile, ceramic and tile art to industrial design and have even become one of the visual communication elements used in the promotion of the country. The use of the characteristic motifs of the city of Mardin in the 21st century actually emphasizes the accumulation of traditional arts that have brought to the present day. The scope of this study is the production of geometric ornaments in historical architectural structures with metal (metal clays) and non-metal materials (wood and resin) in the context of jewelry art. It is aimed to create awareness on this issue and to enrich the tendencies of artists and designers who are searching for different designs in jewelry art. The designs to be created and the ornaments that are a part of the city's own history will be used as art input. Since productions will be made with two different material sets, the project outputs will also be shaped accordingly. On the one hand, green transformation and sustainable approach will be exhibited, on another hand; there is an innovative approach with non-traditional materials. The artistic outputs to be obtained will be in the form of three-dimensional jewelry. There are two expected results with this research. The field work of the research will actually present an inventory study by identifying the geometric ornaments present in the religious architecture in the city of Mardin. The second expected result of the research is to open a personal exhibition after the findings.

Benzer Tezler

  1. Diyarbakır ve Mardin'deki İslam Dönemi dini mimarisinde geometrik süsleme

    Geometric ornamentations of Diyarbakir and Mardin's religious architecture in Islamic Period

    İZZET ZORLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sanat TarihiDicle Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İRFAN YILDIZ

  2. Diyarbakır'daki İslam dönemi mimarisinde süsleme

    Ornamentation of Diyarbakır Islamic architecture

    GÜLSEN BAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Sanat TarihiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. KADİR PEKTAŞ

  3. Mardin merkez'de sivil mimari süslemelerinde tipolojik çözümleme

    Başlık çevirisi yok

    SENEM KAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    El SanatlarıMarmara Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. EROL ETİ

  4. Artuklu mimarisinde figürlü süslemeler

    Figured ornaments in Artuklu architecture

    SİBEL DÜZGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sanat TarihiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÇAYCI

  5. Mardin Kırsalındaki Süryani Dini Mimarisinin İncelenmesi ve Koruma Yaklaşımları

    Investigation and Conservation Approaches of Syriac Religious Architecture in Mardin Rural Area

    ERDAL DİNÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkMardin Artuklu Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESLİHAN DALKILIÇ