Geri Dön

Restoranlarda aydınlatma tasarımının mekân atmosferine ve kullanıcı deneyimine etkisi

The effect of lighting design on the spatial atmosphere and user experience in restaurants

PDF İndir

  1. Tez No: 958553
  2. Yazar: MELİS AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İPEK FİTOZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
  6. Anahtar Kelimeler: Aydınlatma Tasarımı, Restoran Aydınlatması, Kullanıcı Deneyimi, Restoran Atmosferi, Lighting Design, Restaurant Lighting, User Experience, Restaurant Atmosphere
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İç Mimarlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

Mimari iç mekânlarda aydınlatma tasarımı, fiziksel işlevselliğin ötesine geçerek mekânın atmosferini ve kullanıcı deneyimini derinden etkiler. Özellikle restoran gibi deneyim odaklı kamusal mekânlarda aydınlatmanın nicelik ve niteliği, kullanıcıların mekânı algılama biçimini şekillendirmesinde kritik bir rol oynar. Bu yüksek lisans çalışmasında, lüks restoranlarda aydınlatma tasarımının mekânsal atmosfer üzerindeki etkilerini ve kullanıcı deneyimiyle ilişkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında İstanbul'un Suadiye semtinde bulunan üç seçkin restoranın (Restoran A, Restoran B ve Restoran C) aydınlatma düzenleri, aydınlığın nicelik ve niteliği açısından incelenmiştir. Nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı bu çalışmada, her bir restoranın farklı işlevsel bölümlerinin (yemek alanı, özel alanlar, içecek servis alanı, sirkülasyon alanı, ıslak hacim alanı) aydınlatma tasarımları nicelik ve niteliği açısından detaylı olarak analiz edilmiştir. Aydınlatmanın nicelik (aydınlık düzeyi) ve nitelik özellikleri (ışığın renksel özellikleri, doğrultusal yapısı, aydınlıkta oluşan gölgeler, aydınlık düzeyinin dağılımı) görsel mekân analizi (Görünürlük, Mekânsallık, Atmosfer) bağlamında kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Ayrıca, uygulanan anket çalışmasıyla kullanıcıların aydınlatmaya dair algı ve memnuniyet düzeyleri nicel olarak ölçülmüş ve mekânsal tasarım unsurlarıyla ilişkilendirilmiştir. Elde edilen bulgular, aydınlatma tasarımının restoran atmosferine çok yönlü bir katkı sağladığını göstermektedir. Doğru kurgulanan aydınlatma tasarımı sayesinde mekânlar hem estetik açıdan çekici ve konsepte uyumlu bulunmuş, hem de işlevsel olarak kullanıcıların rahatça görme ve odaklanma ihtiyaçlarını karşılamıştır. Katılımcıların büyük çoğunluğu, kaliteli ve özenli aydınlatmanın mekâna dair“lüks”,“davetkâr”ve“sıcak”bir atmosfer yarattığını belirtmiştir. Aynı zamanda uygun aydınlık düzeyinin ve ışığın renksel özelliklerinin, restoranın farklı bölümleri için aydınlığın nicelik ve niteliği açısından gerekliliklere uygun aydınlatma tasarımlarının yapılması ile kullanıcıların kendilerini rahat, güvende ve mekâna ait hissetmelerini pekiştirdiği saptanmıştır. Sonuç olarak, aydınlatma tasarımının yalnız teknik bir uygulama değil, restoranların marka imajını ve kullanıcı memnuniyetini şekillendiren kritik bir tasarım aracı olduğu bu çalışmayla ortaya konmuştur.

Özet (Çeviri)

Lighting design in architectural interiors goes beyond physical functionality and deeply affects the atmosphere and user experience of the space. Especially in experience-oriented public spaces such as restaurants, the quantity and quality of lighting plays a critical role in shaping the way users perceive the space. In this master's study, it is aimed to evaluate the effects of lighting design on the spatial atmosphere in luxury restaurants and its relationship with the user experience. Within the scope of the research, the lighting schemes of three exclusive restaurants (Restaurant A, Restaurant B and Restaurant C) in Suadiye district of Istanbul were examined in terms of the quantity and quality of illumination. In this study, in which quantitative and qualitative methods were used together, the lighting designs of different functional sections of each restaurant (dining area, private areas, beverage service area, circulation area, wet area) were analyzed in detail in terms of quantity and quality. The quantitative (illuminance level) and qualitative characteristics of the lighting (color characteristics of light, directional structure, shadows created in illumination, distribution of illuminance level) were comprehensively evaluated in the context of visual space analysis (Visibility, Spatiality, Atmosphere). In addition, users' perceptions and satisfaction levels regarding lighting were quantitatively measured through a questionnaire survey and associated with spatial design elements. The findings show that lighting design makes a multifaceted contribution to the restaurant atmosphere. Properly designed lighting design not only made the spaces aesthetically appealing and conceptually harmonious, but also functionally fulfilled the users' needs to see and focus comfortably. The majority of the participants stated that quality and careful lighting created a“luxurious”, 'inviting' and“warm”atmosphere. At the same time, it was found that the appropriate level of illumination and the color characteristics of the light reinforced the users' feeling of comfort, safety and belonging to the space by designing lighting designs that meet the requirements in terms of quantity and quality of illumination for different parts of the restaurant. As a result, this study reveals that lighting design is not only a technical application but also a critical design tool that shapes the brand image of restaurants and user satisfaction.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    905020

    The role of color harmony in restaurant interior design: Creating a cohesive atmosphere

    Renk uyumu'nun restoran iç mekan tasarımındaki rolü: Tutarlı bir atmosfer yaratmak

    SOLIN OMER MOHAMMED MOHAMMED

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    MimarlıkAltınbaş Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERİNÇ ONBAY

  2. Tez No

    441805

    Effects of artificial lighting design on brand identity, case study: Bisquitte restaurant

    İç mekanda yapay aydınlatma tasarımının bisquitte restoran bağlamında marka kimliğine etkisi

    HATİCE PINAR DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    İç Mimari ve DekorasyonYaşar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ECEHAN ÖZMEHMET

  3. Tez No

    698531

    Sürdürülebilir restoran tasarımı

    Sustainable restaurant design

    İLKİM DARIYERLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İç Mimari ve DekorasyonMarmara Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AYŞE DORA ERDİLEK

  4. Tez No

    562029

    Alakart restoranların iç mekan tasarımında ergonomik ilkelerin değerlendirilmesi

    Evaluation of ergonomic principles in interior design of A la carte restaurants

    ELİF GENÇ SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. CEM DOĞAN

  5. Tez No

    453726

    Restoranların tasarımında aydınlatma ve renk

    Lighting and color on design of restaurants

    NURŞAH ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İç Mimari ve DekorasyonHaliç Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN ESEN

Geri Dön