Geri Dön

İklim değişikliği kapsamında kentsel yayılmanın karbon emisyonuna etkilerinin incelenmesi: İstanbul ili örneği

Investigation of the effects of urban sprawl on carbon emissions in the context of climate change: The case of İstanbul province

  1. Tez No: 958828
  2. Yazar: İREM ERDÖNMEZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TOLGA BAKIRMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bilim ve teknolojideki gelişmeler üretim ve tüketim süreçlerini hızlandırmıştır. Kentler; plansız ve düzensiz yayılma ile karşı karşıya kalmıştır. Bu süreç sadece fiziksel mekanı değil aynı zamanda sosyoekonomik ve çevresel sürdürebilirliği de etkilemektedir. Söz konusu kentsel yayılma ile fosil yakıt ve enerji tüketiminin artması, doğal alanların kentleşmesi ve biyolojik çeşitliliğin azalması gibi çeşitli çevresel etkiler ortaya çıkmıştır. Kaynakların kontrolsüz bir şekilde kullanılması, küresel ölçekte iklim değişikliğini tetikleyerek karbon emisyonunu arttırmaktadır. İklim değişikliği kavramı artık bilimsel olduğu kadar politik ve ekonomik bir konu haline gelmiştir. İklim değişikliği politikalarında kaynakların gelecek nesillere aktarılması önemli bir yer kaplamaktadır. Bu bağlamda kentleşmenin ve karbon emisyonlarının gelecek yıllar için öngörüsünün yapılması önem arz etmektedir. Çalışma kapsamında İstanbul'da kentsel yayılmayı ölçmek için arazi kullanım haritaları, Destek Vektör Makineleri (DVM) yöntemi kullanılarak oluşturulmuş ardından Yapay Sinir Ağları (YSA) ve Hücresel Otomata (HO) hibrit modeli ile 2050 yılı simülasyonu yapılmıştır. Geçmiş ve gelecek yıllara yönelik emisyon tahminleri regresyon yöntemleri kullanılarak elde edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda İstanbul'da kentsel yayılma süreçleri ile karbon emisyonları arasında doğrusal bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Bu ilişki, kentsel alanların mekânsal genişlemesinin doğrudan sera gazı salınımlarını artırdığını ortaya koyarak, kentleşme dinamiklerinin iklim değişikliği üzerindeki etkisini sayısal verilerle doğrulamaktadır.

Özet (Çeviri)

Developments in science and technology have accelerated production and consumption processes. As a consequence, cities have been increasingly subjected to unplanned and fragmented urban expansion. This process affects not only the physical place but also socio-economic and environmental sustainability. Urban sprawl has resulted in various environmental consequences, including increased fossil fuel and energy consumption, the urbanization of natural landscapes, and a decline in biodiversity. The uncontrolled exploitation of resources accelerates global climate change by increasing carbon emissions. Consequently, climate change has become not only a scientific concern but also a prominent political and economic issue. The sustainable use of resources and their preservation for future generations have become key priorities in climate policy frameworks. In this context, forecasting urban growth and carbon emissions for future years is of great importance. In this study, land use maps were generated using the Support Vector Machines (SVM) method to assess urban sprawl in Istanbul. A simulation for the year 2050 was then conducted using Artificial Neural Networks (ANN) and Cellular Automata (CA) methods. Carbon emission estimates for past and future years were calculated using regression analysis. The findings indicate a linear relationship between urban sprawl dynamics and carbon emissions in Istanbul. This relationship demonstrates that the spatial expansion of urban areas directly increases greenhouse gas emissions, thereby empirically confirming the impact of urbanization dynamics on climate change through quantitative data.

Benzer Tezler

  1. Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia

    Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi

    ABDURAHMAN HUSSEN YIMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU

  2. Addressing diversity through participatory approaches for ınclusive public spaces: The case of ıstanbul

    Kapsayici kamusal alanlar için çeşitliliğin katilimci tasarimla ele alinmasi: İstanbul örneği

    NOUR ALKHAYAT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKSENİN İNALHAN

  3. Urban ecotherapy: A comparative evaluation on the therapy potentials of park features in Istanbul

    Kentsel ekoterapi: İstanbul'daki park özelliklerinin terapi potansiyelleri üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme

    DİDEM KARA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ

  4. Sürdürülebilir kentleşme endeks modeli önerisi: İstanbul örneği

    Sustainable urbanization index model proposal: The Istanbul case

    CEM AYIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE AYATAÇ

    DOÇ. DR. BEGÜM SERTYEŞİLIŞIK

  5. Sıcak-kuru iklim bölgelerinde iklime duyarlı tasarım için enerji verimli model önerisi: Diyarbakır Suriçi kentsel yenileme projesi

    An energy-efficient model proposal for climate-responsive design in hot-dry climate regions: the urban renewal project of Diyarbakır Suriçi

    SEVİLAY AKALP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. İDİL AYÇAM