Pareto analizi ile bitüm üretim tesislerinde kritik emisyon kaynaklarının belirlenmesi
Determination of critical emission sources in bitumen production plants by pareto analysis
- Tez No: 958867
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA GÜLTEN YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmada, Irak'ta bulunan Unka Sun bitüm üretim tesisinde 26-29 Eylül 2024 tarihleri arasında karbon ayak izi hesaplaması yapılmıştır. Çalışmada, Pareto analizi kullanılarak emisyon kaynakları sistematik olarak belirlenmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda toplam 358,05-ton CO₂ eşdeğeri emisyon oluştuğu ve günlük ortalamanın 89,5-ton CO₂ eşdeğeri olduğu belirlenmiştir. Emisyonlar, Sera Gazı Emisyonları (GHG) Protokolü ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC 2006) yönergelerine göre hesaplanmıştır. Emisyonlar üç kapsamda değerlendirilmiştir: Kapsam 1, tesis içindeki yakıt kullanımı ve üretim süreçlerinden kaynaklanan doğrudan emisyonları kapsamakta ve toplam emisyonun %95'ini oluşturmaktadır. Tesiste dolaylı enerji kullanımından kaynaklanan Kapsam 2 emisyonları bulunmamaktadır. Kapsam 3 ise tesis dışındaki hammadde temini, ürün taşıma, lojistik ve atık yönetim faaliyetlerinden kaynaklanan dolaylı emisyonları ifade etmekte olup günlük 3,86-ton olarak belirlenmiştir. Pareto analizi sonucunda, toplam karbon ayak izinin %62'sinin yakıt yanması kaynaklı olduğu görülmüş, üretim sürecinin %30, lojistik faaliyetlerin ise %8 katkı sağladığı belirlenmiştir. Emisyonların azaltılması için brülör ve kazanların yenilenmesi, yanıcı atık gazlarının geri kazanılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması, optimum işletme prosedürleri ve taşımacılık faaliyetlerinin azaltılması önerilmiştir. Yapılan çalışma, uluslararası standartlara uyumlu olup, enerji yoğun üretim tesisleri için örnek teşkil ederek literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, a carbon footprint assessment was conducted at the Unka Sun bitumen production facility in Iraq, covering the period from September 26 to 29, 2024. Emission sources were systematically identified using Pareto analysis. The calculations revealed a total emission of 358.05 tons of CO₂ equivalent, with an average daily emission of 89.5 tons of CO₂ equivalent. Emissions were calculated according to the Greenhouse Gas (GHG) Protocol and guidelines provided by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC 2006). Emissions were categorized into three scopes. Scope 1 emissions, resulting directly from fuel combustion and production processes within the facility, accounted for 95% of total emissions. The facility had no Scope 2 emissions, which relate to indirect emissions from electricity consumption. Scope 3 emissions, originating outside the direct control of the facility—such as raw material supply, product transportation, logistics activities, and waste management—were determined to be 3.86 tons per day. Pareto analysis indicated that fuel combustion accounted for 62% of the facility's total carbon footprint, while production processes contributed 30%, and logistics activities contributed 8%. To reduce emissions, it is recommended that burners and boilers be upgraded, combustible waste gases recovered, renewable energy sources adopted, operational procedures optimized, and transportation activities minimized. This study aligns with international standards and is expected to contribute to the literature as a model for energy-intensive production facilities.
Benzer Tezler
- 'Pareto Analizi, 80/20 Prensibi' ile proseslerin iyileştirilmesi ve azınlığın çoğunluğa etkisi üzerine bir işletme örneği
A business example on improvement of processes and the impactof the minority on the majority with the 'Pareto Analysis, 80/20 Principle'
HARUN EREN
- Etkin bir depo tasarımı: Pareto analizi ile parçacık sürü algoritması ile raf yerleşimi iyileştirme
An effective warehouse design: Shelf layout improvement with Pareto analysis and particle swarm algorithm
ALPARSLAN KOSTAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiHaliç ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞRI ÖZGÜN KİBİROĞLU
- Kalite problemlerinin sınıflandırılmasında çok kriterli pareto analizi
Multi-criteria pareto analysis for classifying quality problems
DUYGU ÖZGÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAN ÇEBİ
- İstatistiksel proses kontrol teknikleri ve çimento sanayiinde pareto analizi uygulaması
Technics of statistical process control and applly of pareto analysi cement industry
SELAMİ ÖZCAN
- Engine maintenance time prediction with weibull distribution in commercial aviation
Ticari havacılıkta motorların bakım zamanlarının weıbull analizi ile öngörülmesi
KADİR VAROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ÖZKOL