Geri Dön

Pervane jeti etkisinde akım alanının PIV tekniği ile araştırılması

Investigation of the flow field induced by propeller jet using PIV technique

  1. Tez No: 958921
  2. Yazar: YAĞIZHAN BİLMEZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAVVA ANIL GÜNER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kıyı ve Liman Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 257

Özet

Bu çalışmada, serbest dönen bir gemi pervanesinin rijit bir taban üzerinde oluşturduğu jet akımının üç boyutlu yapısı, Parçacık Görüntüleme Hız Ölçümü (PIV) tekniği kullanılarak detaylı bir şekilde incelenmiştir. Farklı pervane çapları (6.5, 10 ve 13 cm), devir sayıları (590, 670 ve 745 rpm) ve açıklık yükseklikleri (10 ve 15 cm) ile toplam on sekiz farklı deney konfigürasyonu oluşturulmuştur. Bu konfigürasyonlar kapsamında, akımın eksenel ve yanal hız bileşenleri, Reynolds gerilmeleri, türbülans yoğunlukları ve taban üzerindeki kayma gerilmesi dağılımları değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, pervane jet akımının gelişim sürecine bağlı olarak üç karakteristik bölgeye ayrıldığını (serbest jet, geçiş bölgesi ve duvar jeti); jetin genişleme açısının pervane devir sayısı ile doğrusal olarak arttığını; ayrıca açıklık oranının (G/Dₚ) akım yapısında belirleyici bir rol oynadığını ortaya koymuştur. Jetin rijit tabanla etkileşimi sonucunda oluşan Coandă etkisi nedeniyle akımın alt sınır yüzeyine yönelme eğiliminde olduğu; bu durumun taban yakınında enerjinin hapsolmasına ve türbülans yapılarının asimetrik gelişmesine neden olduğu gözlemlenmiştir. Pervane ekseni boyunca ölçülen hız profillerinde,göbek etkisine bağlı olarak çift tepeli yapılar ortaya çıkmıştır. Reynolds gerilmelerinin, eksenel hız gradyanı ile pozitif yönde korelasyon gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca pervane dönüş yönünün, yanal hız profillerinde S-şeklinde asimetrik dağılımlar oluşturduğu belirlenmiştir. Pervane jet akımı boyunca, tabandaki kayma gerilmesi geçiş bölgesine kadar düzenli bir artış göstermiş; bu bölgede yaklaşık dört katına çıkarak en yüksek değerlere duvar jeti bölgesinde ulaşmıştır. Duvar jeti bölgesinin x/Dₚ ≈ 3.3G/Dₚ konumunda oluştuğu görülmüştür. Bu kayma gerilmesi, merkez eksende yoğunlaşmakta ve yanal eksenlere doğru azalmaktadır. Deneysel veriler, mevcut teorik modellerin (özellikle Maynord, 2000) düşük açıklık oranlarında akım yapısıyla uyumlu sonuçlar verdiğini; ancak yüksek açıklık oranlarında belirgin sapmalar gösterdiğini ortaya koymuştur. Bu doğrultuda, çalışmada sürtünme katsayısı (Cf), açıklık yüksekliği (G) ve jet çıkış hızı (U₀) gibi parametreleri içeren yeni bir ampirik model önerilmiştir. Söz konusu modelin kıyı-liman yapılarının güvenli tasarımında mühendislik uygulamalarına katkı sağlaması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

This study investigates the three-dimensional structure of jet flow generated by a freely rotating marine propeller over a rigid bed using the Particle Image Velocimetry (PIV) technique. Eighteen experimental configurations were developed by varying propeller diameters (6.5, 10, and 13 cm), rotational speeds (590, 670, and 745 rpm), and gap heights (10 and 15 cm). The flow's axial and lateral velocity components, Reynolds stresses, turbulence intensities, and bed shear stress distributions were analyzed. The results indicate that the propeller jet evolves through three characteristic regions (free jet, transition region, and wall jet); that the jet spreading angle increases linearly with the propeller rotation speed; and that the clearance ratio (G/Dp) plays a decisive role in the flow structure. The interaction of the jet with the rigid bed induces the Coandă effect, which deflects the flow toward the bed, resulting in energy confinement and asymmetric turbulence near the wall. Velocity profiles along the propeller axis revealed a dual peak structure caused by hub effects. Reynolds stresses were positively correlated with axial velocity gradients. The direction of propeller rotation produced S-shaped asymmetries in lateral velocity distributions. Bed shear stress increased steadily along the jet path, peaking in the wall jet region, with a maximum observed around x/Dₚ ≈ 3.3G/Dₚ. The highest shear values were concentrated near the centerline and decreased toward the sides axis. Experimental findings showed that existing theoretical models (particularly Maynord, 2000) aligned well with low gap height ratios but diverged at higher ones. Based on these results, a new empirical model was proposed incorporating parameters such as friction coefficient (Cf), clearance height (G), and jet exit velocity (U₀). This model aims to support engineering applications, particularly in evaluating propeller-induced scour risk and ensuring the safe design of coastal and port structures.

Benzer Tezler

  1. Pervane jeti etkisinde kazıklı yapı etrafındaki akım alanının pıv tekniği ile araştırılması

    Investigation of the flow field around the piled structure induced by propeller jet using piv technique

    BATUHAN GÜREK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YEŞİM ÇELİKOĞLU

    PROF. DR. YALÇIN YÜKSEL

  2. Batık jet akımı etkisinde bir kazık etrafındaki akım alanının hidrodinamiği

    Hydrodynamics of flow around a pile under submerged jet

    EĞMEN ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YEŞİM ÇELİKOĞLU

  3. Pervane jet akımı etkisindeki deniz tabanı sediment hareketinin deneysel ve sayısal araştırılması

    Experimental and numerical investigation of marine sediment movement under propeller jet effect

    CANSU ÖZYAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İnşaat MühendisliğiEge Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM ALTUN

    DOÇ. DR. MUSTAFA DOĞAN

  4. Propeller jet induced erosion around pile supported berth structures

    Pervane jeti etkisinde kazık destekli yanaşma yapıları etrafında meydana gelen oyulma

    REMZİYE İLAYDA TAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YALÇIN YÜKSEL

  5. Pervane jet akımı etkisinde killi karışım tabanda meydana gelen erozyon

    Erosion occuring on the clay mixture base under the effect of propeller jet flow

    DAMLA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İnşaat MühendisliğiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE YÜKSEL OZAN