Patlıcanda farklı anaçlar üzerine aşılamanın bitki gelişimi, verim, kalite ve meyve özelliklerine etkisi
Effect of grafting on different rootstocks on plant growth, yield, quality and fruit characteristics in eggplant (Solanum melongena l.)
- Tez No: 959167
- Danışmanlar: PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Patlıcan yetiştiriciliğinde aşılamanın, bitki gelişimini artırarak verim ve hastalıklara dayanıklılığı güçlendirmesi nedeniyle önemi giderek artmaktadır. Bu çalışma, 2024 yılında Tokat ekolojik koşullarında, patlıcanda aşılamanın verim ve kalite özelliklerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada sekiz farklı ticari patlıcan anacı (AG38R.01690, AGR 703, Boğaç F₁, Kingkong, Hercules, Hikyaku, Yula F₁ ve Hawk) üzerine Anamur RZ F₁ çeşidi aşılanmış, kontrol grubu olarak aşısız ve kendi üzerine aşılı bitkiler kullanılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Aşılı bitkiler genel olarak aşısız ve kendi üzerine aşılı bitkilere kıyasla daha yüksek verim ve gelişme göstermiştir. En yüksek pazarlanabilir verim, 6,83 kg/bitki ile AG38R F₁ anacında elde edilmiş olup, bu değer aşısız kontrol bitkilerine göre %43,6 daha yüksek çıkmıştır. Aynı anacın erkenci verimi ise 4,92 kg/bitki olarak ölçülmüş ve erkenci verimde %56,5 oranında artış sağlamıştır. Hikyaku (6,64 kg/bitki) ve Hercules (6,56 kg/bitki) anaçlarının da pazarlanabilir verime önemli katkı sağladığı belirlenmiştir. Meyve sayısı AG38R F₁ (20,40 adet/bitki) ve Hikyaku (20,33 adet/bitki) anaçlarında en yüksek seviyede, kontrol grubunda ise 14,00 adet/bitki olarak tespit edilmiştir. En yüksek meyve ağırlığı 321,30 g ile Hercules anacında kaydedilmiştir. Bitki gelişim parametreleri açısından Hercules, 96,33 cm bitki boyu ve 22,20 mm gövde çapı ile ön plana çıkmıştır. Meyve eti sertliği kontrol grubunda 3,30 N ile en yüksek değere ulaşırken, AGR703 anacında 2,03 N ile en düşük seviyede ölçülmüştür. En yüksek kuru madde oranı %6,38 ile aşısız bitkilerde gözlenmiştir. Brix değerleri %3,50–3,93 aralığında değişmiş, istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. Sonuç olarak, aşılamanın verimi artırdığı, kalite üzerindeki etkilerinin ise sınırlı kaldığı belirlenmiştir. AG38R F₁, Hikyaku ve Hercules anaçları, ticari üretim açısından umut verici bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Grafting in eggplant cultivation has gained increasing importance due to its ability to enhance plant growth, yield, and resistance to biotic and abiotic stresses. This study was conducted in 2024 under the ecological conditions of Tokat, Türkiye, to evaluate the effects of grafting on yield and fruit quality characteristics in eggplant. The commercial cultivar Anamur RZ F₁ was grafted onto eight different commercial rootstocks (AG38R.01690, AGR 703, Boğaç F₁, Kingkong, Hercules, Hikyaku, Yula F₁, and Hawk). Non-grafted and self-grafted plants were used as controls. The experiment was laid out in a randomized complete block design with three replications. In general, grafted plants exhibited higher yield and improved vegetative growth compared to non-grafted and self-grafted controls. The highest marketable yield was obtained from the AG38R F₁ rootstock with 6.83 kg/plant, which was 43.6% higher than the non-grafted control. The same rootstock also showed the highest early yield at 4.92 kg/plant, representing a 56.5% increase. Hikyaku (6.64 kg/plant) and Hercules (6.56 kg/plant) rootstocks also contributed significantly to marketable yield. Fruit number per plant was highest in AG38R F₁ (20.40) and Hikyaku (20.33), compared to 14.00 fruits per plant in the control. The highest fruit weight was recorded in the Hercules rootstock (321.30 g). In terms of vegetative growth, Hercules exhibited the tallest plants (96.33 cm) and the largest stem diameter (22.20 mm). Regarding fruit quality, the highest flesh firmness was found in the control group (3.30 N), while the lowest was observed in AGR703 (2.03 N). The highest dry matter content (6.38%) was recorded in non-grafted plants. Soluble solids (Brix) values ranged from 3.50% to 3.93%, with no significant differences among treatments. In conclusion, grafting significantly improved yield but had limited impact on fruit quality. AG38R F₁, Hikyaku, and Hercules were identified as promising rootstocks for commercial eggplant production.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kayıtlı anaçlık patlıcan tiplerinde morfolojik karakterizasyon ve anaç-kalem performanslarının karşılaştırılması
Morphological characterization of eggplant rootstock types registered in Turkey and comparison of rootstock-scion performance
AYHAN GÖKSEVEN
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAY AKBUDAK
- Aşılı patlıcanda verim, kalite ve toprak kökenli hastalıklar (Fusarium oxysporium f. sp. melonis ve Verticillium dahlia) üzerine farklı anaçların etkisi
Effect of different rootstocks on yield, quality and soil borne diseases (fusarium oxysporium f. sp. melonis ve verticillium dahlia) in grafted eggplant
EMİNE POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Patlıcanda (Solanum melongena L.) aşı kombinasyonlarının bazı biyokimyasal bileşikler üzerine etkisi
The effect of grafting combinations on some biochemical compounds of eggplant (Solanum melongena L.)
BESTE GÜLÇÜR
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEKÜRE ŞEBNEM ELLİALTIOĞLU
DR. HATİCE FİLİZ BOYACI
- Patlıcanda tuzluluk stresine dayanımın artırılmasında anaçların ve yerel gen kaynaklarının etkinliği üzerinde araştırmalar
Investigations on the effectiveness of local genetic resources and rootstocks to increase salinity tolerance of eggplants
MANAR TALHOUNI
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEKÜRE ŞEBNEM ELLİALTIOĞLU
- Antalya ili örtüaltı alanlarında aşılı fidelerden yetiştirilen patlıcanlarda görülen vertıcıllıum dahlıae kleb. izolatlarının moleküler yöntemler kullanarak tespit ve tanımlanması
Detection and characterization of verticillium dahliae kleb. isolates from grafted eggplanst grown in the province of Antalya by molecular methods
ÜNVER TALHA KOÇ