Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma/bütünleştirme eğitimine yönelik duygu, tutum, kaygıları ile öğretmen yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between social studies teachers' feelings, attitudes and concerns towards inclusive education and their teacher competencies
- Tez No: 959177
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma/bütünleştirme eğitimine yönelik duygu, tutum, kaygı düzeyleri ile öğretmen yeterlilikleri incelenmiştir. Araştırma, 2024-2025 eğitim öğretim yılında Gaziantep ilinde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenlerinin katılımı ile gerçekleşmiştir. Bu karma yöntem araştırmasında sıralı açıklayıcı desen benimsenmiş; nicel aşamada 309 öğretmenden, nitel aşamada ise 15 öğretmenden veri toplanarak toplam 324 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışmanın nicel bölümünde basit seçkisiz örnekleme yöntemi, nitel bölümünde ise ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde kullanılan ölçüt, sosyal bilgiler öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerle çalışma deneyimine sahip olmalarıdır. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Kaynaştırma Eğitim İle İlgili Duygular, Tutumlar ve Kaygılar Ölçeği, Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliği Ölçeği ve Görüşme Formu kullanılarak toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve Spearman Korelasyon testleri; nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler genel olarak kaynaştırma/bütünleştirme eğitimine olumlu yaklaşmaktadır. Cinsiyet, eğitim durumu, mesleki deneyim süresi, sınıflarında özel gereksinimli birey olma durumu, aile ve yakın çevresinde özel gereksinimli birey olma durumu, lisans eğitiminde kaynaştırma/bütünleştirme uygulamaları ile ilgili eğitim alma durumu gibi değişkenlere göre öğretmenlerin duygu, tutum ve kaygı düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Bulgulara göre hizmet içi eğitime katılım sağlamayan öğretmenlerin duygu düzeyleri daha yüksek bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarında öğretmen yeterlilikleri ile cinsiyet, sınıflarında özel gereksinimli birey olma durumu, aile ve yakın çevresinde özel gereksinimli birey olma durumu arasında anlamlı farklılık görülmemiştir. Lisansüstü eğitim alan ve hizmet içi eğitime katılan öğretmenlerin yeterlik düzeyleri daha yüksek bulunmuştur. Mesleki deneyim süresi 20 yıl ve üzeri olan sosyal bilgiler öğretmenlerin iş birliği yeterliği puanları daha yüksek bulunmuştur. Duygu, kaygı ve tutum arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Olumlu tutumun, öğretmen yeterliğini artırdığı görülmüştür. Nitel bulgular, nicel sonuçları desteklemekte; öğretmenlerin empati, sosyal bilgiler dersinin katkısı ve olumlu idare-veli tutumları duygularını olumlu etkilerken, materyal eksikliği, evrak yükü, akran zorbalığı gibi durumlar olumsuz etkilemektedir. Öğretmenler etkili kaynaştırma için bilgi, empati, sabır, sınıf yönetimi gibi becerilerin gerekli olduğunu belirtmişlerdir. Uygulamalı hizmet içi eğitimlere, özel eğitim uzmanlarının desteğine ve çeşitli kaynaklara ihtiyaç duyduklarını ifade etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
This study examined social studies teachers' feelings, attitudes, anxiety levels, and teacher competencies regarding inclusion/integration education. The study was conducted with the participation of social studies teachers working in Gaziantep province during the 2024-2025 academic year. In this mixed-methods study, a sequential explanatory design was adopted; data were collected from 309 teachers in the quantitative phase and 15 teachers in the qualitative phase, reaching a total of 324 participants. In the quantitative part of the study, simple random sampling was used, while in the qualitative part, criterion sampling was used. The criterion used to determine the study group was that social studies teachers had experience working with students with special needs. The data for the study were collected using a Personal Information Form, the Scale of Feelings, Attitudes, and Concerns Related to Inclusive Education, the Teacher Competence Scale in Inclusive Practices, and an Interview Form. Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, and Spearman correlation tests were used to analyze quantitative data, while content analysis was used to analyze qualitative data. According to the research results, teachers generally have a positive attitude toward inclusive/integration education. No significant differences were found in teachers' emotions, attitudes, and anxiety levels based on variables such as gender, educational status, length of professional experience, presence of individuals with special needs in their classrooms, presence of individuals with special needs in their families and close circles, and whether they received training on inclusion/integration practices during their undergraduate education. According to the findings, teachers who did not participate in in-service training had higher levels of emotion. No significant differences were found between social studies teachers' teacher competencies in inclusion/integration practices and gender, the presence of individuals with special needs in their classrooms, or the presence of individuals with special needs in their families and immediate surroundings. Teachers who had received postgraduate education and participated in in-service training were found to have higher levels of competence. Social studies teachers with 20 years or more of professional experience were found to have higher collaboration competence scores. Significant relationships were found between emotions, anxiety, and attitudes. A positive attitude was found to increase teacher competence. Qualitative findings support quantitative results; teachers' empathy, the contribution of social studies lessons, and positive administrator-parent attitudes positively affect their emotions, while situations such as lack of materials, paperwork, and peer bullying negatively affect them. Teachers have indicated that skills such as knowledge, empathy, patience, and classroom management are necessary for effective inclusion. They have expressed the need for practical in-service training, support from special education experts, and various resources.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler dersinin kaynaştırma öğrencilerine öğretimi konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi
Examining the opinions of primary school teachers on teaching the social studies course to included students
GİZEM GÜNDÜZALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL KAYA
- Sosyal bilgiler öğretmenleri için kaynaştırma/bütünleştirme süreci el kitabı tasarımı
Summary inclusion/integration process handbook for social studies teachers
AYŞE YÜKSEL KAYACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRCAN GÜRGEN
- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan yönetici sınıf öğretmeni ve rehber öğretmenlerin kaynaştırma ve bütünleştirme kavramlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Analysis of the opinions of directors, classroom teachers and guide teachers who work at the schools affiliated to the Ministry of Education regarding the concepts of unification and inclusion
HACER IRMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVHİDE KARGIN
- Erken çocukluk döneminde öğretimsel uyarlamalara yönelik öğretmen eğitim programının geliştirilmesi
Development of a teacher training program for instructional adaptations in early childhood
SİNEM İPEK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik algıları ve uygulamaları
Social studies teachers' efficacy perceptions and practices concerning inclusive education
GONCAGÜL DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSHAK KOZİKOĞLU