Tıbbi yardım aramaya yönelik tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve geçerlik-güvenirlik çalışması
Adaptation of the attitudes toward seeking medical help scale to Turkish: A validity and reliability study
- Tez No: 959337
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP ATASEVEN BULUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Tıbbi yardım arama tutumu, tıbbi yardım arama davranışı, ölçek uyarlama, geçerlilik, güvenilirlik, Medical help-seeking attitude, medical help-seeking behavior, scale adaptation, validity, reliability
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu çalışma, Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçe formunu geliştirerek, geçerlilik ve güvenilirlik analizlerini gerçekleştirmeyi amaçlamıştır. Metodolojik araştırma deseni benimsenmiş ve veriler Ocak-Mart 2025 tarihleri arasında sosyal medya (Facebook, Twitter, Instagram, Threads) ve Whatsapp kullanan bireylerden çevrimiçi olarak toplanmıştır. Örneklem, internet kullanıcıları arasından ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiş ve dahil edilme kriterlerini karşılayan 272 katılımcıdan oluşmuştur. Veriler, ''Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeği'' ve araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik bilgi formu kullanılarak toplanmıştır. Ölçek, geri-çeviri yöntemiyle Türkçeye çevrilmiştir. Geçerlilik analizlerinde, kapsam, yüzey ve yapı geçerliliği (AFA, DFA); güvenirlik analizlerinde ise, madde analizi ve Cronbach Alfa katsayıları kullanılmıştır. Kaiser-Meyer-Olkin değeri 0,84; Bartlett küresellik testi değeri χ²(66) = 788,855; p < 0,001 hesaplanmıştır. Model uyum analizinde CMIN/df (χ²/sd) = 1,99 olup, bu değer mükemmel uyumu göstermektedir. GFI = 0,94, AGFI = 0,91 değerleriyle güçlü bir model; CFI = 0,93, TLI = 0,91 ve IFI = 0,93 ile yüksek uyum gösterdiği saptanmıştır. NFI = 0,87 kabul edilebilir uyum aralığında, RMSEA = 0,06, SRMR = 0,05, olup, modelin makul düzeyde hata içerdiği ve genel olarak kabul edilen eşik değerleri karşıladığı görülmüştür. Maddelere ait madde-toplam korelasyon katsayıları 0,30 ile 0,59 aralığında bulunmuş ve her maddenin ölçekle tutarlı bir biçimde davrandığını göstermiştir. Ölçeğin genel iç tutarlılık katsayısı (Cronbach's Alpha) 0,78 bulunmuştur. Sonuç olarak; Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türk dili ve kültürüne uygun, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to develop the Turkish version of the Attitudes Toward Seeking Medical Help Scale and to conduct its validity and reliability analyses. Adopting a methodological research design, data were collected online between January and March 2025 via individuals using social media (Facebook, Twitter, Instagram, Threads) and WhatsApp. The study sample consisted of individuals from internet users, selected via the purposive sampling method. The sample included 272 participants who met the inclusion criteria. The data were collected using the“Attitudes Toward Seeking Medical Help Scale”and a sociodemographic information form, which was prepared by the researchers. The scale was translated using the back-translation method. For the validity analyses, content, face, and construct validity were ensured; reliability was evaluated using item-total correlations and Cronbach's alpha coefficient. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value was 0.84, and Bartlett's Test of Sphericity was χ²(66) = 788.855, p < 0.001. In model fit analysis, the CMIN/df value (χ²/df) was 1.99, indicating excellent model fit. The fit indices were as follows: GFI = 0.94, AGFI = 0.91, CFI = 0.93, TLI = 0.91 and IFI = 0.93, all showing high model fit. NFI = 0.87 indicated acceptable fit; RMSEA = 0.06 and SRMR = 0.05, suggesting that the model contained acceptable levels of error and met overall fit thresholds. Item-total correlation coefficients ranged between 0.30 and 0.59, showing that the items were consistent with the scale. The internal consistency coefficient (Cronbach's Alpha) was found to be 0.78. As a result, the Turkish version of the Attitudes Toward Seeking Medical Help Scale was determined to be a valid and reliable instrument suitable for Turkish language and culture.
Benzer Tezler
- Ruhsal rahatsızlığa sahip bireylerin damgalanma sürecinin medikal nemesis kavramı ekseninde incelenmesi
Research on the medical nemesis concept of the stigma process of the personel with mental disorder
AYŞE BURCU TUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SosyolojiKırıkkale ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MEZHER YÜKSEL
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK
- İlk kez akut miyokard infarktüsü geçiren bireylerin tıbbi yardım isteme konusunda nasıl karar verdiklerinin incelenmesi
A study on how the people having experienced myocardial infarction for the first time decide to seek treatment
TUĞBA YARDIMCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HemşirelikDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE MERT
- Psikiyatri servisinde yatışı yapılan hastalarda istemsiz tıbbı uygulamaların travma sonrası stres bozukluğu riski ve ilaç uyumuna etkisi
The effect of coercive measures on the risk of posttraumatic stress disorder and treatment compliance after discharge in patients hospitalized in psychiatric ward
SİMGE ERGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ İNCE GULİYEV
- Yetişkin bireylerin yaşam doyumu ve stresle başa çıkma yöntemlerinin psikolojik destek almaya ilişkin tutumlarına etkisi
The effect of adults' life satisfaction and methods of coping with stress on attitudes towards getting psychological support
TUĞBA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADER BAHAYİ