Ruh sağlığı ve afet çalışanlarının travmatik stres belirtilerinin otantiklik ve sakin benlik düzeyleri açısından karşılaştırılması
A comparison of traumatic stress symptoms in mental health and disaster workers in terms of authenticity and quiet ego levels
- Tez No: 959378
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Travmatik Stres Belirtileri, Otantiklik, Sakin Benlik, Ruh Sağlığı Çalışanları, Afet Çalışanları, Traumatic Stress Symptoms, Authenticity, Quiet Ego, Mental Health Workers, Disaster Workers
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu araştırmanın amacı ruh sağlığı ve afet çalışanlarını, deneyimledikleri travmatik stres belirtileri, otantiklik düzeyleri ve sakin benlik düzeyleri açısından karşılaştırmak ve bu değişkenlerin çeşitli sosyo-demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Çalışmanın örneklemini Türkiye'de psikolojik travma ve afet sahasında gönüllü ve profesyonel görev yapan ruh sağlığı ve afet çalışanları oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, DSM-5 Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi (PCL-5), Otantiklik Ölçeği ve Sakin Benlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplam 208 ruh sağlığı ve afet çalışanına ulaşılmış, örneklem kriterlerine uygun olan 194 ruh sağlığı ve afet çalışanı ile araştırma yürütülmüştür. Araştırma sonucunda travmatik stres belirtileri ile otantiklik düzeyi arasında anlamlı ve negatif bir ilişki olduğu görülmüş, travmatik stres belirtileri ile sakin benlik düzeyi arasında zayıf fakat anlamlı bir negatif korelasyon, otantiklik ile sakin benlik düzeyi arasında ise güçlü ve pozitif bir korelasyon bulunmuştur. Gruplar arası karşılaştırma sonuçlarına göre, ruh sağlığı ve afet çalışanları arasında travmatik stres belirtileri, otantiklik ve sakin benlik düzeyleri açısından anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Yapılan analizler, bireylerin sosyodemografik ve mesleki özelliklerine bağlı olarak travmatik stres belirtileri, otantiklik ve sakin benlik düzeylerinde anlamlı farklılıklar olduğunu göstermiştir. Nitekim, süpervizyon alan çalışanların travmatik stres belirtilerinin daha düşük, sakin benlik düzeylerinin ise daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik travma eğitimi alan katılımcıların da travmatik stres belirtilerinin daha düşük, otantiklik ve sakin benlik düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca, kadın katılımcıların erkeklere kıyasla daha yüksek sakin benlik düzeyine sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bulguları ilgili literatür ile tartışılmış ve sonraki araştırmalar için gerekli görülen öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to compare the traumatic stress symptoms experienced by mental health and disaster workers in relation to their levels of authenticity and quiet ego, and to investigate how these variables vary with socio-demographic and professional factors. This cross-sectional, quantitative, and descriptive study included a sample of 194 participants—120 women and 74 men—working professionally or voluntarily in the field of psychological trauma. Data were collected via an online survey using a Personal Information Form developed by the researcher, the PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5), the Authenticity Scale, and the Quiet Ego Scale. Data analyses were conducted using independent samples t-tests, Pearson correlation analysis, and one-way ANOVA. The analyses revealed significant variations in traumatic stress symptoms, authenticity, and quiet ego levels based on participants' socio-demographic and professional characteristics. Specifically, supervised participants demonstrated lower levels of traumatic stress symptoms and higher quiet ego scores compared to their non-supervised counterparts. Similarly, participants who had received psychological trauma training showed lower traumatic stress symptoms along with higher levels of authenticity and quiet ego. Female participants also exhibited higher quiet ego levels compared to their male counterparts. The primary findings indicate a significant negative relationship between traumatic stress symptoms and authenticity. A weak yet significant negative correlation was observed between traumatic stress symptoms and quiet ego, whereas a strong positive correlation was found between authenticity and quiet ego. Group comparisons revealed no significant differences in traumatic stress symptoms, authenticity, or quiet ego between mental health and disaster workers. These results suggest that indirect exposure to psychological trauma - such as through trauma narratives-can be as impactful as direct physical exposure in eliciting traumatic stress symptoms. Furthermore, higher levels of authenticity and quiet ego appear to buffer against traumatic stress. This study contributes to the literature both theoretically and practically by highlighting the protective role of authenticity and quiet ego in coping with traumatic stress and recommending their enhancement as a focus in preventive psychological interventions.
Benzer Tezler
- Çok boyutlu çalışana destek müdahale ve tükenmişlik önleme programı'nın (ÇADEM-TP) psikososyal destek çalışanlarının travmatik stres tükenmişlik ve psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisi
Effectiveness of multidimensional support intervention and burnout prevention program (ÇADEM-TP) on the traumatic stress, burn-out and psychological resilience levels of psychosocial support professionals
MELİS DEMİRCİOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
PsikolojiKocaeli ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM CERİT
- A mobile application for mental health professionals to support their well-being, based on polyvagal theory
Polivagal teoriye dayali, ruh sağlik çalişanlarinin iyilik hallerini destekleyecek mobil uygulama
SELEN ATAÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TAMER AKER
- İkincil travmatik stres ve yordayıcılarının psikososyal destek ekibi çalışanlarında araştırılması
Investigation of secondary traumatic stress and its predictors in psychosocial support team members
EZGİ ŞİŞMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLIHAN ÖZLEM POLAT IŞIK
PROF. DR. CEM CERİT
- Covid 19 pandemisi döneminde Türkiyeli ve Suriyeli sağlık çalışanlarının travmatik stres belirtileri, tükenmişlik, kaygı ve depresyon düzeylerinin incelenmesi
Investigation of traumatic stress symptoms, burnout, anxiety and depression levels of Turkish and Syrian health workers during the Covid-19 pandemic
EBRU DOĞRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSİN UYGUN
- Travma bilgili dans/hareket ve sanatla ifade yöntemleri kullanımının ruh sağlığı çalışanlarının ikincil travma, interoseptif farkındalık ve psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisinin incelenmesi: Pilot çalışma
Investigation of the effect of trauma-informed dance/movement and art expression methods on secondary trauma, interoceptive awareness and psychological resilience levels of mental health workers: A pilot study
AYLİN AYDINOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASUDE ÖZDEMİR