Diyarbakır'da töre cinayetlerinin önlenmesinde din görevlilerinin rolü
The role of religious officials in preventing honor murders in Diyarbakır
- Tez No: 959558
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDURRAHMAN GÜNEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Toplumların bir arada uyum içerisinde yaşayabilmesi için tarih boyunca çeşitli kurallar geliştirilmiştir. Bu kuralların bazıları devlet eliyle yazılı hale getirilirken, bazıları ise toplumların inançları, gelenekleri ve kültürel yapıları doğrultusunda oluşmuş, yazılı olmayan ama etkili uygulamalar biçiminde varlık göstermiştir.“Töre”adı verilen bu kurallar bütünü, bireylerin toplum içindeki davranışlarını yönlendirmiş ve onların sosyal konumlarını belirlemiştir. Töreye karşı gelen bireyler zamanla dışlanmış, töreye uyanlar ise toplumun kabul gören üyeleri arasında yer almıştır. Bu töresel anlayışın en trajik sonuçlarından biri, toplumsal yapı içerisinde zaman zaman meşru görülerek gerçekleştirilen“töre cinayetleri”olmuştur. Bu çalışmada, töre cinayetlerinin önlenmesinde din görevlilerinin üstlendiği sorumluluk ve etkiler Din Sosyolojisi perspektifinden ele alınmıştır. Araştırmanın temel amacı, dini otoriteye sahip kişilerin bu tür olaylara müdahale etme şekillerini, toplum üzerindeki etkilerini ve bu müdahalelerin ne ölçüde caydırıcılık taşıdığını ortaya koymaktır. Çalışma, töreye dayalı şiddetin hangi sosyolojik zeminlerde ortaya çıktığını ve din görevlilerinin bu zemini nasıl değiştirebildiğini sorgulamakta; böylelikle hem akademik hem de toplumsal düzeyde önemli bir boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Problem alanı, töreyi meşru gören sosyal yapıların dinî değerlerle ne ölçüde çatıştığını ve din görevlilerinin bu çatışmadan nasıl çözüm yolları geliştirilebileceğini irdelemektedir. Araştırma nitel yöntemle yürütülmüş, mülakat ve vaka incelemeleriyle elde edilen veriler doğrultusunda analizler yapılmıştır. Bulgular, toplumda din görevlilerinin kimi durumlarda arabulucu ve önleyici bir rol üstlenebildiğini, bu müdahalelerin ise bazı töre cinayetlerinin engellenmesinde etkili olabildiğini göstermektedir. Ancak bu etkinin her bölgede aynı düzeyde olmadığı, geleneksel yapının bazı durumlarda dini kurallardan daha baskın hale geldiği de tespit edilmiştir. Bu veriler, din görevlilerinin sosyal barışı tesis etmedeki potansiyel rollerine dikkat çekerken, aynı zamanda kültürel değerlerin dönüştürülmesinde dinin ne ölçüde işlevsel olabileceğine dair sosyolojik bir çerçeve sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Various rules have been developed throughout history to ensure that societies can live together in harmony. Some of these rules were codified by the state, while others emerged as unwritten but effective practices, shaped by the beliefs, traditions, and cultural structures of societies. This body of rules, called“töre,”guided the behavior of individuals within society and determined their social standing. Individuals who defied tradition were eventually ostracized, while those who adhered to tradition became accepted members of society. One of the most tragic consequences of this customary understanding was the“honor killings,”which were occasionally perceived as legitimate within the social structure. This study examines the responsibilities and impacts of religious officials in preventing honor killings from a sociology of religion perspective. The primary objective of the research is to reveal the ways in which religious authorities intervene in such incidents, their impact on society, and the extent to which these interventions serve as a deterrent. The study explores the sociological foundations under which honor-based violence emerges and how religious officials can change these foundations. Thus, it aims to fill a significant gap at both academic and societal levels. The problem area examines the extent to which social structures that legitimize custom conflict with religious values and how religious officials can develop solutions to this conflict. The research was conducted using qualitative methods, and analyses were conducted based on data obtained through interviews and case studies. The findings indicate that individuals with religious esteem can, in some cases, play a mediating and preventive role, and that these interventions can be effective in preventing some honor killings. However, it was also determined that this impact is not uniform across regions, and that traditional structures sometimes become more dominant than religious rules. These data highlight the potential role of religious leaders in establishing social peace and provide a sociological framework for understanding the extent to which religion can be instrumental in transforming cultural values.
Benzer Tezler
- Töre cinayetleri:Diyarbakır'da göç sonrası töre
Honour killings: Diyarbakir's customs after migration
ESRA ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinDicle ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EJDER OKUMUŞ
- Devlet yatırımlarının bölgeler arası dağılımı sorunsalı (Antalya, Aydın, Çankırı, Diyarbakır, Erzurum Kırklareli, Ordu)
Distribution problem of interregional state investments
YÜKSEL KAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
EkonomiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ADİL DAĞISTAN
- Terörle Mücadele Kanunu (TMK) mağduru çocukların gündelik yaşam pratikleri bağlamında kimlik oluşumları ve siyasallaşma
The Identity formation and politicization of the chlildren affectedby Anti - Terror Law in the context of their daily life practice
ABDULSEMET AYDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sosyolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAT KENTEL
- Diyarbakır Suriçi tarihi yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Vahap Ağa Hamamı-Deliller Hanı-İskender Paşa Konağı örnekleri
Re-functioning of Diyarbakir Suriçi historical structures: Vahap Ağa Hamami, Deli̇ller Hani, Iskender Paşa Konaği examples
TUBA İNCİ DAMAR ÇALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL BİNGÖL
- Medrese kökenli imamlar ile ilahiyat fakültesi mezunu imamların din anlayışlarının karşılaştırmalı analizi: Diyarbakır örneği
A comparative analysis of religious understandings of imams who trained in faculty of theology and madrasah: Diyarbakir province sample
ABDUSAMET KAYA
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ