موازنة بين شعر أبي العتاهية ومحمود الوراق(الزهد والحكمة والموعظة)
Ebu'l-Atahiye ile Mahmut el-Verrak'in şiirleri arasında mukayese
- Tez No: 960339
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVİN KARABELA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Arapça
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arapça Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Bu çalışma, Abbâsîler döneminin ilk evresinde yaşamış iki şair olan Ebu'l-Atâhiye (ö. 211/826) ile Mahmûd el-Verrâk'ın (ö. yaklaşık 221-232) şiirleri arasında bir karşılaştırmayı ele almaktadır. Yaşadıkları dönemde, psikolojik, sosyal ve siyasal ortamın yanı sıra sınıf ayrımı, halkın zühdden uzaklaşması vb. unsurlar, onların zühd, hikmet ve öğüt temalı şiirler üretmelerinde belirgin bir rol oynamıştır. Bu bağlamda, Ebu'l-Atâhiye, Arap edebiyatında zühd, hikmet ve öğüt temalarını ilk kez bağımsız bir alan olarak ele almasıyla öne çıkmıştır. Mahmûd el-Verrâk da bu alanda Ebu'l-Atâhiye'yi takip etmiştir. Yaşadıkları dönemdeki ahlaki yozlaşma, eğlenceye düşkünlük ve halkın dinden uzaklaşması, onların bu yönelimlerinin sebepleri arasında sayılabilir. Her iki şairin de şiirlerinde sanatsal unsurlar gayet belirgindir. Şiirleri genellikle kolay ve anlaşılır kelimeler ihtiva etmektedir ve açık bir anlam yapısına sahiptir. Onlar aynı zamanda lafzı ve anlamı güzelleştirmek için beyân ve bedî unsurları ile tazmin, iktibas gibi söz sanatlarını da şiirlerinde sıkça kullanmışlardır. Her ikisinin de zühd temalı eserlerinde kısa formda şiiri tercih etmeleri, aralarındaki bir başka benzerlik unsurudur. Söz konusu şiirlerde zühdden yoksun olduğu düşünülen halka hitap edilmesi, onların bu tercihlerinin temel sebebi olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle şiirleri, sanatsal açıdan kabul görmüştür. Ancak Ebû'l-Atâhiyye'nin zühd anlayışında, gerçek zühde aykırı unsurlar bulunmaktadır. Nitekim onun şiirlerinde tereddüt, kötümserlik, fakirlik korkusu gibi izler görülmektedir. Bu durumun, onun sık sık yöneticilerin meclislerinde bulunması, lüks hayat sürmesi ve dünya sevgisi gibi bazı özelliklerinden kaynaklandığı söylenebilir. Öte yandan Mahmûd el-Verrâk'ın zühd anlayışı daha saf bir nitelik taşımaktadır ve bu durumun onun dine bağlı bir yaşam tarzı tercih etmesinden kaynaklandığını söylemek mümkündür. Küçük yaşlarından itibaren zâhidlerin yolunu izleyen Verrâk, Ebu'l-Atâhiye gibi hayatının sonunda tövbe edenlerden olmamıştır. Verrâk'ın şiiri, dini değerleri tehdit eden felsefi fikirlerin etkisi altında kalan toplum için ıslah edici bir nitelik taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This descriptive-analytical study examines the comparison between the poets Abu Al-Atahiyah, who died in 211 AH (826 CE), and Mahmoud Al-Warraq, who died between 221–232 AH (approximately). Both poets lived during the early Abbasid era, where psychological, social, and political conditions, along with the emergence of class division and deprivation, had a significant impact on the development of ascetic, wisdom, and admonition poetry. Abu Al-Atahiyah notably established a dedicated genre within Arabic literature for asceticism, wisdom, and admonition in his era. Mahmoud Al-Warraq followed a similar path due to the prevalence of deviant behaviors in their time, such as moral decay, the abundance of courtesans, and a distancing from religion. Their poetry featured distinctive artistic characteristics, marked by simple diction, clear meanings, and the inclusion of numerous rhetorical and stylistic devices, including metaphors, embellishments, citations, and allusions. Their ascetic themes were often expressed through brief poetic pieces that addressed the deprived general public, maintaining a respectable artistic quality. However, Abu Al-Atahiyah's asceticism was tinged with traits inconsistent with true asceticism, such as hesitation, pessimism, despair, and fear of poverty—likely influenced by his association with rulers' courts, luxury, and worldly attachments. On the other hand, Al-Warraq's asceticism was less flawed, as his poetic works reflected a deep attachment to religion. His asceticism originated from an early commitment to piety, unlike Abu Al-Atahiyah, who repented later in life. Al-Warraq's poetry carried a reformist tone, motivated by the influx of philosophical ideas opposing religion.
Benzer Tezler
- الموازنة بين ابن عرفة وابن عاشور في تفسير سورة الحجرات في الجانب الاخلاقي
İbn Arafe ve İbn Aşur'un; Hucurat Suresi'nin tefsirinde ahlak konulu karşılaştırılması
OMER FAE'Q HARDAN
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR GÖZEL
- الموازنة بين ابن عاشور والقاسمي في سورة الطلاق دراسة مقارنة
Talak Suresi özelinde Tâhir b. Âşûr ve Kâsimî tefsirlerinin karşılaştırılması / Comparison between two interpretations: Ibn Ashour and al-Qasimi in Surat al-Talaq
IBRAHIM SABER HAMMOOD ALSHAMI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB
- التجديد في الفقه إلاسالمي من منظور د. وهبة الزحيلي د. جمال عطية د. محمد العوا دراسة مقارنة وتقييم
İslam Hukuku'nda tecdit arayışları Vehbe Zühayli, Cemal Atiyye ve M. Selim Avva örneği
NAWZAD SALAM IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZDEMİR
- دور الصكوك في تمويل عجز الموازنة العامة للدولة في ليبيا
Libya'da kamu bütçe açığının finansmanında sukukun rolü
MABROUKAH BAKKAR MOHAMMED JEEDAR
Doktora
Arapça
2024
Ekonomiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. Mohamad Anas SARMINI
- مقومات النهضة في تفسيري المنار والظلال دراسة تحليلية موازنة
Ez-zilâl ve el-menâr tefsirlerinde kalkınma unsurları karşlaştırmalı analız çalıması
SOAAD AHMED ALY SHOLAK
Yüksek Lisans
Arapça
2010
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMenoufia UniversityArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EID ALY MAHDY BALBAA