İşitme cihazı kullanan işitme kayıplı bireylerde vokal emosyonel işlemleme becerilerinin değerlendirilmesi
Assessment of vocal emotion processing skills in individuals withhearing loss and using hearing aids
- Tez No: 960591
- Danışmanlar: PROF. DR. GONCA SENNAROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
ÖZET İşitme Cihazı Kullanan İşitme Kayıplı Bireylerde Vokal Emosyonel İşlemleme Becerilerinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Programı Doktora Tezi, Ankara, 2025. Bu çalışmanın amacı üç temel duyguyu temsil eden (mutluluk, üzüntü, öfke) vokal emosyonel uyaranın normal işiten ve bilateral işitme cihazı kullanan işitme kayıplı yetişkinler arasında karşılaştırılması ve yaş faktörünün etkilerinin değerlendirilmesidir. Çalışmaya kontrol grubu olarak normal işiten 18-55 yaş aralığında ortalama (34.5, SS = 11.23) yetişkin ve çalışma grubu olarak her iki kulağında da işitme cihazı kullanan 18-55 yaş aralığında (ortalama: 35.8, SS = 13.0) 30 işitme kayıplı yetişkin katılmıştır. Kullanılan materyal Hacettepe Üniversitesi ve University of Groningen iş birliği ile University of Groningen laboratuvarlarında oluşturulmuştur. Uyaranlar Koun se mina lod belam [kʌun sɘ mina: lɔd be: lam] ve Nekal ibam soud molen [ne: kal ibam sʌut mo: lɘn], olarak konuşma (pseudo speech) cümleleri makul (plausible) hecelerden oluşur. Test her bir konuşmacı tarafından her bir duygunun üç üretiminden (3 ifade × 3 duygu × 4 konuşmacı) oluşmuş ve toplamda 36 uyaran olarak sunulmuştur. Katılımcıların vokal emosyonel ifadeleri tanıma yanıtlarının doğruluk skorları değerlendirilmiş ve iki grubun performansları karşılaştırılmıştır, yaş değişkeninin etkisi normal işiten ve işitme kayıplı yetişkinler arasında karşılaştırılmıştır. Veri analizi ve görsel grafikler R (versiyon 4.2.3 R Core Team, 2020) ile yapılmıştır. Skorlar doğruluk oranı (0-1) temel alınarak raporlanmıştır. Her iki grubun performansı arasındaki vokal emosyonel ifadelerin doğruluk oranları, Welch t-testi ile analiz edilmiştir, vokal emosyonel ifadelerin doğruluk oranları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğunu göstermiştir (t(46.8) = -4.83, p < 0.001). Yaşın, gruplar arasındaki vokal emosyonel ifadeleri tanıma performansının doğruluk oranları üzerindeki etkisinin incelenmesi amacıyla Genelleştirilmiş Eklemlenmiş Model (Generalized Additive Model - GAM) uygulanmış, k parametresi 5'e ayarlanmış ve modelleme sınırlı maksimum olabilirlik (restricted maximum likelihood - REML) metodu ile gerçekleştirilmiştir. İşitme kaybı olan bireylerde yaşın doğruluk oranları üzerindeki etkisi doğrusal olmayan bir yapı sergilemekte ve bu etkileşim istatistiksel olarak anlamlıdır (p < 0.001). Normal işitenlerde yaşın etkisi doğrusal bulunmuş ve bu doğrusallık yüksek istatistiksel anlamlılık (p < 0.001) ile desteklenmiştir.
Özet (Çeviri)
Yazgan Ö. B., Evaluation of Vocal Emotional Processing Skills in Individuals:With Hearing Loss Using Hearing Aids, Hacettepe University, Hacettepe University Graduate School Health Sciences Audiology Department of Audiology, Doctor of Philosophy Thesis, Ankara, 2025. The aim of this study was to compare the vocal emotional stimuli representing three basic emotions (happiness, sadness, anger) between adults with normal hearing and adults with hearing loss using bilateral hearing aids and to evaluate the effects of age factor. On average (mean: 34.5, SD = 11.23) adults aged 18-55 years with normal hearing participated as the control group and 30 adults aged 18-55 years with hearing loss (mean: 35.8, SD = 13.0) using bilateral hearing aids participated as the study group. The material used was developed in the laboratories of the University of Groningen in collaboration with Hacettepe University and the University of Groningen. The stimuli were Koun se mina lod belam [kʌun sɘ mina: lɔd be: lam] and Nekal ibam soud molen [ne: kal ibam sʌut mo: lɘn], pseudo-speech sentences consisting of plausible syllables. The test consisted of three productions of each emotion by each speaker (3 utterances × 3 emotions × 4 speakers), presented as a total of 36 stimuli. The accuracy scores of the participants' responses in recognizing vocal emotional expressions were evaluated and the performances of the two groups were compared, the effect of the age variable was compared between normal hearing and adults with hearing loss. Data analysis and visual graphics were performed using R (version 4.2.3 R Core Team, 2020). Scores are reported on a 0-1 accuracy scale. The accuracy rates of vocal emotional expressions between the performance of both groups were analyzed using Welch's t-test, which showed statistically significant differences in accuracy rates of vocal emotional expressions (t(46.8) = -4.83, p < 0.001). To examine the effect of age on the accuracy rates of vocal emotional expression recognition performance between the groups, the Generalized Additive Model (GAM) was applied, the parameter k was set to 5, and modeling was performed using the Restricted Maximum Likelihood (REML) method. The effect of age on accuracy rates in individuals with hearing loss had a non-linear structure and this interaction was statistically significant (p < 0.001). In normal hearing subjects, the effect of age was linear and this linearity was supported by high statistical significance (p < 0.001).
Benzer Tezler
- Kablosuz bağlantı özelliğine sahip bilateral işitme cihazı kullanan işitme kayıplı bireylerde ve normal işitenlerde uzaysal ayrılık etkisinin işitsel uyarılmış kortikal potansiyellerle incelenmesi
Evaluation of spatial separation benefit with cortical auditory evoked potentials in normal hearing and in hearing-i̇mpaired subjects using hearing aids with wireless directionality features
ATILIM ATILGAN
Doktora
Türkçe
2016
Kulak Burun ve BoğazMarmara ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE AYÇA ÇİPRUT
- İşitme kayıplı bireylerde arka plan konuşma gürültüsü varlığında konuşma algısı
Speech on speech perception in individuals with hearing loss
PINAR ERTÜRK
Doktora
Türkçe
2023
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL DİDEM TÜRKYILMAZ
- Sensorinöral işitme kayıplı bireylerde bilateral işitme cihazı kullanımının ayırt etme skoru üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of the use of bilateral hearing aid on discrimination score in sensorinoral hearing
MEHMET ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kulak Burun ve BoğazBaşkent ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT NACİ ÖZLÜOĞLU
- Tek taraflı ve bilateral işitme kayıplı bireylerde işitme cihazı mikrofon yönselliğinin lokalizasyon ve işitme kalitesi üzerine etkisi
The effect of hearing aid microphone directivity on localization and hearing quality in individuals with unilateral and bilateral hearing loss
BESTE YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
OdyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE ÇEKİÇ
- İşitme cihazı kullanan tinnitus hastalarının, tinnitus engellilik durumu ile cihaz memnuniyeti arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between tinnitus disability status and device satisfaction of tinnitus patients using hearing aids
HALİT AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kulak Burun ve BoğazKapadokya ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL BAŞARAN