Foramen jugulare'nin güvenli cerrahi bölgesi için anatomik belirleyiciler: BT'ye dayalı bir çalışma
Anatomical landmarks for the safe surgical zone of the jugular foramen: A CT-based study
- Tez No: 960628
- Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR EMİNE ÇİÇEKCİBAŞI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Anatomi, Anatomy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Anatomi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Anatomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Foramen jugulare, kranial sinirlerin geçtiği foramenler içerisinde en karmaşık ve cerrahi olarak erişilmesi en zor foramen olarak kabul edilir. Literatürde, foramen jugulare'nin morfometrik yapısını inceleyen birçok kadavra çalışması bulunmasına rağmen, çevresindeki anatomik yapılarla birlikte değerlendirildiği ve bilgisayarlı tomografi görüntüleri üzerinde yapılan araştırmalar oldukça sınırlıdır. Çalışmamızın amacı, foramen jugulare ve çevresindeki anatomik yapıları bilgisayarlı tomografi görüntülerinde incelemek ve cerrahi güvenliği artırmaya yönelik yeni veriler elde etmekti. Ayrıca çalışmamızda, lateral ve posterior yaklaşımlar için güvenli cerrahi alanlar belirlenerek, cerrahların nörovasküler yapıları koruyacak en uygun cerrahi koridoru oluşturmalarına yardımcı olmak amaçlandı. Bu çalışmada, 18-79 yaş aralığındaki 200 hastaya ait (100 erkek, 100 kadın) bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak incelendi. 3D-SLICER yazılımı kullanılarak, aksiyal düzlem ve üç boyutlu görüntüleme ile foramen jugulare ve komşu yapılara ait morfometrik ölçümler yapıldı ve varyasyonlar kaydedildi. Foramen jugulare'nin çap ve alan ölçümleri sağ tarafta anlamlı derecede daha yüksek bulundu. Processus jugularis'in üç seviyede ölçülen kemik kalınlığının sinus sigmoideus'a yaklaştıkça belirgin şekilde arttığı gözlendi. Processus jugularis'in alanı minimum 209,8 mm2, maksimum 588,7 mm2 olarak ölçüldü ve rezeksiyon için kritik referans aralığı belirledi. Nervus facialis'in içerinde tanımlandığı üçgenin alanı minimum 30,79 mm2, maksimum 172,31 mm2 olarak bulundu. Foramen jugulare ile condylus occipitalis'in anterior ve posterior uçları arasındaki en kısa mesafe sırasıyla 12,63 mm ve13,26 mm ölçüldü. FJ-PMuzaklık ve FJ-SSuzaklık parametrelerine ait ölçümler; solda anlamlı derecede daha yüksek bulundu ve yaşla birlikte anlamlı olarak arttığı görüldü. Her iki cinsiyette sağda ve solda toplam 12 processus jugularis pnömotizasyonu saptandı. Foramen jugulare'de her iki tarafta toplam 28 septum tespit edildi. Çalışmamızda elde ettiğimiz verilerin, foramen jugulare'nin morfolojik yapısı ve varyasyonları hakkında kapsamlı bir veri tabanı oluşturacağını düşünüyoruz. Ayrıca komşu yapılarla olan ilişkisini ortaya koyan bulgularımızın, cerrahi yaklaşımlarda en uygun koridorun belirlenmesine ve kritik nörovasküler yapıların korunmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz.
Özet (Çeviri)
The jugular foramen is considered the most complex and surgically challenging foramen among the foramina through which cranial nerves pass. Although numerous cadaveric studies have examined the morphometric structure of the foramen jugulare, research evaluating it in conjunction with surrounding anatomical structures and studies conducted on computed tomography images remain quite limited. The aim of our study was to examine the jugular foramen and its surrounding anatomical structures on computed tomography images and to obtain new data to enhance surgical safety. Additionally, our study aimed to determine safe surgical zones for lateral and posterior approaches, assisting surgeons in establishing the most suitable surgical corridor to preserve neurovascular structures. In this study, computed tomography images of 200 patients (100 males, 100 females) aged between 18 and 79 years were retrospectively analyzed. Using 3D-SLICER software, morphometric measurements of the jugular foramen and adjacent structures were conducted in the axial plane and three-dimensional imaging, and variations were recorded. The diameter and area measurements of the jugular foramen were found to be significantly higher on the right side. The bone thickness of the jugular process, measured at three levels, was observed to increase significantly as it approached the sinus sigmoideus. The area of the jugular process ranged from a minimum of 209.8 mm² to a maximum of 588.7 mm², defining a critical reference range for resection. The area of the triangle containing the facial nerve ranged from a minimum of 30.79 mm² to a maximum of 172.31 mm². The shortest distance between the anterior and posterior ends of the jugular foramen and the occipital condyle was measured as 12.63 mm and 13.26 mm, respectively. The measurements of the FJ-PMdistance and FJ-SSdistance parameters were significantly higher on the left side and showed a significant increase with age. A total of 12 jugular process pneumatizations were detected bilaterally in both sexes. Additionally, 28 septa were identified in the jugular foramen on both sides. We believe that the data obtained in our study will contribute to establishing a comprehensive database on the morphological structure and variations of the jugular foramen. Furthermore, our findings regarding its relationship with neighboring structures are expected to aid in determining the most suitable surgical corridor and in preserving critical neurovascular structures during surgical approaches.
Benzer Tezler
- Foramen jugulareye modifiye postauriküler yaklaşım
Modified postauricular approach to jugular foramen
UZAY ERDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
NöroşirürjiSağlık BakanlığıBeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECMETTİN TANRIÖVER
- Fetal kadavralarda foramen jugulare'nin morfometrisi ve organizasyonu
Morphometry and organization of jugular foramen in fetal cadavers
ÖZCAN ÖZGEL
- Kuru kafa iskeletinde foramen jugulare ve apertura externa canalıs carotıcus'un morfolojileri ve morfometrik ölçümleri ile bu bölgede bulunan oluşumlarla ilişkilerinin incelenmesi
Morphologies and morphometric measurements of jugular foramen and external aperture of carotid canal in the dry skull and their relationships with the structures in this region
MESUDE KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
AnatomiYÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİAnatomi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RABET GÖZİL
- Nervus Hypogloss'un intrakranyal seyri ve arteria vertebralis ile olan ilişkisi
The Course of the hypoglossal nerve in the cranium and the relationship of the hypoglossal nerve with wertebral artery
SABRİYE DAYI
- Anensefalik ve normal fetuslarda basis cranii interna morfolojisinin incelenmesi
Investigation of basis cranii interna morphology in anencephalic and normal fetuses
MUSTAFA UMUT ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
AnatomiKaradeniz Teknik ÜniversitesiAnatomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ FARUK ÖZYAŞAR