Geri Dön

Regeneratıve power of waste spaces through the lens of socıal-ecologıcal systems: The case of İzmır

Sosyal-ekolojik sistemler merceğinden atık mekanların yenileyici gücü:izmir örneği

  1. Tez No: 960723
  2. Yazar: GÜRKAN GÜNEY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BAHAR GEDİKLİ BİLGİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 365

Özet

Kentsel alanlar, karmaşık sosyal-ekolojik sistemler olarak, kentleşmenin olumsuz etkileri ve arazi kullanımındaki sürekli değişim nedeniyle önemli zorluklarla karşı karşıyadır. Bu süreçlerin önemli sonuçlarından biri, atık, terk edilmiş ve ihmal edilmiş alanların ortaya çıkmasıdır. Bu tür alanlar; boş, endüstri sonrası ve altyapı yapımı sonrasında ortaya çıkan mekanları içermektedir. Bu çalışma, söz konusu alanları atık mekan üst başlığı altında ele almaktadır. Araştırma, İzmir'in Umurbey, Adalet ve Kazımdirik mahallelerinden seçilen vaka alanları bağlamında atık alan olgusunu incelemek amacıyla sosyal-ekolojik sistemler (SES) teorisini kullanmaktadır. SES teorisi kentsel alanları, sosyal yapılar ile ekolojik süreçlerin birbirine bağımlı olduğu, işleyişi, dirençliliği ve sürdürülebilirliği birlikte şekillendiren karmaşık ve dinamik sistemler olarak kavramsallaştırır. Atık alanlar da bu sistemlerin önemli bir parçasını oluşturur; sosyal, ekonomik ve ekolojik süreçlerle hem şekillenir hem de bu süreçleri etkiler. Bu bağlamda SES teorisi; birbirine bağlantılılık, karmaşık uyarlanabilirlik, geri besleme döngüsü, dirençlilik, ekosistem hizmetleri, aktör katılımı, adaptif yönetişim ve ölçekler arası dinamizm temel özellikleri üzerinden atık alanların karmaşık doğasını bütüncül bir şekilde anlamaya imkân tanıyan değerli bir çerçeve sunmaktadır. Bu araştırma, üç temel hedef etrafında yapılandırılan bir vaka çalışması yaklaşımını benimsemektedir: (1) atık alanların kentsel gelişim süreçleri sonucunda nasıl ortaya çıktığını araştırmak; (2) bu alanların morfolojik ve tipolojik özellikleri; ve (3) bu alanları sosyal-ekolojik sistemler teorisine dayalı çok ölçekli bir bakış açısıyla ele almak. Atık alanları SES teorisi çerçevesinde konumlandıran bu araştırma, yalnızca bu alanların sosyo-ekolojik değerlerini ortaya koymakla kalmayıp, aynı zamanda bu ihmal edilmiş kentsel alanların planlama ve tasarım uygulamalarına entegrasyonu için kavramsal ve yöntemsel bir temel de sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Urban areas, as complex social-ecological systems, face significant challenges due to the adverse effects of urbanization and constant change in land. One of the significant results of these processes is residual, leftover, and neglected spaces. Such areas include vacant, post-industrial, and infrastructure-driven spaces. This study elaborates on such spaces under the overarching concept of waste space. The research uses the social-ecological systems theory to explore the waste space phenomenon within the context of case study areas in İzmir's Umurbey, Adalet, and Kazımdirik neighborhoods. The SES theory conceptualizes urban areas as complex, dynamic systems wherein social structures and ecological processes are interdependent, jointly shaping the functioning, resilience, and sustainability of urban environments. Waste spaces are parts of these systems. They are shaped by and influence on intertwined social, economic, and ecological processes. In this context, SES theory offers a valuable framework by emphasizing core features—interconnectedness, complex adaptability, feedback loops, resilience, ecosystem services, actor involvement, adaptive governance, and cross-scale dynamics—that together enable a comprehensive understanding of the complexities of waste spaces. The research adopts a case study approach structured around three main objectives: (1) to investigate how waste spaces emerge throughout urban development processes; (2) to analyze their morphological and typological characteristics; and (3) to elaborate these spaces through a multi-scalar lens grounded in the SES theory. The research not only highlights the socio-ecological values of waste spaces but also provides a conceptual and methodological foundation for integrating these neglected urban areas into planning and design practices.

Benzer Tezler

  1. Mimaride doğayı temel alan tasarım yaklaşımları izleği

    Nature based design approaches guide in architecture

    EMRE GÜNDÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER

  2. Isı enerjisinin geri kazanılması

    Heat recovery

    İBRAHİM DAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. İ. CEM PARMAKSIZOĞLU

  3. Elektrikli araçlarda beş fazlı sabit mıknatıslı senkron motorun doğrudan moment kontrolü yönteminin incelenmesi

    Analysis of direct torque control method of five-phase permanent magnet synchronous motor in electric vehicles

    AYKUT BIÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBursa Teknik Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYETÜL GELEN

  4. Atıkların yüksek sıcaklıkta sürekli pirolizi için yarı-pilot ölçek yeni bir vidalı reaktör geliştirilmesi

    Development of a new semi-pilot scale screw reactor for continuous pyrolysis of wastes at high temperature

    ANIL ÜNSAÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLGÜN YAVUZ

    PROF. DR. HASAN CAN OKUTAN

  5. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kurulması(644 sayılı KHK) ile planlama yetkilerinin merkezileşmesi ve kent mekânına etkileri: Çorlu örneği

    Centralization of planning authority by the establishment of the Ministry of Environment and Urbanization (by the law no. 644) and effects of urban space (Çorlu case)

    SİNEM GÜNERİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEVKİYE ŞENCE TÜRK