Bal arılarında seleksiyon endeksi oluşturmak üzere arıcı tercihlerinin kullanılabilirliği
Usability of beekeeper preferences to create a selection index in honey bees
- Tez No: 960730
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKER SAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Apis mellifera L, Seleksiyon Endeksi, Arıcı Tercihleri, Fenotip, Islah Programları, Apis mellifera L, Selection Index, Beekeeper Preferences, Phenotype, Breeding Programs
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 57
Özet
Arıcılıkta verimliliğin artırılması önemli bir hedef olmakla birlikte, son yıllarda hastalıklar, zararlılar ve iklim değişikliği arı kolonileri üzerinde olumsuz etkilere yol açmaktadır. Bu nedenle, hastalıklara ve zararlılara dirençli bal arılarının geliştirilmesine yönelik ıslah çalışmaları giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Başarılı bir ıslah programı için, arıcıların koloni ve damızlık ana arı seçiminde hangi özelliklere öncelik verdiğinin belirlenmesi ve ıslah programlarının arıcı ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, Kırklareli, Tekirdağ ve Çanakkale illerindeki arıcıların bal arısı koloni ve damızlık ana arı seçim tercihleri ile bu tercihleri etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, 271 arıcıdan anket yoluyla toplanan veriler kullanılmıştır. Verilerin analizinde logit link fonksiyonu temelinde Genelleştirilmiş Eşitlik Kestirimi (GEE) ve özellikler arası ilişkileri değerlendirmek amacıyla Temel Bileşenler Analizi (PCA) uygulanmıştır. PCA sonucunda elde edilen üç temel bileşen toplam varyansın %77'sini (sırasıyla %38, %25 ve %14) açıklamıştır. Tercih analizine göre, arıcılar bal verimine kıyasla en çok sakinlik (Ψ=3,51), oğul eğilimi (Ψ=2,94), kışlama yeteneği (Ψ=1,95), hijyenik davranış (Ψ=1,75) ve varroa direnci (Ψ=1,35) gibi sağlık ve davranışsal özelliklere öncelik vermiştir. Arılı çerçeve (Ψ=0,43) ve kuluçkalı çerçeve (Ψ=0,30) sayısı ise daha az önemsenmiştir. Bal verimi, hijyenik davranışa (Ψ=0,57) ve sakinliğe (Ψ=0,29) göre anlamlı derecede daha az tercih edilmiştir. Bulgular, arıcıların koloni seçiminde ekonomik üretkenlikten ziyade koloni sağlığı ve davranışsal özelliklere öncelik verdiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Although increasing productivity is an important goal in beekeeping, in recent years, factors such as diseases, pests, and climate change have had adverse effects on honey bee colonies. Therefore, breeding studies aimed at developing honey bees resistant to diseases and pests have gained increasing importance. For a successful breeding program, it is essential to determine which traits beekeepers prioritize when selecting colonies and queen bees and to adapt breeding programs according to beekeepers' needs. This study aims to identify the colony and queen bee selection preferences of beekeepers in the provinces of Kırklareli, Tekirdağ, and Çanakkale, as well as the factors influencing these preferences. Data were collected via surveys from 271 beekeepers. The data were analyzed using the Generalized Estimating Equations (GEE) method based on the logit link function and Principal Component Analysis (PCA) to assess relationships among traits. As a result of the PCA, three principal components explained 77% of the total variance (38%, 25%, and 14%, respectively). According to the preference analysis, beekeepers prioritized health and behavioral traits such as gentleness (Ψ=3.51), swarming tendency (Ψ=2.94), overwintering ability (Ψ=1.95), hygienic behavior (Ψ=1.75), and varroa resistance (Ψ=1.35) over honey yield. The number of frames with bees (Ψ=0.43) and the number of brood frames (Ψ=0.30) were less preferred. Honey yield was considered significantly less important compared to hygienic behavior (Ψ=0.57) and gentleness (Ψ=0.29). The findings indicate that beekeepers prioritize colony health and behavioral characteristics over economic productivity when selecting colonies.
Benzer Tezler
- Bal arılarında varroa destructor parazitine karşı direncin kalıtım derecesinin belirlenmesi
Determination of heritability value of varroa destructor parasite in honey bees
SELVİNAR SEVEN ÇAKMAK
- Doğu Akdeniz bölgesi koşullarında yetiştiriciliği yapılan balarısı (Apis mellifera L.) kolonilerinde hijyenik davranış seleksiyonu ile hastalık ve parazitlere karşı dayanıklı hat geliştirme olanaklarının araştırılması
Possibilities of disease and parasite-resistant line generation through hygienic behavior selection in honeybees colonies (Apis mellifera L.) grown under Eastern Mediterranean conditions
CAHİT ÖZTÜRK
- Bal arılarında (Apis mellifera L.) iki analı koloni yönetiminin koloni performansı ve varroa (Varroa destructor Anderson&Trueman) bulaşıklık düzeyine etkisi
The effect of the two queen colony management on colony performance and varroa (Varroa destructor Anderson&Trueman) infestation level in honey bees (Apis mellifera L.)
EMİR HAN CENGİZ
- Bal arılarında (Apis mellifera L.) zehir bezi ve kesesinin ultrastrüktürü üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi yok
ATİLLA ERTÜRÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
ZoolojiAnkara ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞET KILINÇER
- Bal arılarında pollen tuzağı kullanımının kuluçka verimliliği üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
TANER ORTAÇ