Mutfak şeflerinin lezzet algısı ve lezzet eşleştirmesi kapsamında görüşlerinin belirlenmesine yönelik fenomenolojik bir çalışma
A phenomenological study to determine the opinions of chefs on flavour perception and flavour pairing
- Tez No: 960772
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASUMAN PEKYAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Bu çalışma, mutfak şeflerinin lezzet algısını ve lezzet eşleştirmesi kapsamındaki görüşlerini fenomenolojik bir yaklaşımla incelemeyi amaçlamaktadır. Gastronomi alanında önemli bir yere sahip olan lezzet kavramı, yiyecek ve içeceklerin duyusal özellikleriyle birlikte kişisel deneyimleri de içeren karmaşık bir olgudur. Profesyonel mutfak şeflerinin lezzet algısı ve lezzet eşleştirmesi konusundaki deneyimleri ve yaklaşımları, gastronomik yaratıcılık ve yenilikçilik açısından önemli bilgiler sunmaktadır. Bu araştırma, şeflerin lezzet algısını şekillendiren faktörleri ve lezzet eşleştirmesi süreçlerindeki bilgi, deneyim ve uygulamalarını derinlemesine anlamayı hedeflemektedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik araştırma deseni kullanılmış olup veri toplama aracı olarak mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını belirlemek için amaçlı örnekleme tekniklerinden kriter örnekleme tekniği kullanılmıştır. Belirlenen kriterlere uygun toplam 12 mutfak şefi ile yarı yapılandırılmış mülakat formu kullanılarak derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Mülakatlar, katılımcıların onayı alındıktan sonra video kaydına alınmış ve daha sonra araştırmacı tarafından transkribe edilmiştir. Elde edilen veriler MAXQDA 2020 nitel veri analizi programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın analizleri sonucunda lezzet, lezzet algısı ve lezzet eşleştirmesi olmak üzere üç ana tema ortaya çıkmıştır. Lezzet teması altında, şeflerin lezzet kavramına yönelik tanımlamaları, lezzeti oluşturan temel bileşenler ve lezzet değerlendirme kriterleri incelenmiştir. Lezzet algısı teması kapsamında, şeflerin lezzet algısını etkileyen faktörler, duyusal deneyimler ve kişisel lezzet hafızasının rolü ele alınmıştır. Lezzet eşleştirmesi teması ise şeflerin farklı malzemeleri bir araya getirme süreçleri, eşleştirme teknikleri, yenilikçi yaklaşımlar ve kültürel etkilerin lezzet eşleştirmesindeki rolünü ortaya koymuştur. Bu çalışma, mutfak şeflerinin lezzet algısı ve lezzet eşleştirmesi konusundaki deneyimlerini fenomenolojik bir bakış açısıyla inceleyerek gastronomi literatürüne katkı sağlamaktadır. Ayrıca, lezzet algısı ve lezzet eşleştirmesi konularında gelecekte yapılacak araştırmalar için teorik bir çerçeve oluşturmaktadır. Çalışmanın bulguları, mutfak profesyonellerine ve gastronomi öğrencilerine lezzet eşleştirmesi konusunda yeni perspektifler kazandırabilecek niteliktedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine chefs' perception of flavour and their views on flavour pairing with a phenomenological approach. The concept of flavour, which has an important place in the field of gastronomy, is a complex phenomenon that includes sensory characteristics of food and beverages as well as personal experiences. The experiences and approaches of professional chefs on flavour perception and flavour pairing provide important information in terms of gastronomic creativity and innovation. This research aims to understand in depth the factors shaping chefs' flavour perception and their knowledge, experiences and practices in flavour pairing processes. Phenomenological research design, one of the qualitative research methods, was used in the research and interview technique was used as a data collection tool. Criterion sampling technique, one of the purposeful sampling techniques, was used to determine the participants of the research. In-depth interviews were conducted with a total of 12 kitchen chefs using a semi-structured interview form. The interviews were video recorded after obtaining the consent of the participants and then transcribed by the researcher. The data obtained were analysed using MAXQDA 2020 qualitative data analysis software. As a result of the analysis of the research, three main themes emerged: flavour, flavour perception and flavour pairing. Under the theme of flavour, chefs' definitions of the concept of flavour, the basic components of flavour and flavour evaluation criteria were examined. Under the theme of flavour perception, the factors affecting chefs' flavour perception, sensory experiences and the role of personal flavour memory were discussed. The theme of flavour pairing revealed the role of chefs' processes of combining different ingredients, pairing techniques, innovative approaches and cultural influences in flavour pairing. This study contributes to the gastronomy literature by examining the experiences of chefs on flavour perception and flavour pairing from a phenomenological perspective. It also provides a theoretical framework for future research on flavour perception and flavour matching. The findings of the study can provide new perspectives to culinary professionals and gastronomy students on flavour pairing.
Benzer Tezler
- Tabaktaki sanat: Tabak sunumlarına ilişkin mutfak şeflerinin görüşlerini belirlemeye yönelik bir çalışma
The art on the plate: A study on determining the views of chefs regarding plate presentations
MEHMET ÖZDAMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAfyon Kocatepe ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABRİ ÇELİK
- Beş yıldızlı otel şeflerinin nörogastronomi hakkında bilgilerinin değerlendirilmesi: İzmir ili örneği
Evaluation of five star hotel chefs' knowledge about neurogastronomy: Example of Izmir province
FERİT UĞUR ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖZDE TÜRKÖZ BAKIRCI
- Yöresel mutfakların sürdürülebilirliği kapsamında mutfak şeflerinin düşüncelerinin araştırılması: Bursa ili örneği
The investigation of the opinions of the kitchen chefs within the scope of sustainability of local cuisine: Bursa city example
EMRE BİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFİ BUYRUK
- Türkiye'de havayollarında çalışan uçan şeflerin ve uçak yemeklerinin yolcu memnuniyeti üzerinde etkileri
The effects of flying chefs working at airlines and airplane meals on satisfaction in Turkiye
NEZAKET GÖK POYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL YILMAZ
- Yiyecek içecek işletmelerinde çalışan şeflerin sağlıklı beslenme trendlerine karşı bakış açısının incelenmesi
Examining the perspectives on healthy nutrition trends of chefs working in food and beverage businesses
SEVİLCAN KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıKütahya Dumlupınar ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ŞİMŞEK