Bir üniversite hastanesinde çocuk polikliniğine başvuran ebeveynlerin aşı kararsızlığı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Vaccination hesitancy of parents applying to the pediatric outpatient clinic in a university hospital and determination of influencing factors
- Tez No: 960877
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKAN GÜNAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Gelişen dünya ile birlikte aşılar hakkındaki söylemlerde farklı boyutlar kazanmış olup hedeflenen bağışıklık yüzdelerini olumsuz etkilemiştir. Bu olumsuz söylemler bilim insanları tarafından çürütülmüş olsa da aşılar hakkında kararsız olan bir ebeveyn topluluğu vardır. Ebeveynlerin aşı kararsızlık seviyelerinin belirlenmesi, halk sağlığı alanında alınacak önlemlere yönelik bilgiler sunmaktadır. Bu çalışma, bir üniversite hastanesinde genel çocuk polikliniğine başvuran beş yaş altı çocuğu olan ebeveynlerin aşı kararsızlığı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesini amaçlamaktadır. Araştırma kesitsel tiptedir. Araştırmanın evreni İzmir'deki Dokuz Eylül Üniversitesi Nevvar Salih İşgören Çocuk Hastanesi'nin genel çocuk polikliniğine başvuran ebeveynler oluşturmaktadır. Çalışmaya190 ebeveyn alınmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni aşı kararsızlığı varlığıdır ve Aşı karasızlık Ölçek formu ile belirlenmiştir. Bağımsız değişkenler yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, gelir durumu algısı, meslek, medeni durum, çocuk sayısı ve yaşı, ebeveynlerin çocuklarına aşı takviminde olan ve olmayan aşıları yaptırma durumları, aşılar hakkında en sık başvurduğu kaynak, katılımcıların kendilerine erişkin aşısı yaptırma durumları, çevresinde (aile, arkadaş, akraba,) aşı yaptırma konusunda kararsızlık yaşayan varlığı, çevresindekilerin (aile, akraba, arkadaş) aşı yaptırma konusundaki kararsızlığı kişinin düşüncelerine etkisidir. Veri, yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 22.0 istatistik programında yapılmıştır. Katılımcıların, yaş ortalaması 33,4 ± 5,4 yıl, %71,1`i annelerden ve mesleki gruplarının dağılımında %47, 9'unu ev işleri oluşturmaktadır. Ebeveynlerin aşı kararsızlığı puan ortalaması 21,0 5,0'dir. Her 10 ebeveynden 5'i çocukluk çağı aşılarının en az birinde kararsız kalmıştır (%54,2). Çok değişkenli analizde; katılımcının çocuklarına aşı takviminde olmayan aşıları yaptıranların (B=-1,518, p =0,037), aşılar hakkında en sık başvurduğu bilgi kaynağı sağlık çalışanları olması (B =-1,414, p=0,049), çevresinde aşı yaptırma konusunda kararsızlık yaşayan olması (B =1,552, p =0,026), çevresindekilerin aşı yaptırma konusundaki kararsızlığı kişin kendi düşüncelerine etkisi (B =3.029, p =0,001) aşı kararsızlığını etkileyen temel etmenler olarak belirlenmiştir. Ebeveynlerin aşı kararsızlığını, aşıların yan etkilerinde korkma, bilgi eksikliği, güven sorunları ve çevresindeki aşı ile ilgili kararsızlıklardan etkilemektedir. En sık başvurulan kaynak olan sağlık çalışanları aşı kararsızlığını azalmaktadır.
Özet (Çeviri)
With the developing world, discourses about vaccines have taken on different dimensions, negatively impacting targeted immunity rates. While these negative narratives have been refuted by scientists, there remains a community of parents who are hesitant about vaccines. Determining parental vaccine hesitancy provides information about measures to be taken in public health. This study aims to determine the vaccine hesitancy and influencing factors among parents of children under five who attend the general pediatric outpatient clinic of a university hospital. The study is cross-sectional. The population of the study consists of parents who attended the general pediatric outpatient clinic of Dokuz Eylül University Nevvar Salih İşgören Children's Hospital in Izmir. 190 parents were included in the study. The dependent variable of the study was the presence of vaccine hesitancy, which was determined using the Vaccine Hesitancy Scale. The independent variables were age, gender, education level, perceived income, occupation, marital status, number and age of children, parents' status of administering vaccines that are included in the vaccination schedule and those not, the most frequently consulted source for vaccines, participants' status of administering adult vaccines, the presence of family, friends, and relatives who are hesitant about vaccination, and the influence of those around them (family, relatives, and friends) who are hesitant about vaccination on the individual's thoughts. Data were collected via face-to-face interviews. Data analysis was conducted using SPSS 22.0 statistical software. The mean age of the participants was 33.4 ± 5.4 years, 71.1% were mothers, and 47.9% of their occupational groups were houseworkers. The mean vaccine hesitation score of the parents was 21.0 ± 5.0. 5 in 10 parents were hesitant about at least one childhood vaccine (54.2%). In the multivariate analysis; The main factors affecting vaccine hesitancy were identified as having their children vaccinated with vaccines not included in the vaccination schedule (B = -1.518, p = 0.037), healthcare professionals being the most frequently consulted source of information about vaccines (B = -1.414, p = 0.049), having a social circle that is hesitant about vaccination (B = 1.552, p = 0.026), and the influence of others' hesitation about vaccination on the individual's own thoughts (B = 3.029, p = 0.001). Parents' vaccine hesitancy is influenced by fear of vaccine side effects, lack of knowledge, trust issues, and other insecurities about vaccinations. Healthcare professionals, the most frequently consulted source, reduce vaccine hesitancy.
Benzer Tezler
- Ebeveynlerde akılcı ilaç kullanımı ve etkileyen etmenler
Rational drug use in parents and influencing factors
SEÇİL TOKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Medipol ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAL SUNAL
- Sağlık çalışanı olan ve olmayan ebeveynlerin çocuklarında uyguladıkları tamamlayıcı alternatif tıp yöntemleri
Using complementary and alternative medicine (cam) on own children by healthcare worker and non-healthcare worker parents
RAHİME ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİGEN YARDIMCI
- Obsesif kompulsif bozukluk tanısı alan ebeveynlerin 10-18 yaş çocuklarında anne babadan algılanan psikolojik kontrol ve mükemmeliyetçilik düzeyi
The pyschological control and perfectionism levels which are perceived from the mothers and fathers by 10 year old to 18 year old children whose parents had been diagnosed with obsessive compulsive disorder
BURCU İLERİ ÜNYELİ
- Çocukluk çağında atriyal septal defekt kapatma uygulanan hastalarda yaşam kalitesinin ve ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life and parental attitudes in patients WHO underwent atrial septal defect closure in childhood
ZEYNEP TORUNOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
KardiyolojiGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DENİZ OĞUZ
- Kronik hastalıklı çocuğa sahip ebeveynlerin COVİD-19 pandemi sürecinde korku ve stres düzeyleri ile stresle başa çıkma yöntemlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of fear, stress levels and methods of coping with stress of the parents having chronically diseased child during the COVİD-19 pandemic
FATMA ALDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiHemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YILMAZ KURT