Tekstil endüstrisinde ürün çevresel ayak izi değerlendirmesi:Hammadde kullanımının çevresel etkilerinin analizi
Product environmental footprint assessment in textile industry: analysing the environmental impacts of raw material use
- Tez No: 960894
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLEDA ENGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Günümüzde tekstil endüstrisi, küresel ölçekte hem yüksek hammadde ve enerji tüketimi hem de üretim süreçlerinden kaynaklanan emisyonlar nedeniyle ciddi çevresel etkilere sahip sektörlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, tekstil ürünlerinin çevresel etkilerinde hammadde seçiminin belirleyici rolü vurgulanmıştır. Tekstil üretiminde kullanılan hammadde türlerinin karşılaştırması yapılarak pamuk, bambu ve polyester detaylı incelemeye alınmış ve ürün çevresel ayak izi yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Karşılaştırma, her bir lif türünün üretim aşamalarındaki su tüketimi, enerji ihtiyacı, sera gazı emisyonları, arazi kullanımı, biyolojik parçalanabilirlik, mikroplastik salımı ve geri dönüştürülebilirlik gibi başlıca çevresel göstergeler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Özellikle farklı hammadde türlerinin sürdürülebilirlik açısından taşıdığı potansiyellerin ortaya konması ile sektörün çevre dostu dönüşümüne katkı sağlayacak bir analiz sunulmaktadır. Yapılan analizler sonucunda, pamuk lifinin doğada çözünebilirliği ve düşük mikroplastik salımı gibi çevresel avantajları olmasına rağmen, arazi kullanımı ve su tüketimi açısından polyester lifine kıyasla daha yüksek çevresel etkilere sahip olduğu görülmüştür. Polyester ise yüksek dayanıklılık, düşük üretim maliyeti ve işlem verimliliği nedeniyle endüstride yaygın olarak tercih edilmektedir. Ancak fosil yakıta bağlılığı ve kullanım aşamasında mikroplastik sorunu göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Bununla birlikte, bambu lifi, düşük kimyasal ve su ihtiyacı, hızlı yenilenebilirlik kapasitesi ve çevresel ayak izinin daha düşük olması ile günümüzde sürdürülebilir bir alternatif olarak daha fazla öne çıkmaktadır. Dolayısıyla, bambu lifinin tekstil üretiminde daha yaygın kullanılması, çevresel etkilerin en aza indirilmesine yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
In today's world, the textile industry stands out as one of the sectors with significant environmental impacts due to its intensive consumption of raw materials and energy, as well as emissions arising from production processes. This study emphasizes the critical role of raw material selection in determining the environmental impacts of textile products. By comparing different raw material types used in textile production, cotton, bamboo, and polyester fibers were examined in detail and assessed using the Product Environmental Footprint (PEF) methodology. The comparison was carried out based on key environmental indicators including water consumption, energy demand, greenhouse gas emissions, land use, biodegradability, microplastic release, and recyclability throughout each fiber's production process. The study offers a comprehensive analysis aimed at supporting the sustainable transformation of the sector by highlighting the sustainability potential of different raw material types. The results indicate that, despite the environmental advantages of cotton such as biodegradability and low microplastic release, it has a higher environmental impact in terms of land use and water consumption compared to polyester. Polyester, on the other hand, is widely preferred in the industry due to its durability, low production cost, and process efficiency. However, its dependency on fossil fuels and the issue of microplastic pollution during use cannot be overlooked. Bamboo fiber emerges as a more sustainable alternative today, thanks to its low requirement for chemicals and water, rapid renewability, and relatively lower environmental footprint. Therefore, the wider adoption of bamboo fiber in textile production is considered a significant step toward minimizing environmental impacts.
Benzer Tezler
- Evaluating the water footprint of textile products: A comparative study of wool and cotton in Türkiye
Tekstil ürünlerinin su ayak izinin değerlendirilmesi:Türkiye'de yün ve pamuk üzerine karşılaştırmalı çalışması
GİZEM AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÖRTE KÖSE MUTLU
- Tekstil ve moda endüstrisinde inovatif yaklaşımlar: İleri dönüşüm ve dijitalleşme
Innovative approaches in the textile and fashion industry: Upcycli̇ng and digitalizati̇on
HANDAN AZAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarHaliç ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞÖHRET AKTEPE DAL
- Detection and analysis for microplastics originating from the textile industry
Tekstil endüstrisinden kaynaklanan mikroplastiklerin tespiti ve analizi
SİNEM HAZAL AKYILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İPEK YALÇIN ENİŞ
PROF. DR. BAHATTİN YALÇIN
- Tekstil sanayinde denim kumaş üretiminden çıkan atık sulardaki kirleticiler, arıtımlar ve renk giderilmesi için uygulanan teknolojilere genel bir bakış
An overview of pollutants in resultant waste water of denim fabric production in textile industry, their purification and technologies applied for color removal from waste water
MUHAMMED ALHİLEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiTrakya ÜniversitesiUygulamalı Bilimler ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN BECENEN
- Recovery of water and chemicals from textile wastewater with ceramic membranes
Seramik membranlarla tekstil atıksularından su ve kimyasal geri kazanımı
MELTEM AĞTAŞ
Doktora
İngilizce
2021
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KOYUNCU