Star Alliance, Skyteam ve Oneworld üyesi havayolu işletmelerinin operasyonel, finansal ve kalite performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of operational, financial and quality performances of Star Alliance, Skyteam and Oneworld member airlines using multi-criteria decision making methods
- Tez No: 961201
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Havayolu İşletmesi, Performans Değerlendirme, CRITIC, ARAS ve WASPAS, Airline, Performance Evaluation, CRITIC, ARAS and WASPAS
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
STAR ALLIANCE, SKYTEAM VE ONEWORLD ÜYESİ HAVAYOLU İŞLETMELERİNİN OPERASYONEL, FİNANSAL VE KALİTE PERFORMANSLARININ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Jale ERDEM Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ağustos, 2025 Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Eda ÇINAROĞLU ÖZET Performans ölçümü, kurumların geleceklerine yön verirken kullanacakları stratejilerin seçilmesinde ve var olan durumlarının tespitinde önem arz etmektedir. Küreselleşen dünyada işletmelerin rekabette öncü olabilmeleri için performanslarını yaşanan gelişmeler ve yeniliklerle entegre olarak iyileştirmeleri gerekmektedir. Periyodik zamanlarda işletmelerin performans ölçümleri için birçok ölçüt kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalarda yalnızca finansal veri kullanımı yeterli olmadığı için operasyonel verilerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Bu bağlamda Star Alliance, Skyteam ve Oneworld üyesi havayolu işletmelerinin 2017-2024 yılları arasındaki dönemi içeren finans ve operasyonel verileri esas alınarak analiz gerçekleştirilmiştir. 2024 yılı kalite müşteri memnuniyeti verileri ile de havayolu işletmelerinin Skytrax müşteri memnuniyet düzeyleri ele alınmıştır. Analiz sürecinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden CRITIC, ARAS ve WASPAS metotları kullanılmıştır. CRITIC metodu kullanılarak finansal, operasyonel ve kalite performansı analizi için kriter önem ağırlıkları tespit edilmiştir. Kalite, operasyonel ve finansal performans kriterleri ayrı ayrı analiz edilmiş ve yüksek öneme sahip kriterler belirlenmiştir. Buna göre, kalite performansı analizinde en önemli kriterin koltuk konforu, operasyonel performans analizinde operasyonel gelir ve finansal performansta ise finansal kaldıraç oranı olduğu tespit edilmiştir. ARAS yöntemindeki yapılan değerlendirmede, kalite performansı sıralamasında ilk sırada EVA Air yer alırken, operasyonel ve finansal performans sıralamalarında ilk sırada KLM Royal Dutch Airlines bulunmuştur. WASPAS yöntemi kullanılarak gerçekleştririlen analizde de benzer şekilde, kalite performansında en yüksek puanı EVA Air almış, operasyonel ve finansal performans alanlarında ise yine KLM Royal Dutch Airlines en yüksek performansı gösteren havayolu olmuştur.
Özet (Çeviri)
EVALUATION OF OPERATIONAL, FINANCIAL AND QUALITY PERFORMANCES OF STAR ALLIANCE, SKYTEAM AND ONEWORLD MEMBER AIRLINES USING MULTI-CRITERIA DECISION MAKING METHODS Jale ERDEM Erciyes University, Graduate School of Social Sciences Master Thesis, Ağust 2025 Supervisor: Asst. Prof. Dr. Eda ÇINAROĞLU ABSTRACT Performance measurement stands out in the selection of strategies to be used by organizations in shaping their future and in determining their current situation. In the globalizing world, businesses need to improve their performances in integration with the developments and innovations in order to be a pioneer in competition. Many criteria are used for performance measurements of enterprises periodically. Since the use of only financial data is not sufficient in the studies, the use of operational data has become widespread. In this context, this analysis is carried out based on the financial and operational data of Star Alliance, Skyteam and Oneworld member airlines for the period between 2017 and 2024. 2024 quality customer satisfaction data are analyzed based on Skytrax customer satisfaction levels of airline companies. CRITIC, ARAS and WASPAS methods from multi-criteria decision making methods are used in the analysis process. Criteria importance weights for financial, operational and quality performance are determined using the CRITIC method. Quality, operational and financial performance criteria were analyzed separately and the most important criteria were identified. Accordingly, seat comfort was found to be the most important criterion in quality performance analysis, operational revenue in operational performance analysis and financial leverage ratio in financial performance. In the ARAS method, EVA Air ranked first in quality performance, while KLM Royal Dutch Airlines ranked first in operational and financial performance. Similarly, EVA Air received the highest score in quality performance, while KLM Royal Dutch Airlines was the highest performing airline in operational and financial performance.
Benzer Tezler
- Havayolu işletmelerinin entelektüel ve finansal performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Assessment of the intellectual and financial performances of airline businesses using multi criteria decision making methods
AYŞE SUSUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU
- An investigation on branding inconsistencies within strategic airline alliances, case study of Star Alliance and Turkish Airlines
Stratejik havayolu ittifaklarında markalaşma tutarsızlıkları üzerine bir inceleme, Star Alliance ve Türk Hava Yolları örneği
ESRA TURAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
İşletmeLondon Business School Englandİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. STEVE PRIDDY
- Küresel havayolu işbirliklerinin sürdürülebilirlik faaliyetlerinin ICAO ve IATA'nın sürdürülebilirlik hedefleri kapsamında incelenmesi
Examination of global airline collaborations' sustainability activities within the framework of ICAO and IATA sustainability goals
VOLKAN MAZIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil Havacılıkİstanbul Gelişim ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HABİBE GÜNGÖR
- Kaynak tamamlayıcılığı ve bütünleşme derecesi kapsamında küresel havayolu işbirliklerinde elde edilen sinerjiler
Synergies in global airline alliances in terms of resource complementarity and degree of integration
GAMZE ORHAN
Doktora
Türkçe
2016
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ TAŞCI
- Havacılık ittifaklarında bir pazarlama aracı olarak müşteri sadakat programlarının yeri: Gulf Alliance model önerisi
As a marketing tool the place of customer loyalty programs in aviation and Gulf Alliance model suggestion
MUHİTTİN HASAN UNCULAR
Doktora
Türkçe
2016
Sivil HavacılıkMaltepe ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN KARASAR