Havayolu işletmelerinin entelektüel ve finansal performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Assessment of the intellectual and financial performances of airline businesses using multi criteria decision making methods
- Tez No: 965124
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA ÇINAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Havayolu İttifakları, Finansal Analiz, Entelektüel Sermaye, CoCoSo, MABAC, Airline Alliances, Financial Analysis, Intellectual Capital, CoCoSo, MABAC
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Günümüzde işletmelerin fark yaratmasında ve devamlı başarıya ulaşmasında ön şart haline gelen entelektüel sermayenin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Zekâ, yetenek, deneyim, bilgi gibi soyut unsurlar vasıtasıyla değer yaratmak olarak ifade edilen entelektüel sermaye 21. yüzyılda işletme başarısı açısından son derece kritik bir faktör haline gelmiştir. Bu sermaye işletmelerin gözle görülemeyen varlıklarıdır ve stratejik amaçlara ulaşmada önemli bir rol oynamaktadır. Havayolu taşımacılığı yapı itibariyle yüksek işletme maliyetlerine karşın düşük kârlılık düzeylerine sahip bir sektördür. Bu durumda havayolları maddi varlıklarına kıyasla maddi olmayan varlıklarını içeren ve yüksek katma değer sağlayan entelektüel sermayeye gerek duymaktadır. Entelektüel sermayeyi stratejik bir avantaj olarak gören hava taşıyıcıları maliyetlerini düşürerek operasyonel gelirlerini artırabilir ve buna bağlı olarak yüksek kârlılıklara ulaşabilir. Bu çalışmada Star Alliance, Skyteam ve Oneworld havayolu ittifaklarına üye olan işletmelerin entelektüel ve finansal performansları analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı analize dahil edilen havayolu işletmelerini entelektüel ve finansal açıdan entegre olarak değerlendirilmesidir. Bu değerlendirme için Entropi, EDAS (Evaluation Based on Distance from Average Solution), CoCoSo (Combined Compromise Solution) ve MABAC (Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison) yöntemleri kullanılmıştır. Analiz sürecinde Entropi yöntemi ile kriterlerin önem düzeyleri belirlenmiş, EDAS, CoCoSo ve MABAC yöntemleri kullanılarak alternatiflerin performans sıralaması elde edilmiştir. EDAS ve CoCoSo yöntemleri ile ulaşılan sonuçlar yüksek düzeyde benzerlik içermektedir. Elde edilen bulgular entelektüel sermaye ve finansal performans açısından en iyi ilk 3 havayolunun Qantas, Korean Air ve Aeroméxico olduğunu göstermiştir. vii MABAC yönteminde ise ilk iki sırada bulunan havayolları aynı iken üçüncü sırada farklı olarak EVA Air'in yer aldığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Nowadays, the importance of intellectual capital, which has become a prerequisite for businesses to make a difference and achieve continuous success, is increasing day by day. Intellectual capital expressed as creating value through abstract elements such as intelligence, talent, experience, knowledge it has become an extremely critical factor in terms of business success in the 21 st century. This capital is the invisible assets of enterprises and plays an important role in achieving strategic goals. Airline transportation is a sector with low profitability levels despite high operating costs in terms of structure. In this case, airlines need intellectual capital that includes their intangible assets compared to their tangible assets and provides high added value. Air carriers that consider intellectual capital as a strategic advantage can increase their operational revenues by reducing their costs and, accordingly, achieve high profitability. In this study, the intellectual and financial performances of the companies that are members of the Star Alliance, Skyteam and Oneworld airline alliances are analyzed. The aim of the study is to evaluate the airline enterprises included in the analysis as intellectually and financially integrated. Entropy, EDAS (Evaluation Based on Distance from Average Solution), CoCoSo (Combined Compromise Solution) and MABAC (Multi-Attributive Border Approximation Area Comparison) methods are used for this evaluation. In the analysis process, the importance levels of the criteria are determined using the entropy method, and the performance ranking of the alternatives is obtained using the EDAS, CoCoSo and MABAC methods. The results obtained byEDAS and CoCoSo methods contain a high level of similarity. The findings have shown that the top 3 airlines in terms of intellectual capital and financial performance are Qantas, Korean ix Air and Aeroméxico. In the MABAC method, it is seen that the airlines in the first two places are the same, while EVA Air is in the third place differently.
Benzer Tezler
- Entelektüel sermaye unsurlarının havayolu işletmelerinin karlılığı üzerindeki etkisinin araştırılması
Elements of intellectual capitalinvestigation of the impact on the profitability of airline operations
SEVİM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sivil HavacılıkErciyes ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. TUNAHAN AVCI
- Entelektüel sermaye ve inovasyonun çalışan performansına etkisi: Havacılık sektörü örneği
The effect of intellectual capital and innovation on employee performance: The aviation industry case
NİL KONYALILAR
- Havayolu işletmelerinin yeşil aklama uygulamalarının değerlendirilmesi
Evaluation of greenwashing practices by airlines
BERKAY KARADUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkEskişehir Teknik ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE ORHAN
- Havayollarında dinamik grup gelir yönetimi sistemi üzerine bir araştırma
A study on dynamic group revenue management system in airlines
ÖZGE BAYGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sivil HavacılıkKocaeli ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SULTAN GEDİK GÖÇER
- Havayolu işletmelerinin istihdama katkısı
The contribution of the airlines to the employment
SEDAT AĞRAZ
Doktora
Türkçe
2006
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT MURAT