Çocuğun tedaviyi ret hakkı
The child's right to refuse treatment
- Tez No: 961219
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Çocuk üzerinde uygulanan tıbbi müdahalelerde rıza hususu, çocukların ehliyetleri, ebeveynlerin çocuk üzerindeki hakları ve rızanın kişiye sıkı sıkıya bağlı hak niteliği gibi nedenlerle tartışılagelmiştir. Hukuken onsekiz yaş, yetişkinlik ile çocukluk arasındaki sınırı oluşturmakla birlikte, çocukluk da kendi içerisinde dönemlere ayrılmaktadır. Özellikle çocukluğun son dönemlerindeki ayırtım gücüne sahip çocukların ehliyetleri ve tıbbi müdahalelere ilişkin konumuna dair farklı görüşler mevcuttur. Çocuğun tıbbi müdahaleye rıza verme hakkı, rıza verme ehliyetinin tespiti, ebeveynin bu durumdaki rolü; oldukça karmaşık, tespiti zor ve hem hukuki hem de etik yönüyle tartışmalı hususlardır. Çocuğun tedaviye rıza verme hakkına dair doktrinde farklı görüşler mevcut olmakla birlikte, bu konunun tedaviyi ret hakkı temelinde değerlendirilmesi ne yazık ki pek fazla ele alınan bir konu değildir. Oysaki çocuğun tedaviyi reddetme hakkı, özellikle ayırtım gücüne sahip çocuklar açısından oldukça önemlidir. Ayırtım gücü bulunan çocukların iradesinin ikinci plana atılması ile iradesi hilafına, yani zorla tıbbi müdahalelere maruz kalmaları, insan onuru ve tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğu bağlamında şaibeler yaratabilir. Bu tezin amacı, çocuk üzerinde yapılan tıbbi müdahalelerde tedaviyi ret iradesinin hukuki yönden anlam ve sonuçlarının tespiti, çocuk hastaların tedaviyi ret hakkı olup olmadığının, bu hakkın hangi durumlarda ve ne şekilde kullanılabileceğinin belirlenmesidir. Çocuğun tedaviyi ret hakkının incelendiği bu tez, üç bölüm halinde sunulmuştur. İlk bölümde çalışmamızın temelini oluşturan tıbbi müdahale ve çocuk kavramları incelenmiş, ikinci bölümde ise çocuk üzerinde yapılan tıbbi müdahalelerde tedavi sözleşmesinin hukuki niteliği ve çocuğun rızası üzerinde mercek altına alınmıştır. Tezin üçüncü bölümünde ise, çocuğun tedaviyi ret hakkının aydınlatılması adına öncelikle tedaviyi ret hakkının hukuki dayanakları ve kullanımı üzerinde durulmuş, neticede çocuk üzerinde yapılan tıbbi müdahalelerde tedaviyi ret iradesi ebeveyn ve çocuk açısından ayrı ayrı irdelenmiştir. Tez çalışması dahilinde yapılan tüm araştırmalar ve elde edilen bulgular göstermektedir ki, çocuk üzerinde yapılan tıbbi müdahalelerde çocuğun tedaviyi ret iradesi, çocuğun özerkliği ile katılım hakları çerçevesinde ele alınması gereken ve çocuğun üstün yararından bağımsız bir şekilde değerlendirilmesi mümkün olmayan bir husustur.
Özet (Çeviri)
The issue of consent in medical interventions performed on children has been debated for reasons such as the capacity of children, the rights of parents over children, and the nature of consent as a right strictly tied to the person. While the age of eighteen legally constitutes the boundary between adulthood and childhood, childhood is also divided into periods. There are different views on the capacity of children who have the power of discernment, especially in the later stages of childhood, and their position regarding medical interventions. The child's right to consent to medical intervention, determination of the capacity to consent, and the role of the parent in this situation are quite complex, difficult to determine, and controversial issues in both legal and ethical aspects. Although there are different views in the doctrine regarding the child's right to consent to treatment, unfortunately, evaluating this issue on the basis of the right to refuse treatment is not a subject that is addressed very often. However, the child's right to refuse treatment is very important, especially for children with the power of discretion. The fact that the will of children with the power of discretion is put in the background and that they are subjected to medical interventions against their will, that is, forced, can create doubts in terms of human dignity and the legality of medical intervention. The aim of this thesis is to determine the legal meaning and consequences of the will to refuse treatment in medical interventions performed on children, to determine whether child patients have the right to refuse treatment, in which cases and in what way this right can be used. This thesis, which examines the child's right to refuse treatment, is presented in three sections. In the first section, the concepts of medical intervention and child, which form the basis of our study, are examined, and in the second section, the legal nature of the treatment contract and the child's consent in medical interventions performed on children are examined. In the third section of the thesis, in order to clarify the child's right to refuse treatment, the legal basis and use of the right to refuse treatment are primarily focused on, and as a result, the will to refuse treatment in medical interventions performed on children is examined separately from the perspective of the parent and the child. All the research and findings obtained within the scope of the thesis study show that the child's will to refuse treatment in medical interventions performed on the child is an issue that must be addressed within the framework of the child's autonomy and participation rights and cannot be evaluated independently of the child's best interests.
Benzer Tezler
- Pediatrik yaş grubunda tıbbi işlem ve tedavi retlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of medical procedure and treatment rejections in pediatric age group
MİNE KORCUM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BAĞ
- Süt azı dişleri arayüz çürüklerinin atravmatik restoratif tedavi yöntemi ve konvansiyonel yöntemle tedavilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparison of treatment of class II cavities of primary molars by atraumatic restorative treatment versus conventional method
ÖZLEM AÇIKGÖZ
- Kanserli çocuğu olan ailelerin sosyal destek algısı,umutsuzluk ve başetme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relation between social support, hopelessness and coping in parents of children with cancer
EVRİM KIZILER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
HemşirelikGATAÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FİLİZ ARSLAN
- Bir üniversite hastanesinde yatan kanserli çocukların ebeveynlerinin sosyal işlevsellik durumlarının ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi
Determination of social functioning status and related factors of parents of children with cancer hospitalized in an university hospital
BİHTER KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMAL KOÇAK
- Fenilketonürili çocuğu olan ailelerin çocuklarının hastalığına ilişkin yaşadıkları güçlüklerin belirlenmesi
Difficulities encountered by families by families with phenylketonuric children
FİRDEVS ERDEMİR
Doktora
Türkçe
1992
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜNSEL BAŞER