Metabolik sendrom risk faktörlerine sahip bireylerde akdeniz diyetine uyum düzeyi, beslenme alışkanlıkları ve diyet antioksidan kapasitesinin değerlendirilmesi
Assessment of mediterranean diet adherence, dietary habits, and dietary antioxidant capacity in individuals with metabolic syndrome risk factors
- Tez No: 961435
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM YILDIRIM MAVİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışma, metabolik sendrom risk faktörlerine sahip bireylerde Akdeniz diyetine uyum düzeyi, beslenme alışkanlıkları ve diyetle alınan antioksidan kapasitenin değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, İstanbul'da özel bir hastanede beslenme ve diyet polikliniğine başvuran, yaşları 18–65 arasında değişen toplam 102 katılımcı (73 kadın, 29 erkek) ile 01.11.2024–31.12.2024 tarihleri arasında yürütülmüştür. Veriler; sosyodemografik özellikler, antropometrik ölçümler, biyokimyasal parametreler, 3 günlük besin tüketim kaydı, Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği ve MEDAS-14 ölçeği aracılığıyla yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Günlük enerji ve besin ögesi alımları BEBİS programı ile analiz edilmiş ve TÜBER-2022 referans değerlerine göre değerlendirilmiştir. Diyetle alınan antioksidan kapasiteyi değerlendirmek amacıyla, katılımcıların 3 günlük besin tüketim kayıtlarındaki veriler ile BEBİS programı üzerinden ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) değerleri hesaplanmıştır. Katılımcıların Beden Kütle İndeksi (BKİ) sınıflamasına göre dağılımında en sık rastlanan grup, %40,2 ile Obezite Sınıf I (30,0–34,99 kg/m²) olmuştur. Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği (MEDAS) puan ortalaması 3,63 ± 2,16, Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği puan ortalaması ise 71,77 ± 8,32 olarak saptanmıştır. MEDAS puan düzeyleri ile cinsiyet arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p = 0,927). Spearman korelasyon analizine göre; MEDAS puanı ile bel çevresi (ρ = –0.258, p = 0.009), bel/kalça oranı (ρ = –0.298, p = 0.002) ve trigliserid düzeyi (ρ = –0.255, p =0.010) arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif korelasyon bulunmuştur. Bu bulgular, Akdeniz diyetine uyum arttıkça abdominal obezite göstergelerinde ve trigliserid düzeylerinde azalma eğilimi olduğunu ortaya koymaktadır. Beslenme bilgi düzeyi; yaş grubu (p= 0,033) ve öğrenim durumu (p=0,039) değişkenleri açısından anlamlı farklılık göstermektedir. Cinsiyetler arası karşılaştırmada, kadınların erkeklere göre enerji (p
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluate the level of adherence to the Mediterranean diet, dietary habits, and dietary antioxidant capacity in individuals with metabolic syndrome risk factors. The research was carried out between 01.11.2024 and 31.12.2024 with a total of 102 participants (73 women, 29 men), aged between 18 and 65 years, who applied to the nutrition and diet outpatient clinic of a private hospital in Istanbul. Data were collected through face-to-face interviews using tools such as sociodemographic characteristics, anthropometric measurements, biochemical parameters, 3-day dietary intake records, the Nutrition Knowledge Level Scale, and the MEDAS-14 scale. Daily energy and nutrient intakes were analyzed using the BEBIS program and evaluated according to the TUBER-2022 reference values. In order to assess the dietary antioxidant capacity, ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) values were calculated through the BEBIS program using the data from participants' 3-day dietary intake records. The most frequently observed group in the distribution of participants according to Body Mass Index (BMI) classification was Obesity Class I (30.0–34.99 kg/m²) with a rate of 40.2%. The mean score of the Mediterranean Diet Adherence Scale (MEDAS) was 3.63 ± 2.16, and the mean score of the Nutrition Knowledge Level Scale was 71.77 ± 8.32. No significant difference was found between MEDAS score levels and gender (p = 0.927). According to Spearman correlation analysis, there was a statistically significant and negative correlation between the MEDAS score and waist circumference (ρ = –0.258, p = 0.009), waist/hip ratio (ρ = –0.298, p = 0.002), and triglyceride level (ρ = –0.255, p = 0.010). These findings indicate that as adherence to the Mediterranean diet increases, there is a tendency for a decrease in abdominal obesity indicators and triglyceride levels. Nutrition knowledge level showed a significant difference according to age group (p = 0.033) and education level (p = 0.039). In the comparison between genders, it was determined that women had a higher rate of meeting the TUBER-2022 reference values for energy (p
Benzer Tezler
- Yetişkin bireylerin diyet enerji yoğunluğu ile metabolik risk faktörleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Assessment of the relationship between dietary energy density and metabolic risk factors of adult individuals
HAZAL BOZOĞLAN EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EFSUN KARABUDAK
- Down Sendromlu çocuk ve adölesanlarda lipid profili, obezite ve metabolik sendrom verileri ve lipid metabolizmasında etkili bazı genlerin polimorfizmleri
Evaluation of lipid profile, obesity, metabolic syndrome and polymorphisms in lipid metabolism in individuals with Down Syndrome
YASEMİN ALANAY
- Non alkolik steatohepatit ile MTHFR a1298c ve c677t gen polimorifizmleri arasindaki ilişki
The relation between non alcoholic steatohepatitis and MTHFR a1298c and c677t gene polymorphisms
UMMUHAN COŞKUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
GastroenterolojiMersin Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEHMİ ATEŞ
- Metabolik sendrom ve obstruktif uyku apne sendromu risk derecesinin, iskemik inme ile ilişkisi
Relationship between metabolic syndrome and obstructive sleep apnea syndrome risk degree and ischemic stroke
BARIŞ MALDAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABİDİN ERDAL
- 24 saatlik idrarda sodyum atılımı ile insülin direnci ve metabolik sendrom ilişkisi
Relationship between 24-hour urine sodium excretion and insulin resistance and metabolic syndrome
ALEV GÜL BAYLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
NefrolojiSağlık Bakanlığıİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN AKAGÜN