6 şubat depremini yaşayan bireylerde algılanan sosyal destek, umut ve baş etme stratejilerinin psikolojik sağlamlık üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesi
Examining the predictive effect of perceived social support, hope and coping strategies on psychological resilience in individuals experienced in the february 6 earthquake
- Tez No: 961434
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZA TOPÇU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu araştırmada algılanan sosyal destek, umut ve baş etme stratejilerinin psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi Hatay'da 6 Şubat depremini yaşayan 18 yaş ve üzeri 320 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Demografik Bilgi Formu, Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği Kısa Formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Deprem Stresi İle Baş Etme Stratejileri Ölçeği ve Sürekli Umut Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma kapsamında psikolojik sağlamlık, algılanan sosyal destek, umut ve baş etme stratejilerinin cinsiyete, yakın kaybına ve psikolojik destek alma durumuna ilişkin özelliklere göre farklılaşma durumunu incelemek için Bağımsız Gruplar t-Testi, psikolojik sağlamlığın yaşa göre farklılaşma durumunu incelemek için Tek Yönlü Varyans Analizi, değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson Momentler Korelasyon Analizi, algılanan sosyal destek, umut ve baş etme stratejilerinin psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi incelenmek için Çok Değişkenli Regresyon Analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre algılanan sosyal destek, umut, sosyal destek arama stratejisi cinsiyete göre farklılaşmadığı, psikolojik sağlamlık ve olumlu yeniden değerlendirme stratejisinin erkeklerde kadınlara oranla, dini baş etme stratejisinin kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca psikolojik sağlamlık, algılanan sosyal destek, umut, dini baş etme, olumlu yeniden değerlendirme ve sosyal destek arama stratejisinin yakın kaybı durumuna göre farklılaşmadığı, umudun ise yakınını kaybedenlerde kaybetmeyenlere oranla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca psikolojik sağlamlık, algılanan sosyal destek, umut, dini baş etme, olumlu yeniden değerlendirme ve sosyal destek arama arasında pozitif yönde istatiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Algılanan sosyal destek, umut ve deprem stresi ile baş etme stratejileri değişkenlerinin tümü birlikte psikolojik sağlamlık puanındaki değişimin %44.3'ünü açıklamaktadır. Umut ve olumlu yeniden değerlendirme değişkenlerinin psikolojik sağlamlık üzerinde istatiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu, algılanan sosyal destek, dini baş etme ve sosyal destek arama stratejisinin psikolojik sağlamlık üzerinde istatiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın bulguları ilgili literatür doğrultusunda tartışılmıştır ve gelecek çalışmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study examined the effects of perceived social support, hope and coping strategies on psychological resilience. The sample of the study consists of 320 people aged 18 and over who experienced earthquake on 6th February 2023 in Hatay. The data of the study were collected with the Demographic Form, Connor-Davidson Psychological Resilience Scale Short Form, Multidimensional Perceived Social Support Scale, Earthquake Stress Coping Strategies Scale and Dispositional Hope Scale. Within the scope of the research, Independent Groups t-Test was used to examine the differentiation status of psychological resilience, perceived social support, hope and coping strategies according to gender, loss of loved ones and status of receiving psychological support; One-Way Analysis of Variance was used to examine the differentiation status of psychological resilience according to age; Pearson Moment Correlation Analysis was used to examine the relationships between variables, and Multivariate Regression Analysis was used to examine the effects of perceived social support, hope and coping strategies on psychological resilience. According to the analysis results, it was concluded that perceived social support, hope, social support seeking strategy did not differ according to gender, psychological resilience and positive reappraisal strategy were higher in men than in women, and religious coping strategy was higher in women than in men. In addition, it was concluded that psychological resilience, perceived social support, hope, rock bottom coping, positive reappraisal and social support seeking strategy did not differ according to the loss of a loved one, and hope was higher in those who lost a loved one than in those who did not. In addition, it was found that there were positive and statistically significant relationships between psychological resilience, perceived social support, hope, religious coping, positive reappraisal and social support seeking. All variables of perceived social support, hope and earthquake stress coping strategies together explain 44.3% of the change in psychological resilience score. It was concluded that the variables of hope and positive reappraisal had a statistically significant effect on psychological resilience, whereas perceived social support, religious coping and social support seeking strategy did not have a statistically significant effect on psychological resilience. The findings of the study were discussed in line with the relevant literature and suggestions were presented for future studies.
Benzer Tezler
- Şubat 2023 Maraş depremini yaşamış bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve travma sonrası büyüme düzeylerinin psikolojik sağlamlık ve sosyal destek ile ilişkisi
The relationship between post-traumatic stress disorder and post-traumatic growth levels and psychological resilience and social support in individuals who experienced the February 2023 Kahramanmaraş earthquake
MERYEM TAÇYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN HERDİ
- 6 Şubat 2023 depremini yaşayan evli bireylerin aile yılmazlıklarının incelenmesi
Examining the family resilience of married individuals who experienced the February 6, 2023 earthquake
SEDA IRMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT AKCANBAŞ
- Kent planlama mesleğinin toplumdaki görünürlüğü: Kahramanmaraş depremleri örnek olayı üzerinden bir okuma
Urban planning profession in society: A reading through the case study of Kahramanmaraş earthquakes
İKRANUR AKBEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Şehircilik ve Bölge PlanlamaBursa Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU KAMACI KARAHAN
- 6 Şubat depremini yaşayan bireylerde travma sonrası büyüme, ruminasyon, psikolojik uyum ve mental iyi oluş
Post-traumatic growth, rumination, psychological adjustment and mental well-being i̇n individuals who experienced the February 6 earthquake
ZEYNEP BEGÜM KÜRTÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYDİ AHMET SATICI
- 6 Şubat Depremini yaşayan bireylerde pozitif-negatif duygular ile ruh sağlığı okuryazarlık düzeyinin incelenmesi
An investigation of positive and negative emotions and mental health literacy levels in individuals who experienced the February 6 Earthquake
AYŞE ÖZGE ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikKTO Karatay ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURGÜN PLATİN
DOÇ. DR. NAZAN TURAN