Yaşlı bireylerde ilaç kullanım sorunları ve öz savunuculuk düzeyi
Medication use problems and self-advocacy levels in elderly individuals
- Tez No: 961470
- Danışmanlar: PROF. DR. BELGİN NALÇACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: LOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Araştırma, yaşlı bireylerin öz savunuculuk düzeylerini, ilaç kullanım sorunlarını ve ilaç kullanım yeti durumlarını belirlemek; öz savunuculuk düzeyinin sosyodemografik özellikler, ilaç kullanım sorunları ve ilaç kullanım yetisine göre değişim durumunu belirlemek amacıyla, tanımlayıcı türde gerçekleştirilmiştir. Bir vakıf üniversite hastanesi polikliniklerine başvuran 65 yaş ve üzeri 218 birey ile tamamlanmıştır. Veriler sosyodemografik özellikler, ilaç kullanım özellikleri ve ilaç kullanım yetisini belirlemeye yönelik oluşturulan veri toplama formu ile yaşlılarda öz savunuculuk durumunu değerlendirmek için Hasta Güvenliği için Yaşlıları Güçlendirme ve Savunuculuk (HGYS) Anketi ile yüz yüze görüşerek toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzdelik, ortalama, standart sapma, ortanca, minimum ve maksimum değer ile t testi, Anova testi ve post- hoc testler kullanılmıştır. Etik izinler ve katılımcıların yazılı aydınlatılmış onamları alınmıştır. Yaşlı bireylerin ilaç kullanımında %5,5 ile %67 arası sorun olduğu tespit edilmiştir. Anket toplam puan ortalaması 26,78± 9,37 olarak saptanmıştır. Yaşlılarda öz savunuculuk düzeyi ile eğitim durumu, ekonomik durum, yaşadığı kişiler, sağlık algısı, düzenli kontrol, kullanılan ilaç sayısı, ilaç önerme, reçeteli ilacı kullanmama, reçetesiz ilaç kullanımı, yan etki yaşama, ilaç adı ve neden kullandığını bilme, son kullanım tarihini kontrol etme, prospektüs okuma, yan etkileri bilme, yan etkide sağlık kurumuna başvurma, ilaç kullanımı hakkında bilgi ve destek alma, sağlık kurumuna ulaşımda sorun yaşama ve ilaç kullanım yetisi arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Öz savunuculuğu düşük yaşlı bireylerin desteklenmesi amacıyla; birinci basamak sağlık hizmetlerinde risk gruplarının belirlenmesi, öz savunuculuk temelli eğitimlerin yaygınlaştırılması, yaşlı bireylerin sağlık kararlarına aktif katılımını teşvik eden öz savunuculuk odaklı politikaların geliştirilmesi ve konuya ilişkin bilimsel araştırmaların artırılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This descriptive study was conducted to determine the self-advocacy levels, medication-related problems, and medication management abilities of older adults, as well as to examine how self-advocacy levels vary according to sociodemographic characteristics, medication-related problems, and medication management capacity. The study was carried out with 218 individuals aged 65 years and older who applied to the outpatient clinics of a foundation university hospital. Data were collected through face-to-face interviews using a form developed to assess sociodemographic characteristics, medication use, and medication ability, along with the“Elderly Empowerment and Advocacy for Patient Safety (HGYS)”scale. Descriptive statistics (frequency, percentage, mean, standard deviation, median, minimum–maximum) and inferential analyses (t-test, ANOVA, and post-hoc tests) were employed. Ethical approval and written informed consent were obtained. Medication-related problems among older adults ranged from 5.5% to 67%, and the mean HGYS score was 26.78 ± 9.37. A statistically significant relationship was found between self-advocacy and variables such as education level, perceived economic status, cohabitation, health perception, regular check-ups, number of medications used, recommending or not adhering to medications, use of non-prescribed drugs, experiencing side effects, knowledge of drug names and purposes, checking expiration dates, reading leaflets, awareness of side effects, seeking healthcare support, receiving medication-related information and assistance, access problems, and medication management ability. Based on the findings, it is recommended that at-risk groups be identified in primary healthcare, self-advocacy-based education be expanded, policies be developed to support older adults' active participation in health decisions, and further research be encouraged.
Benzer Tezler
- Yaşlı bireylerin cerrahi girişim sonrası evde yaşadıkları sorunların belirlenmesi
Determination of old individuals' problems which they have at their home after surgical intervention
AHMET DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE KURŞUN
- Birinci basamakta 65 yaş üstü hastalarda stopp versiyon-2 kriterlerinin polifarmasiye etkisi
Polypharmacy effect of stopp version-2 criteria in patients over 65 years in primary care
BURCU ÖĞDEM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN ERSOY
- Development of e-textile based RFID enabled moisture sensor for wearable technologies
Giyilebilir teknolojiler için e-tekstil tabanlı RFID işlevli nem sensörü geliştirilmesi
MELTEM TEKÇİN
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SENEM KURŞUN
PROF. DR. SELÇUK PAKER
- Edirne ilinde huzurevlerinde kalan bireylerde polifarmasi ve etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of polypharmacy and its effects in nursing home residents in Edirne province
HARUN EKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR ÖZTORA
- Yaşlı kişilerin algıladıkları sosyal destek düzeyleri ile malnütrisyon riski ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between the perceived social support levels of elderly people and the risk of malnutrition
YUSUF EGE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN İSMAİL ARSLAN