Yoğun bakım hastalarına süngerli çubuk ve diş fırçası ile verilen ağız bakımının ağız hijyenine etkisinin incelenmesi
The effect of oral care with foam swab and toothbrush on oral hygiene in intensive care patients
- Tez No: 961477
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF GÜNAY İSMAİLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Esasları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Yoğun bakım hastaları çeşitli nedenlerle özbakım gereksinimlerini karşılayamadıkları için ağız hijyenini sağlamada de sağlık personeline bağımlı hale gelmektedir. Ağız bakımı enfeksiyon riskini azaltma ve ağız hijyenini sağlama açısından önemli hemşirelik girişimlerinden biridir. YBÜ'lerde ağız bakım uygulamasına yönelik ortak bir yöntem, uygulanma sıklığı, araç ve solüsyon seçimi bakımından bir standardizasyon bulunmamaktadır. Literatürde diş fırçalarının plak temizliğinde daha etkili olduğu belirtilmektedir ancak klinik uygulamalarda çoğunlukla süngerli çubukların tercih edildiği gözlemlenmektedir. Bu araştırmanın amacı yoğun bakım hastalarına süngerli çubuk ve diş fırçası ile verilen ağız bakımının ağız hijyenine etkisinin incelenmesidir. Bir grup hastaya diş fırçası diğer gruba ise süngerli çubuk ile ağız bakımı uygulanan araştırmanın verileri Aralık 2023 - Aralık 2024 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin 2. Basamak Yoğun Bakım Ünitesinde toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini bu ünitede tedavi gören hastalardan 18 yaş üzerinde olan, oral alımı kapalı olan ya da oral alamayan, kendi ağız bakımını yapamayacak durumda olan 76 hasta oluşturmuştur. Araştırmaya trombositopenisi ve diş eti kanaması olan hastalar dahil edilmemiştir. Hastalar basit rastgele örnekleme yöntemiyle süngerli çubuk ve diş fırçası gruplarına ayrılmıştır. Veri toplama aracı olarak bireylerin sosyodemografik, hastalık ve klinik özelliklerini belirlemeye yönelik Birey Tanıtım Formu ve ağız değerlendirme ölçeği olarak Eilers tarafından geliştirilen ve araştırmanın yürütüldüğü kliniklerde rutin olarak kullanılan Eilers Oral Değerlendirme Rehberi kullanılmıştır. Analizler IBM SPSS 27 programında gerçekleştirilmiştir. Verilerin tanımlayıcı istatistikleri sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, medyan, minimum ve maksimum verilmiştir. Çalışmada kullanılan ölçeğin güvenilirlikleri test edilmiştir. Normal dağılım varsayımı Shapiro Wilk testi ile ve varyans homojenliği Levene testi ile kontrol edilmiştir. Uygun testler doğrultusunda parametrik ve non-parametrik analizler yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre diş fırçası ve süngerli çubuk gruplarında yaş, cinsiyet, tıbbi tanılar, hastanede yatış süreleri, oksijen tedavisi, oral beslenme durumu, diş ve protez varlığı gibi sosyo-demografik ve klinik özellikler açısından anlamlı farklılık bulunmamıştır. Diş fırçası grubunun ön test puan ortalaması 17,89 ± 2,28, son test puanı 12,19 ± 2,55 olarak bulunurken; süngerli çubuk grubunun ön test puanı 17,17 ± 2,16, son test puanı ise 13,95 ± 5,05 olarak belirlenmiştir. Her iki grupta da ağız hijyeninde anlamlı düzeyde iyileşme sağlanmış; ancak diş fırçası grubunda bu iyileşme daha belirgin olmuştur (p
Özet (Çeviri)
Intensive care patients become dependent on healthcare personnel for maintaining oral hygiene due to their inability to meet self-care needs for various reasons. Oral care is one of the essential nursing interventions, as it plays a critical role in reducing the risk of infection and maintaining oral hygiene. In intensive care units, there is no standardized protocol regarding the method, frequency, tools, or solutions used for oral care practices. While evidence in the literature suggests that toothbrushes are more effective for plaque removal, foam swabs are still predominantly used in clinical settings. This study aims to evaluate the impact of oral care provided using foam swabs and toothbrushes on the oral hygiene status of patients in intensive care units. The data of this study, in which oral care was provided using a toothbrush for one group of patients and a foam swab for the other group, were collected between December 2023 and December 2024 in the Level 2 Intensive Care Unit of a university hospital. The study sample comprised 76 patients aged 18 and above, hospitalized in this unit, who had no oral intake or were unable to consume food orally, and who were not capable of performing oral care independently. Individuals diagnosed with thrombocytopenia and those presenting with gingival bleeding were not included in the study. Using a simple random sampling method, patients were randomly allocated to either the foam swab group or the toothbrush group. The data collection instruments included the Individual Identification Form, which captured participants' sociodemographic, disease, and clinical characteristics, and the Eilers Oral Assessment Guide, developed by Eilers and routinely employed as an oral evaluation tool in the clinics where the study took place. Data analysis was conducted using IBM SPSS Statistics software, version 27. Descriptive statistics were reported using frequencies, percentages, means, standard deviations, medians, as well as minimum and maximum values. The internal consistency and reliability of the scale employed in the study were evaluated. The assumption of normality was assessed using the Shapiro-Wilk test, and homogeneity of variance was evaluated with Levene's test. Appropriate parametric and non-parametric statistical tests were applied based on the data characteristics. The findings of the study revealed no statistically significant differences between the toothbrush and foam swab groups regarding sociodemographic and clinical variables, including age, sex, medical diagnoses, duration of hospitalization, oxygen therapy, oral feeding status, and the presence of natural teeth or prostheses. The toothbrush group demonstrated a mean pretest score of 17.89 ± 2.28 and a posttest score of 12.19 ± 2.55, while the foam swab group's mean pretest and posttest scores were 17.17 ± 2.16 and 13.95 ± 5.05, respectively. Both groups demonstrated statistically significant improvements in oral hygiene, with the toothbrush group exhibiting a more marked enhancement (p < 0.05). Particularly in the evaluation of gingival scores, the toothbrush group demonstrated more positive outcomes. These results, aligning with existing literature, demonstrate that toothbrush use is more effective than foam swabs in ensuring oral hygiene. In conclusion, both tools are effective for oral care; however, the toothbrush appears to have a more positive impact, particularly on gingival health. For this purpose, studies supporting the importance of implementing oral care within a standardized protocol framework should be planned.
Benzer Tezler
- Yoğun bakım hemşirelerinin ağız bakımı konusunda bilgi, tutum ve uygulamalarının incelenmesi
Determination of knowledge, attitues and practices of critical care nurses for oral healtcare
SELDA SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikEge ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA DEMİR KORKMAZ
- Mekanik ventilatöre bağlı hastalarda üç farklı araçla verilen ağız bakımının etkisinin incelenmesi
The determination of three different oral care tools' effect on oral mucosal health of the patients under mechanical ventilation
HÜSNA ÖZVEREN
Doktora
Türkçe
2010
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA UÇAR
- Mekanik ventilatörle ilişkili pnömonide ağız bakımının önemi
The importance of oral care in mechanical ventilator-associated pneumonia
SÜMEYRA KAYACAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İç HastalıklarıSüleyman Demirel Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SIDDIKA ERSOY
- Enteral yol ile beslenen akut inmeli hastalarda iki farklı ağız bakım yönteminin pnömoni gelişimine etkisi
The effect of TWO different oral care methods on pneumonia development in acute stroke patients fed by enteral pathway
ALEV YILDIZ ILIMAN
- Pediatrik trakeotomi sonrası köpük örtü ve gümüşlü köpük yara örtüsünün peristomal iyileşmeye etkisi
The effect of foam dressing and silver-containing foam dressing on peristomal healing after pediatric tracheotomy
ŞEYMA AKGÜN BOSTANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Kulak Burun ve BoğazSağlık Bilimleri ÜniversitesiKulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ASLI ŞAHİN YILMAZ