Alüminyum sıcak dövme prosesinde dövme sıcaklığı ve ısıl işlem parametrelerinin mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of forging temperature and heat treatment parameters on microstructure and mechanical properties in aluminum hot forging process
- Tez No: 961491
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURİ ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 62
Özet
Alüminyum alaşımları, hafif yapıları, iyi işlenebilirlik özellikleri ve korozyona karşı dirençleri nedeniyle sanayide geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu malzemeler başta otomotiv, havacılık-uzay, ulaşım, elektronik ve imalat sanayii olmak üzere birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Elektroliz prosesiyle ingot (külçe) halinde üretilen alüminyum alaşımları, kullanım alanlarına göre çeşitli üretim teknikleriyle istenilen şekillere dönüştürülmektedir. Bu teknikler genel olarak ekstrüzyon, döküm, dövme, haddeleme ve yarı katı formda şekillendirme olmak üzere beş temel başlık altında toplanmaktadır. Özellikle dövme işlemi, alüminyum malzemelerde mekanik özelliklerin ve yorulma dayanımının iyileştirilmesinde en etkili yöntemlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada, 6082 alüminyum alaşımının sıcak dövme prosesi sırasında uygulanan farklı dövme sıcaklıkları ve sonrasında gerçekleştirilen ısıl işlem parametrelerinin, malzemenin mikroyapısı ve mekanik özellikleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Deneysel çalışmalarda iki farklı dövme sıcaklığında (150℃ ve 450℃) AA6082 alaşımı dövülmüş ve sonrasında sabit bir sıcaklıkta (530℃) üç farklı süre (60 dk, 90 dk ve 120 dk) boyunca çözeltiye alınmıştır. Daha sonrasında numuneler 180 ℃ sıcaklıkta 8 saat boyunca yapay yaşlandırma işlemine tabi tutulmuştur. Elde edilen ürünlerden alınan çekme testi numuneleri ile malzemelerin mekanik özellikleri incelenmiş, sertlik değerleri ve mikroyapı görüntüleri analiz edilmiştir. Ayrıca, dövme prosesinde ilk hammadde üretim yönteminin (ekstrüzyon, yatay döküm ve dikey döküm) dövme prosesi sonrasında malzemelerin mekanik özellikleri ve tane boyutlarına olan etkileri de araştırılmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde 150 °C'de dövülen ve T6 tipi ısıl işleme tabi tutulan numunelerin optimum mikroyapı ve mekanik özellikleri sergilediği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Aluminum alloys are widely used in industry due to their low density, good machinability, and high corrosion resistance. These materials are commonly utilized in various sectors such as automotive, aerospace, transportation, electronics, and manufacturing. Aluminum alloys, produced in ingot form through the electrolysis process, are shaped into desired geometries using different manufacturing techniques depending on their intended application. These techniques are generally classified into five main categories: extrusion, casting, forging, rolling, and semi-solid forming. Among these, forging stands out as one of the most effective methods for enhancing the mechanical properties and fatigue resistance of aluminum materials. In this study, the effects of different forging temperatures and subsequent heat treatment parameters on the microstructure and mechanical properties of 6082 aluminum alloy were investigated. Experimental work involved forging the AA6082 alloy at two different temperatures (150 °C and 450 °C), followed by solution treatment at a constant temperature of 530 °C for three different durations (60, 90, and 120 minutes). The samples were then subjected to artificial aging at 180 °C for 8 hours. Tensile tests were conducted on specimens prepared from the forged products to evaluate their mechanical properties, and hardness measurements and microstructural analyses were also carried out. Additionally, the influence of the initial semi-product manufacturing method (extrusion, horizontal casting, and vertical casting) on the mechanical properties and grain size of the material after the forging process was examined. As a result of the study, it was determined that the specimens forged at 150 °C and subjected to T6-type heat treatment exhibited the most favorable combination of microstructural and mechanical properties.
Benzer Tezler
- Suni yaşlandırma işlem parametrelerinin AA6082 ve AA6056 alaşımlarının mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of artificial aging process parameters on the microstructure and mechanical properties of AA6082 and AA6056 alloys
DİLEK DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Metalurji MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİL TOPLAN
- Pack aluminizing of inconel 718 superalloy produced by cold spray additive manufacturing
Soğuk sprey eklemeli imalat yöntemi ile üretilen inconel 718 süperalaşımının kutu alüminyumlama işlemi
SERRA BAYRAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT BAYDOĞAN
- Heavy duty diesel engine thermo mechanical fatigue analysis
Ağır vasıta dizel motorunun termomekanik yorulma ömrü analizi
ŞENER KANTÜRER
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATA MUĞAN
- Çamaşır kurutma makinesinde yeni tahrik sistemi tasarımı
New drive system design in a laundry dryer machine
İSA TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VEDAT TEMİZ
- Atık metal talaşlarının geri dönüştürülmesiyle metal matris kompozit malzemelerin üretimi ve mekanik özelliklerinin araştırılması
Production of metal matrix composites by recycling of waste metal chips and their mechanical properties
ABDULLAH ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Makine MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER SİNAN ŞAHİN