Kurumsal karbon ayak izi hesaplaması: Otomotiv yan sanayi sektörü örneği
Corporate carbon footprint calculation: Automotive sub-industry sector example
- Tez No: 961914
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AYGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Sanayileşmenin artışı ve ekonomik faaliyetlerin çeşitlenmesi, enerji ve hammadde tüketiminde ciddi bir artışa ve buna bağlı olarak sera gazı emisyonlarında yükselişe yol açmaktadır. Artan sera gazı miktarları, iklim değişikliği sorununu derinleştirerek çevresel sürdürülebilirlik için acil müdahaleleri gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda, özellikle enerji yoğun sektörler, emisyonların azaltılmasına yönelik çalışmaların odağında yer almaktadır. Otomotiv yan sanayi sektörü ise karmaşık üretim yapısı ve geniş tedarik zinciri nedeniyle önemli bir sera gazı kaynağı olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, söz konusu sektörde faaliyet gösteren işletmelerin karbon ayak izlerinin uluslararası kabul görmüş standartlar doğrultusunda titizlikle hesaplanması, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma kapsamında; Bursa İli, Nilüfer İlçesinde bulunan otomotiv yan sanayi kuruluşu üretiminden kaynaklı oluşan Kategori 1, Kategori 2, Kategori 3, Kategori 4, Kategori 5 sera gazı emisyonları ISO 14064-1(2018) Standardı kapsamında hesaplanmıştır. Hesaplamalar, ISO 14064(2018)-1Standardı'nı esas alarak manuel olarak excel ortamında gerçekleştirilmiştir. Her bir kategori ve alt kategoriye yönelik özel veri toplama formları geliştirilerek faaliyet verileri bu formlar aracılığıyla sistematik şekilde kayıt altına alınmıştır. Gerçekleştirilen hesaplama kapsamında kuruluşun 2023 yılı sera gazı emisyonu 185.933,77 ton CO2-eşd. olarak hesaplanmıştır. Kategori 1 emisyonları 610,49 ton CO2eşd., Kategori 2 emisyonları 3869,39 ton CO2eşd., Kategori 3 emisyonları 4002,23 ton CO2eşd., Kategori 5 emisyonları 177.132,55 ton CO2eşd. ve Kategori 5 emisyonları ise 319,11 ton CO2eşd. olarak hesaplanmıştır. Hesaplamalar, %95 önem seviyesinde gerçekleştirilmiş olup, toplam satın almanın %95'ini temsil eden emisyon kaynakları önemli kabul edilerek dolaylı emisyon olarak hesaplamaya dahil edilmiştir. Kuruluş faaliyetlerden kaynaklanan 2023 yılı toplam kümülatif belirsizlik değeri ise %5 olarak hesaplanmıştır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen sıcak nokta analizi ile işletmenin toplam sera gazı emisyonları üzerinde en fazla katkısı bulunan beş kaynak sırasıyla, satın alınan hammadde ve malzemeler 176405,14 ton CO2eşd. (%94,88), elektrik tüketimi 3869,39 ton CO2eşd. (%2,08), yukarı yönlü taşımacılık 2114,83 ton CO2eşd. (%1,14), aşağı yönlü taşımacılık 1694,31 ton CO2eşd. (%0,91) ve kaçak emisyonlar 230,07 ton CO2eşd. (%0,12) olarak tespit edilmiştir. Hesaplama sonuçlarına göre, işletmenin toplam sera gazı emisyonlarının büyük ölçüde tedarik zinciri kaynaklı dolaylı emisyonlardan oluştuğu görülmektedir. Toplam emisyonların %95'inden fazlası, satın alınan hammadde, malzeme ve hizmetlerin tedarik edilmesi süreçlerinden oluşmaktadır. Otomotiv yan sanayi firmalarının karbon emisyonlarının minimize edilmesi yönünde öncelikli olarak tedarik zinciri yönetimine odaklanması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The increase in industrialization and the diversification of economic activities lead to a significant increase in energy and raw material consumption and, accordingly, an increase in greenhouse gas emissions. Increasing greenhouse gas amounts deepen the climate change problem and necessitate urgent interventions for environmental sustainability. In this context, energy-intensive sectors in particular are at the center of efforts to reduce emissions. The automotive sub-industry sector stands out as a significant source of greenhouse gases due to its complex production structure and extensive supply chain. Therefore, the meticulous calculation of the carbon footprints of businesses operating in this sector in line with internationally accepted standards is considered an important step in the fight against climate change. Within the scope of this study; Category 1, Category 2, Category 3, Category 4, Category 5 greenhouse gas emissions originating from the production of the automotive sub-industry organization located in Nilüfer District of Bursa Province were calculated within the scope of ISO 14064-1(2018) Standard. The calculations were carried out manually in Excel environment based on ISO 14064(2018)-1 Standard. Special data collection forms were developed for each category and sub- category and activity data were systematically recorded through these forms. Within the scope of the calculation, the organization's 2023 greenhouse gas emission was calculated as 185,933.77 tons of CO2-eq. Category 1 emissions were calculated as 610.49 tons CO2eq, Category 2 emissions as 3869.39 tons CO2eq, Category 3 emissions as 4002.23 tons CO2eq, Category 5 emissions as 177,132.55 tons CO2eq and Category 5 emissions as 319.11 tons CO2eq. The calculations were carried out at a significance level of 95% and emission sources representing 95% of the total purchase were considered significant and included in the calculation as indirect emissions. The total cumulative uncertainty value for 2023 arising from the activities of the establishment was calculated as 5%. With the hot spot analysis carried out within the scope of the study, the five sources that contributed the most to the total greenhouse gas emissions of the enterprise were determined as purchased raw materials and materials 176405,14 tons CO2eq (94.88%), electricity consumption 3869,39 tons CO2eq (2.08%), upstream transportation 2114,83 tons CO2eq (1.14%), downstream transportation 1694,31 tons CO2eq (0.91%) and fugitive emissions 230,07 tons CO2eq (0.12%), respectively. According to the calculation results, it is seen that the total greenhouse gas emissions of the company are largely composed of indirect emissions from the supply chain. More than 95% of the total emissions consist of the processes of supplying purchased raw materials, materials and services. It reveals that automotive sub-industry companies should primarily focus on supply chain management in order to minimize carbon emissions.
Benzer Tezler
- Kurumsal karbon ayak izi hesaplaması; Samsun Çarşamba havalimanı örneği
Corporate carbon footprint calculation; the case of Samsun Carsamba airport
GÖKÇE TALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANDAÇ AKDEMİR
- Kaplı fidan yetiştirmede karbon ayak izinin belirlenmesi
Carbon footprint estimation in growing of container seedling
NİL ŞEKER ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENDER MAKİNECİ
- Kurumsal karbon ayak izi hesaplama :Emülgatör üretimi yapan fabrika örneği ve kurumsal sürdürülebilirlik
Başlık çevirisi yok
GİZEM SABANCIOĞLU KARYAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çevre MühendisliğiGebze Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL BEKTAŞ
- Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampüsü kurumsal karbon ayak izi hesaplaması ve değerlendirilmesi
Corporate carbon footprint calculation and evaluation of Mersin University Çiftlikköy Campus
HASRET KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiMersin ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR DİZGE
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN ÖZAY
- Sivil toplum kuruluşlarında kurumsal karbon ayak izinin belirlenmesi: SOBE örneği
Determination of corporate carbon footprint in non-governmental organizations: SOBE example
NİDA SAK