Bir maske olarak dil kullanımının yazın çevirisine yansımaları: Bir çift dilli yazar/çevirmen incelemesi
Reflections of language use as a mask in literary translation: An analysis of a bilingual author/translator
- Tez No: 962217
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ARABOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu tez çalışmasında, dünyayı algılama biçimimizi etkileyen, anlam yaratma gücü olan, toplumların ve kişilerin kimlik inşasında önemli yer tutan, aynı zamanda bir amaç taşıma işlevi de gören dilin, bir yazar/çevirmen tarafından nasıl arkasına sığınılan bir maske olarak kullanılabileceği bir“öz-çeviri”örneği üzerinden ele alınacaktır. Bu bağlamda yazar/çevirmenin dilin ardına sığınma eğiliminin altında yatan olası sebepler ve bu sebeplerin kültürel, sosyal ve psikolojik etkileri yazar/çevirmen ve çevirmenin kendilerini ifade etme biçimlerini nasıl etkilediği çeviribilim çerçevesinde ele alınacak, dilin her iki çeviri sürecinde uğradığı değişimler ve bu değişimlerin olası nedenleri tespit edilecektir. Çalışmada Hans J. Vermeer'in her çeviri eyleminin bir amacı olduğunu ve her çevirinin amacının kendi gerekliliklerine özgü olduğu vurgusunu yaptığı Skopos kuramı üzerinden yazar/çevirmenin değişen yazma amacıyla beraber kendini çevirmesi bağlamında“öz-çeviri”kavramı temel alınarak çeviribilim odaklı bir inceleme yapılacak, bir ''öz-çeviri“ olan Elif Batuman'ın kaleme aldığı The Idiot (2018) adlı kaynak metin ve metnin Hande Dönmez tarafından Türkçeye kazandırılan Budala (2023) adlı çevirisi karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek her iki çeviride uygulanan çevirmen kararları sonucunda kullanılan çeviri stratejileri tespit edilecek, bu doğrultuda dilin maske olarak nasıl kullanıldığı, çift dilli ve çift kültürlü olmanın yazar/çevirmene sağladığı imkânlar, dil-kültür ilişkisi ve bu ilişkinin çeviri metinlere yansımaları, çift dilli bir yazar/çevirmen olarak yazarın ”öz-çeviri" yoluyla farklı bir kültürde kendine nasıl yeni bir benlik inşa edip var oluş kazandırdığı ve çeviri amaçları doğrultusunda kaynak ve erek metinde uygulanan çevirmen kararları örnekler üzerinden incelenerek çözümlenmeye çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
This thesis will examine how language, which influences the way we perceive the world, has the power to create meaning, occupies an important place in the construction of identities of societies and individuals, and also serves the function of conveying meaning, can be used as a mask behind which an author/translator can hide, through an example of“self-translation.”In this regard, possible reasons underlying the author/translator's tendency to hide behind the language, and the cultural, social, and psychological effects of this tendency on how the author/translator and translator express themselves will be discussed within the framework of translation studies. Furthermore, the changes that the language undergoes in both translation processes and the possible reasons for these changes will be identified. Based on Hans J. Vermeer's Skopos theory, which emphasizes that every act of translation has a purpose and that the purpose of each translation is unique to its own requirements, this thesis will conduct a translation studies-focused analysis based on the concept of“self-translation”in terms of the author/translator translating themselves in line with their changing writing purposes. The source text, The Idiot (2018), written by Elif Batuman as a“self-translation,”and its Turkish translation, Budala (2023), translated by Hande Dönmez, will be compared and evaluated to identify the translation strategies employed as a result of the translator's decisions in both translations. In this context, the ways in which language is used as a mask, the benefits of being bilingual and bicultural for the author/ translator, the relationship between language and culture and its reflections to the translation texts, how the author -as a bilingual author/translator- builds a new identity for themselves in a foreign culture through“self-translation”in order to create an existence, and the translator's decisions applied in the source and target texts in line with the translation purposes will be examined and interpreted through examples.
Benzer Tezler
- Developing morphology disambiguation and named entity recognition for amharic
Amharca morfolojik belirsizliği giderme ve adlandırılmış varlık tanıma geliştirilmesi
EBRAHIM CHEKOL JIBRIL
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- Yazım kurallarına uygun yazılmamış türkçe metinleri makine çevirisi yöntemleriyle normalleştirme
Normalizing non-canonical turkish texts using machine translation approaches
TALHA ÇOLAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- İşitme engelliler için homojen alan dağılımlı gişe tipi ses frekansı indüksiyon döngü sistemi tasarımı
Uniform field distribution audio frequency counter induction loop design for hearing impaired
MELTEM LORDOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ YILDIRIM
DOÇ. DR. SERHAT İKİZOĞLU
- Kısa metinlerde varlık ismi tanıma
Named entity recognition on Turkish short texts
BEYZA EKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- The effect of engagement with literary texts on vocabulary learning in efl
Yabancı dil olarak İngilizce öğretiminde yazın metinleri kullanımının sözcük öğrenimine etkisi
SELDA ÜNVAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK İNAL