Kıyı kentlerinin mimari ve kentsel özelliklerine yönelik bir araştırma: Bartın-inkumu örneği
A study on the architectural and urban characteristics of coastal cities: the case of Bartin-inkumu
- Tez No: 962232
- Danışmanlar: PROF. DR. YASİN DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 65
Özet
Bu tez, kıyı kentlerinin mimari ve kentsel özelliklerini sürdürülebilirlik ilkeleri bağlamında incelemeyi amaçlamakta ve Bartın iline bağlı İnkumu turizm beldesini örnek alan bir araştırma sunmaktadır. Kıyı kentleri, sahip oldukları doğal, kültürel ve sosyal kaynaklar nedeniyle turizm başta olmak üzere çeşitli kullanım türleri açısından cazibe merkezleridir. Ancak bu özellikleri, aynı zamanda çevresel baskılar, düzensiz yapılaşma ve mevsimsel kullanım gibi çeşitli sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, İnkumu yerleşiminin güncel kentsel sorunları; yoğun yazlık kullanım, yetersiz altyapı, sınırlı kamusal alanlar ve kıyı ekosistemine zarar veren yapılaşma örüntüleri üzerinden analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, İnkumu'nun mevcut mekânsal yapısını çok yönlü analiz ederek sürdürülebilir mimari ve kentsel planlama yaklaşımları doğrultusunda uygulanabilir çözüm önerileri geliştirmektir. Çalışma kapsamında alanın imar durumu, yapı kullanım türleri, yeşil alanların dağılımı, eğim, doluluk-boşluk oranları ve sosyal donatı alanları gibi çeşitli mekânsal analizler gerçekleştirilmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri destekli bu analizlerle birlikte, alan gözlemleri, imar planı incelemeleri ve literatür taraması kullanılarak hem mevcut durum değerlendirilmiş hem de potansiyel gelişim alanları belirlenmiştir. Elde edilen bulgular, İnkumu'nun yaz aylarında kullanıcı yoğunluğu artan; ancak kış aylarında neredeyse boşalan mevsimsel bir turizm yerleşimi olduğunu göstermektedir. Bu durum, sosyal donatı eksiklikleri, otopark yetersizliği, kıyıya erişimin sınırlılığı ve kamusal alan süreksizliği gibi sorunları beraberinde getirmektedir. Ayrıca yapılaşma baskısının kıyı kuşağında yoğunlaştığı; ekolojik dengeyi tehdit eden plansız gelişmelerin sürdürülebilirlik açısından ciddi bir risk oluşturduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, kamusal alanların canlandırılması, mevcut yapıların doğal çevreyle uyumlu şekilde dönüştürülmesi, yeşil altyapının geliştirilmesi ve dört mevsim yaşanabilir bir kentsel yaşamın desteklenmesi yönünde öneriler sunulmuştur. Bu öneriler, yalnızca İnkumu'na değil; benzer ölçekteki diğer kıyı kentlerine de örnek teşkil edebilecek niteliktedir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the architectural and urban characteristics of coastal cities within the framework of sustainability principles and presents a case study focusing on the İnkumu coastal settlement, located in the province of Bartın, Turkey. Coastal cities, due to their natural, cultural, and social resources, serve as major attraction points, particularly for tourism and other seasonal activities. However, these very features also give rise to a variety of issues such as environmental pressure, unplanned urbanization, and seasonal usage problems. In this context, the study analyzes the current urban challenges of İnkumu—including intensive summer usage, inadequate infrastructure, limited public spaces, and development patterns that harm the coastal ecosystem. The main objective of the research is to conduct a multidimensional spatial analysis of İnkumu's current urban form and to propose applicable solutions through sustainable architectural and urban planning approaches. The study includes various spatial analyses such as zoning status, building usage types, green space distribution, topography, building density, and public amenity areas. These analyses are supported by Geographic Information Systems (GIS), site observations, evaluations of zoning plans, and literature review, offering a comprehensive assessment of the existing conditions and identifying potential areas for improvement. Findings indicate that İnkumu functions as a seasonal tourism destination with increased population during the summer, yet remains nearly vacant during the winter. This seasonal dynamic results in problems such as inadequate public amenities, lack of parking, limited access to the coast, and discontinuous public space networks. Moreover, the pressure of construction is concentrated along the coastline, with unregulated development posing significant risks to ecological sustainability. The study presents proposals aimed at revitalizing public spaces, transforming existing buildings in harmony with the natural environment, enhancing green infrastructure, and promoting a livable urban environment throughout all seasons. These proposals are designed not only for İnkumu but also as models that can be adapted to other small-scale coastal settlements with similar characteristics.
Benzer Tezler
- Dayanıklı ve sürdürülebilir kentsel oluşumda yapılı çevrenin önemi ve mimari tasarımın rolü: İzmir örneği
Başlık çevirisi yok
ECE PALAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN DOSTOĞLU
- Kuzey Ege Kıyı bandının peyzaj mimarlığı bağlamındaki zamansal-mekansal değişimi
Spatio-temporal change of the North Aegean Coastal area in the context of landscape architecture
BİRSEN UZUN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Kentsel kıyılarda sürdürülebilir yerin oluşturulmasına yönelik katılımcı bir model önerisi: Kabataş- Karaköy kıyı şeridi
A participatory model proposal for sustainable place-making in urban waterfronts: Kabataş- Karaköy waterfront
MERYEM MELİS CİHAN YAVUZCAN
Doktora
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELMİRA AYŞE GÜR
- Fener ve Balat semtleri rehabilitasyon programı sonrasında Balat çarşısı'nda yaşanan değişimlerin irdelenmesi
Examination of the changes in the Balat market after Fener and Balat districts rehabilitation programme
NİHAN MUTCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
- Resettlement of Balkan refugeesin İzmir during the late Ottoman period: A Survey on the urban and architectural properties of the planned district of Değirmendağı
Osmanlının Geç Döneminde Balkan göçmenlerinin İzmir kentine yerleştirilmeleri: Planlı Değirmendağı bölgesinin kentsel ve mimari özellikleri üstüne bir araştırma
ARZU TEMİZSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. CANA BİLSEL