Geri Dön

حجية أفعال الرسول: دراسة حول كتاب المحقق لأبي شامة المقدسي

Hz. Peygamber'in fiillerinin hücciyeti: Ebu Şâme el-Makdisî'nin el-Muhakkak eseri özelinde bir inceleme

PDF İndir

  1. Tez No: 962284
  2. Yazar: ÖMER KARADUMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NAİL OKUYUCU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Fıkıh Usulü, Sünnet, Hz. Peygamber'in Fiilleri, Ebû Şâme el-Makdisî, el-Muhakkak, Şer'î Delil, Uṣūl al-fiqh (principles of Islamic jurisprudence), Sunnah, afʿāl al-Rasūl (the actions of the Prophet), Abū Shāma al-Maqdisī, al-Muḥaqqaq, Sharʿī evidence
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri (Arapça) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Fıkıh usulü, İslam hukuk düşüncesinin temel disiplinlerinden biri olarak, şer'î hükümlerin kaynağını, delil değerini ve çıkarım yöntemlerini sistematik bir biçimde inceleyen ilim dalıdır. Sünnet, İslam hukukunun kaynakları içerisinde ikinci delil olması bakımından önemli bir konuma sahiptir. Bu bağlamda sünnetin, özellikle de Hz. Peygamber'in (sallallahu aleyhi ve sellem) fiillerinin, hüküm çıkarımındaki rolü usul literatüründe önemli bir tartışma alanını teşkil etmektedir. Hz. Peygamber'in fiillerinin şer'î delil olup olmadığı, bağlayıcılık derecesi, fiillerden hüküm çıkarma yöntemleri ve benzeri meseleler klasik kaynaklarda farklı yaklaşımlarla ele alınmıştır. Bu çalışma, söz konusu meseleyi Ebû Şâme el-Makdisî'nin“el-Muḥaḳḳaḳ min ʿilmi'l-uṣûl fîmâ yeteʿallaḳu bi-efʿâli'r-Resûl”adlı eseri üzerinden incelemekte ve bu eserin, Hz. Peygamber'in fiillerine dair usulî tartışmalarda sahip olduğu konumu ortaya koymayı amaçlamaktadır.“El-Muhakkak”, bu alanda kaleme alınmış ilk müstakil eserlerden biri olması bakımından hem içerdiği özgün görüşler hem de usul ilmine katkısı açısından tezimize konu olarak seçilmiştir. Tez, üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Ebû Şâme el-Makdisî'nin hayatı, ilmî kişiliği, ders verdiği kurumlar ve eserleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, onun öncesindeki usul âlimlerinin, Hz. Peygamber'in fiillerinin nasıl ele alındığı işlenmiştir. Üçüncü bölümde ise,“el-Muhakkak”adlı eser ayrıntılı bir biçimde incelenmiş, müellifin görüşleri sistematik şekilde analiz edilmiş ve bu görüşlerin beslendiği kaynaklar orijinal referanslarıyla birlikte ortaya konmuştur. Bu çalışma, Hz. Peygamber'in fiillerinin usul açısından değerlendirilmesine katkı sağlamayı ve klasik fıkıh usulü literatürünün güncel araştırmalarda yeniden konu edilmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT As one of the fundamental disciplines of Islamic legal thought, uṣūl al-fiqh (principles of Islamic jurisprudence) is a science that systematically examines the sources of sharʿī rulings, the evidential value of these sources, and the methods by which sharʿī rulings are derived from them. The Sunnah holds a significant position as the second primary source among the sources of Islamic law. In this context, the role of the Sunnah - particularly the actions of the Prophet (pbuh) - in deriving rulings is an important area of debate in the uṣūl al-fiqh literature. Whether the actions of the Prophet serve as sharʿī evidence, the degree of their binding nature, the methods of deducing rulings from these actions, and similar issues have been addressed in classical texts with different approaches. This study examines the subject through the work of Abū Shāma al-Maqdisī entitled“al-Muḥaqqaq min ʿilm al-uṣūl fīmā yataʿallaq bi-afʿāl al-Rasūl”and aims to reveal the position of this work within uṣūlī discussions regarding the actions of the Prophet.“Al-Muḥaqqaq”, as one of the first independent works written on this matter, was chosen as the subject of this study in terms of the original views it contains, and its contribution to uṣūl al-fiqh. The study consists of three main chapters. The first chapter addresses the life of Abū Shāma al-Maqdisī, his scholarly personality, the institutions where he taught, and his works. The second chapter examines how uṣūl scholars prior to Abū Shāma addressed the actions of the Prophet (pbuh). In the third chapter,“al-Muḥaqqaq”is examined in detail, the author's views are systematically analyzed, and the earlier sources from which these views may have been derived are presented with their original references. This study aims to contribute to the evaluation of the Prophet's actions from uṣūl al-fiqh perspective and to the re-examination of classical uṣūl al-fiqh literature in contemporary research.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    644604

    Şâfiî öncesi dönemde sünnet'in hüccet oluşu

    حجية السنة قبل الامام الشافعي - Evidence of tradition in the pre-Shafii period

    İSHAK İSLAMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ THAMER HATAMLEH

  2. Tez No

    445737

    حجية خبر الآحاد

    Ahad haberlerin hüccet değeri

    ADNAN SALEH IBRAHIM IBRAHIM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2016

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ÖZMEN

  3. Tez No

    577342

    حجية العرف وتخصيص العام به

    İslam Hukukunda örfün delil değeri ve âm lafızların örfle tahsisi

    ABDULBARİ AZİZ OTHMAN

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAHİP BEROJE

  4. Tez No

    819865

    المقاصد الجزائية وأثرها في االاستدلال الفقهيدراسة تأصيلية تطبيقية

    Mekasıdı cüz'iyye ve fıkhi çıkarımlarda etkisi usül ve uygulamalı bir çalışma

    VASFİ ABUZİD

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2011

    DinKeio University

    İslam Hukuku Ana Bilim Dalı

    البروفيسور. دكتور. MUHAMMED QASİM AL-MANSİ

Geri Dön