Benzinle çalışan motorlu çay hasat makinelerinin çay bitkisi üzerindeki etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of gasoline-powered tea harvesters on tea plant
- Tez No: 962716
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE GÜZEL İZMİRLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Botanik, Biology, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Çay, Türkler arasında en çok tüketilen alkolsüz içecektir. Ancak, çay ekim sürecinde kimyasal ve organik gübrelerin uygulanması, çay plantasyonunun etrafındaki çevre kirliliği ve işlemede kullanılan aletler nedeniyle çayda ağır metal elementleri birikmekte ve bu da çay tüketicileri için sağlık riskleri oluşturmaktadır. Bu çalışma, çay bitkisinin ve yetiştiği topraklarının ağır metal içerikleri üzerine benzinli çay kesme motorlarının etkisini ortaya koymayı amaçlayan ilk çalışmadır. Bu çalışmada, 2023 yılında Rize ili Merkez ilçesinde belirlenen çay bahçelerinin toprak örnekleri birinci hasat dönemi öncesi ve üçüncü hasat dönemi sonrasında, yaş çay örnekleri ise üç hasat döneminde toplanmış ve toplanan yaş çay örneklerinden eş zamanlı olarak mamul çay örnekleri elde edilmiş olup toprak, yaş ve mamul çay örneklerindeki kurşun (Pb), nikel (Ni), kobalt (Co), krom (Cr), bakır (Cu), çinko (Zn) ve mangan (Mn) konsantrasyonları indüktif eşleşmiş plazma-kütle spektrometresi (ICP-MS) ile tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışmada hem yaş hem de mamul çayların Mn ve Cu konsantrasyonları ile mamul çayların Cr konsantrasyonu Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen seviyenin üzerinde bulunmuştur. Çay bahçelerinden elde edilen toprakların Co ve Cu ile kirlendiği ve bu seviyelerin Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğince belirlenen sınır değerlerin üzerinde olduğu görülmüştür. Temiz alanda benzinli çay kesme motoru ve kirli alanda çay kesme makası ile toplanan gerek yaş çay ve yaş çay örneklerinden elde edilen mamul çay örneklerinde gerekse bu çayların yetiştiği topraklarda ağır metal konsantrasyonları yüksek çıkmıştır. En düşük seviyeler ise temiz alanda çay makası ile toplanan alanlarda tespit edilmiştir. Topraklarda ağır metal düzeyleri birinci sürgün öncesinde, yaş çaylarda üçüncü sürgünde en yüksek bulunmuştur. Mamul çaylarda Pb, Ni, Co ve Cu üçüncü, Cr ikinci, Zn ve Mn ise birinci sürgünde en yüksek seviyededir. Topraklarda ağır metal konsantrasyonu Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Co ˃ Pb ˃ Cr ˃ Ni, yaş çaylarda Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Ni ˃ Co ˃ Cr ˃ Pb, mamul çaylarda ise Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Ni ˃ Cr ˃ Co ˃ Pb şeklinde sıralanmıştır. Bu bulgular, farklı sürgün dönemleri ile çay toplama araçlarının, toprak, yaş çay ve mamul çaydaki ağır metal birikiminde belirleyici olduğunu ortaya koyarak, ürün güvenliği ve kalite yönetimi açısından önemli bir temel sağlamaktadır. Toprak ve çay (yaş ve mamul çay) örneklerinin trafikten ve benzin ile çalışan çay kesme motorundan salınan gazlardan etkilendiği, direkt ya da indirekt olarak kirliliğe maruz kaldığı (kalacağı) öngörüldü.
Özet (Çeviri)
Tea is the most widely consumed non-alcoholic beverage among Turkish people. However, the application of chemical and organic fertilizers during tea cultivation, environmental pollution surrounding tea plantations, and the use of processing equipment lead to the accumulation of heavy metals in tea, posing potential health risks to consumers. This study is the first to investigate the effect of gasoline-powered tea leaf cutting machine on the heavy metal content of tea plants and the soils in which they are grown. In 2023, soil samples from selected tea gardens in the central district of Rize Province were collected before the first harvest period and after the third harvest period, while fresh tea leaf samples were collected during all three harvest periods. Processed tea samples were simultaneously obtained from the collected fresh tea leaves. Concentrations of lead (Pb), nickel (Ni), cobalt (Co), chromium (Cr), copper (Cu), zinc (Zn), and manganese (Mn) in soil, fresh tea, and processed tea samples were determined using inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS). The results revealed that both fresh and processed teas had Mn and Cu concentrations, and processed teas had Cr concentrations exceeding the limits recommended by the World Health Organization. The soils from tea gardens were found to be contaminated with Co and Cu, with levels surpassing the threshold values established in the Regulation on the Control of Soil Pollution. Higher heavy metal concentrations were detected in both fresh and processed teas, as well as in their corresponding soils, when harvested using a gasoline-powered tea leaf cutting machine in clean areas and a tea shear in polluted areas. The lowest concentrations were found in areas harvested with tea shears in clean locations. Heavy metal levels in soils were highest before the first harvest period, while in fresh tea they were highest during the third harvest. In processed tea, Pb, Ni, Co, and Cu concentrations were highest in the third harvest, Cr in the second, and Zn and Mn in the first harvest. Based on average concentrations, heavy metals in soils were ranked as Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Co ˃ Pb ˃ Cr ˃ Ni, in fresh tea as Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Ni ˃ Co ˃ Cr ˃ Pb, and in processed tea as Mn ˃ Zn ˃ Cu ˃ Ni ˃ Cr ˃ Co ˃ Pb. These findings demonstrate that both harvest period and harvesting tools play a critical role in the accumulation of heavy metals in soil, fresh tea, and processed tea, providing a valuable foundation for ensuring product safety and quality management. It was predicted that the soil and tea (fresh leaf and manufactured tea) samples were affected by traffic and gases released from the gasoline-powered tea leaf cutting machine and were (and will remain) exposed to pollution directly or indirectly.
Benzer Tezler
- Assessment of exhaust emissions from gasoline fueled motor vehicles
Benzinle çalışan motorlu taşıtlardan kaynaklanan emisyonların değerlendirilmesi
RAMİZ GÜLTEKİN AKAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Kimya MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ÜNER
- LPG ve benzinle çalışan otto motorlarının emisyon ve performans bakımından incelenmesi
Comparison of emissions and performance of otto engines working with LPG and gasoline
YUSUF YAĞMUR ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Makine MühendisliğiUludağ ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SÜRMEN
- Hibrit araçların bileşenlerinin tasarımı, modellenmesi ve güç yönetim stratejisinin belirlenmesi
Design, modeling and determination of power management strategy of hybrid vehicle components
MURAT FERHAT DOĞDU
Doktora
Türkçe
2024
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSKENDER ATİLLA REYHANCAN
- Otto motorlarında LPG kullanımının motor performansına ve egzoz emisyonlarına etkisinin irdelenmesi
Analysing the effects of using LPG in otto engines to the performance of the engine and to exhaust emissions
İSMAİL AKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Makine MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN KÖSE