Acil sağlık personellerinin ikincil travmatik stres düzeyi ile dikkat, yürütücü işlev ve prospektif bellek performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between secondary traumatic stress level and attention, executive function and prospective memory performance of emergency healthcare personnel
- Tez No: 962969
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL BOZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Acil sağlık personeli, İkincil travmatik stres, Dikkat, Yürütücü işlev, Bellek, Prospektif bellek, Emergency medical personnel, Secondary traumatic stress, Attention, Executive function, Memory, Prospective memory
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Kişi yaşamında doğrudan travmaya maruz (birincil) kalmadığı halde travmaya maruz kalmış kişiye yardım etmek veya olayı detaylarıyla dinlemek (ikincil) durumunda olduğunda, yaşanılan ikincil travma etkisinin birincil travma etkisine anlamlı düzeyde benzer olduğu birçok çalışmada rapor edilmiştir. Acil sağlık personellerinin işleri gereği sürekli olarak hayati risk taşıyan kişilere ilk müdahaleyi yapan meslek grubundan olmaları ve yukarıda sözü edilen ikincil travmaya maruz kalan bireyler olmaları dolayısıyla, mevcut çalışmada bu meslek grubu çalışanlarından veri toplanması düşünülmüştür. Çalışmada; acil sağlık personellerinin ikincil travmatik stres düzeyleri ile dikkat, yürütücü işlev ve prospektif bellek performansları arasındaki ilişki nöropsikolojik testler aracılığıyla incelenmiştir. Çalışmanın örneklem grubu İstanbul il sınırlarında, acil sağlık hizmetleri alanında en az 1 yıl en fazla 5 yıldır hizmet veren 57 (28 erkek – 29 kadın) paramedik katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışma kapsamında katılımcılardan demografik bilgi formu, ikincil travmatik stres ölçeği, Beck depresyon ölçeği, Beck anksiyete ölçeği, Weschler bellek ölçeğinin- mantıksal bellek, sayı dizimi, mental kontrol alt testleri, sözel akıcılık testi (leksikal: k-a-s, kategorik: hayvan), meyve – insan sayma testi, saat çizme testi, Stroop testi, iz sürme testi, İstanbul 5 küp planlama testi, sanal hafta testi aracılığıyla veriler toplanmıştır. Çalışmanın bulguları; ikincil travmatik stres düzeyinin odaklanmış dikkat, planlama ve inhibisyon gibi yürütücü işlevlerle anlamlı düzeyde ilişkili olmadığı; buna karşın, değişen dikkat becerisiyle pozitif yönde anlamlı ilişki gösterdiği şeklindedir. Ayrıca ikincil travmatik stres düzeyi yüksek olan bireylerde depresyon ve anksiyete belirtilerinin de daha yoğun olduğu bulgulanmıştır. Sonuç olarak ikincil travmatik stres düzeyi ile anksiyete ve depresyon puanları arasında anlamlı düzeyde pozitif yönlü ilişki olup, bu ilişkinin neden olabileceği olumsuz bilişsel etkilenme daha geniş örneklem ile farklı yaş gruplarında değerlendirilmelidir.
Özet (Çeviri)
It has been reported in many studies that the effect of trauma is significantly similar to helping a person who has been exposed to trauma or listening to the event in detail (secondary) even though the person has not been directly exposed (primary) to trauma in his life. In this study, with the assumption that emergency medical personnel are the professional group that constantly provides first aid to people with life-threatening conditions due to their work, and that they have experienced secondary trauma to this care; An attempt was made to examine the relationship between secondary traumatic stress levels and attention, executive function and prospective memory performances of emergency healthcare personnel through neuropsychological tests. This study consists of 57 (28 male-29 female) paramedic participants who have served for at least 2 years and at most 5 years in the field of emergency health services within the provincial borders of Istanbul. Within the scope of the study, data were collected from the participants through demographic form, secondary traumatic stress scale, beck depression scale, beck anxiety scale, Weschler memory scale - logical memory, digit span, mental control subtests, verbal fluency test (lexical: k-a-s, categorical: animal), fruit - person counting test, clock drawing test, Stroop test, trail making test, cognitive planning and Istanbul 5 cube planning test, virtual week test. The findings revealed that secondary traumatic stress level was not significantly related to executive functions such as simple attention, planning and inhibition; however, it showed a positive and significant relationship with changing attention skills. It was also found that depression and anxiety symptoms were more intense in individuals with high secondary traumatic stress levels. In conclusion, there is a significant positive relationship between secondary traumatic stress level and anxiety and depression scores, and the negative cognitive effects that this relationship may cause should be evaluated in different age groups with a larger sample.
Benzer Tezler
- Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri çalışanlarının kritik hasta nakillerine yönelik tutumlarının incelenmesi
Examination of prehospital emergency health services staff's attitudes towards critical patient transfers
BİRGÜL ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Acil TıpEge ÜniversitesiAfet Tıbbı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL ÖZLEM YILDIRIM
- Acil serviste çalışan sağlık personellerinin hasta mahremiyeti konusundaki tutumlarının değerlendirilmesi ve bilgi düzeylerinin belirlenmesi
Evaluation of the attitudes of health personnel working in emergency services about patient privacy and determining their knowledge levels
HASAN ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2021
Halkla İlişkilerSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA ŞAHİN KAVAKLI
- Acil tıp kliniğine travma nedeni ile başvuran pediyatrik hastalarda istismar eylemine farkındalık
Awareness of action for abuse of pediatric trauma patients who admitted to department of emergency medicine
SELEN ACEHAN
- Bir hastanede çalışan sağlık personellerinin iş kazalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi
Determining the opinions of HEALTH staff working in A hospital on occupational accidents
İBRAHİM ÖZGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hastanelerİzmir Demokrasi Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELEM KOCAÇAL
- 2015-2020 yılları arasında Yargıtay'a intikal etmiş malpraktis dosyalarının sağlık yönetimi açısından analizi
Analysis of malpractice files submitted to the Supreme Court between 2015-2020 in terms of health management
ELİF KAHYAOĞLU KHALİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukOrdu ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TURGUT ŞAHİNÖZ