Ergene havzası yüzeysel sularında mikroplastikler, fiziko-kimyasal kirleticiler ve zehirlilik arasındaki ilişki
Relationship between microplastics, physico-chemical pollutants and toxicity in surface waters of ergene basin
- Tez No: 963044
- Danışmanlar: PROF. DR. ELÇİN GÜNEŞ, PROF. DR. DENİZ İZLEN ÇİFÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Sanayi, artan nüfus ve tarımsal faaliyetlerin etkisi altında olan Ergene Havzası'nda endüstriyel tesislerin atıksularının uygun şekilde arıtılmadan alıcı ortama verilmesi, bilinçsiz tarımsal faaliyetler ve yerleşim yerlerinden gelen atıklar sebebiyle kirlilik yükü oldukça yüksektir. Bu çalışmada Ergene Havzası'nda fiziko-kimyasal kirleticiler, zehirlilik ve mikroplastik (MP) arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmıştır. Referans, endüstriyel, tarımsal ve yerleşim ağırlıklı bölgelerden (15 noktadan) yağışlı ve kurak mevsimde numuneler alınmış, Daphnia magna ile yapılan analizler sonucunda zehirlilik birimleri (TU50) hesaplanmıştır. Ayrıca havzada bulunan endüstrilerdeki zehirlilik ve MP sayısının temsil edilmesi amacıyla çeşitli sektörlerden de numuneler alınmıştır. Bütün alınan numunelerde fiziko-kimyasal kirleticiler, zehirlilik ve MP sayısı arasında olası bir ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Yağışlı ve kurak dönemlerde yapılan ölçümler, MP sayılarının yağışlı mevsimde daha yüksek olduğunu ve endüstri kaynaklı atıksu deşarjlarının bu artışta etkili olduğunu göstermiştir. Özellikle Sinandede Deresi ve Çorlu Çayı gibi sanayi yoğun bölgelerde hem MP konsantrasyonları hem de zehirlilik değerleri yüksek bulunmuştur. MP'lerin büyük çoğunluğunun siyah renkli ve yuvarlak şekilli olduğu belirlenmiştir. Endüstriyel kaynaklı MP sayıları sektörler arasında farklılık göstermekte olup, tekstil, kağıt ve gıda endüstrileri en yüksek MP seviyeleriyle öne çıkmıştır. Daphnia magna ile yapılan zehirlilik analizleri ile MP sayıları arasında yüksek bir ilişki bulunmasa da bazı endüstriyel numunelerde yüksek MP miktarları ve TU50 değerleri belirlenmiştir. Sonuçlar, havzda su kütlelerinin korunması ve MP kirliliğinin azaltılması amacıyla sektör bazlı önlemlerin gerekliliğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
The Ergene Basin, under the influence of industry, a growing population, and agricultural activities, has a high pollution load due to the discharge of untreated wastewater from industrial facilities into the receiving environment, indiscriminate agricultural activities and waste from residential areas. This study aimed to determine the relationship between physico-chemical pollutants, toxicity, and microplastics (MPs) in the Ergene Basin. Samples were taken from reference, industrial, agricultural and residential areas (15 points) in the rainy and dry seasons, and toxicity units (TU50) were calculated as a result of the analyses made with Daphnia magna. Samples were also taken from various sectors to represent TU50 values and MP counts across industries in the basin. A possible relationship between physico-chemical pollutants, toxicity, and MPs was determined in all samples. Measurements conducted during both rainy and dry periods showed that MP counts were higher during the rainy season, and that industrial wastewater discharges contributed to this increase. Both MP concentrations and TU50 values were found to be particularly high in industrially dense areas such as Sinandede Creek and Çorlu Stream. The majority of MPs were found to be black and round in shape. Industrial MP counts varied across sectors, with the textile, paper, and food industries notable for the highest MP levels. Toxicity analyses conducted with Daphnia magna revealed that, while not paralleling the toxicity of MP presence, high TU50 values were observed in some industrial samples. The findings highlight the need for sector-based measures to protect water bodies and reduce MP pollution.
Benzer Tezler
- Yüzey sularında uzun süreli besi yüklerinin etkisinin belirlenmesi: Ergene Havzası örneği
Determination of the impact of long term nutrient loads on surface water: A case study of Ergene Basin
GÖKÇEN BAYRAK YILMAZ
Doktora
Türkçe
2011
Çevre Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NÜKET SİVRİ
- Kentsel organik katı atıkların biyogaz tesislerinde geri kazanımının tersine lojistik sistemiyle tasarımı
Design of organic municipal solid waste reclamation in biogas plants by reverse logistics system
ASLI TOPTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ
- Organofosfatlı pestisitlerin Meriç-Ergene havzasındaki sulak alanlarda akıbetinin incelenmesi
Fate of organophospate pesticides in wetland sediments in Meric-Ergene basin
ÇAĞRI ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ziraatİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MAHMUT EKREM KARPUZCU
- Ergene havzasındaki yüzeysel sularda perflorooktan sülfonat (PFOS) ve perflorooktanoik asit (PFOA) bileşiklerinin konsantrasyon tayini ve arıtılabilirliklerinin değerlendirilmesi
Quantitative determination of perfluorooctane sulfonate (PFOS) and perfluorooctanoic acid (PFOA) compounds in surface waters in ergene waterbasin and evaluation of the treatability of these compounds
AYŞE NUR ÖZVARDARLI
Doktora
İngilizce
2020
Çevre MühendisliğiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiÇevre Bilimleri ve Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN GÜNEŞ
- Ergene havzasında bulunan bazı yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarının yüzeyaktif madde kirliliği yönünden incelenmesi
Investigation of some groundwater and surface water resources in terms surfactant pollution in ergene basin
ZEHRA BARUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çevre MühendisliğiNamık Kemal ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FÜSUN EKMEKYAPAR