Resmu'l-Mushaf bağlamında vakf ve ibtidâ
Waqf and ibtida in the context of the Rasm al-Mushaf
- Tez No: 963045
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS İŞERİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muş Alparslan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Araplar gerek şiir gerek düz yazılarda vakf konusuna hassasiyet göstermişlerdir. İster Arap dil grameri isterse Kur'ân'dan örnekler bağlamında incelendiğinde pek çok şekilde vakf etmek önem arz eden bir husustur. Bu manada uygun yerde ve doğru şekilde vakf edebilmek için de resmu'l-mushaf ve resmu'l-mushaf'ın fazlalık, hazf, hemze, ibdâl, maktu' ve mevsûl gibi kaidelerinin bilinmesi gerekir. Zira resmu'l-mushafta, zikrettiğimiz kaideler çerçevesindeki ıstılâhî hattın bilinmemesi durumunda, okuyucunun kıraaten hükmü olmayan harfleri vakf veya vasl esnasında dile getirilebilmesi söz konusu olabilecektir. Aynı şekilde okuyucu maktu' ve mavsûl kaidelerin konularına vakıf olmadığında ise kelimenin ortasında vakfetme hatasına düşebilecektir. Kur'ân-ı Kerim'i okuyanın, vakf yapmak istediğinde cümlenin anlamını ve resmu'l-mushaf'ın kıyâsî ve ıstılâhi hattını göz önünde bulundurarak vakf yerini doğru seçmesi gerekmektedir ki yanlış yerde yapılan vakf sonucu cümlenin anlamına halel gelmesin. Binaenaleyh, vakf ile genelde kelimenin sonunda değişikler meydana gelir. Bu sebepten okuyucunun, kelimenin üzerine vakf ettiğinde, vakf etme şekline de dikkat etmesi gerekir. Aynı şekilde okuyucu, cümlenin neresinden ve nasıl başlayacağına da ehemmiyet göstermelidir. Bu bağlamda resm'l-rushaf ve kaidelerini ele alması vakf ve ibtidâ için önem arzetmektedir. Bunun yanı sıra vakf konusunu iki şekilde ele almak da mümkündür: Birincisi, vakf ve ibtidânın yapılacağı yeri bilmektir. Vakfın bu kısmı manaya yöneliktir ve cümleyi kendi içinde ayırmayla alakalıdır. Vakf konusunun bu yönü manayla alakalı olduğu için, vakf-ı manevi, nahiv ilminin konularına riâyet edildiği için de vakf-ı nahvî diye tesmiye edilir. Âlimler genellikle vakf ve ibtidâ'nın bu kısmını tam, kâfi, hasen ve kabîh şeklinde dört kısma ayırmışlardır. İkincisi ise vakfın keyfiyetini bilmektir. Vakfın bu kısmı ile kelimenin sonunda vakf edildiğinde kelimede meydana gelen değişikler öğrenilir. Vakfın bu şekline ise lafızla ilgili olduğu için vakf-ı lafzî, sarf ilmiyle alakalı bir konu olduğu için de vakf-ı sarfî adları verilmiştir. Bu bağlamda, kıraat imamları ve Arap dilcileri kelime üzerinde iskân, revm, işmam, ibdâl, nakl, idğam, hazf, isbât ve ilhak ile vakf etmişlerdir. Söz konusu bu vakf keyfiyetleriyle alakalı olarak, kıraatçiler ile dilciler arasında görüş farklılıkları olmuştur. Öte yandan kıraatçiler de kendi aralarında farklı görüşler ileri sürmüşlerdir. Bu çalışmada resmu'l-mushaf, resmu'l-mushaf'ın kaideleri ve bu bağlamda türleri ve uygulama keyfiyetleri bakımından vakf ve ibtida konuları, etraflı bir şekilde ele alınacaktır.
Özet (Çeviri)
Arabs have been sensitive to the subject of foundation in both poetry and prose. As can be seen in many examples when examined in the context of Arabic grammar or examples from the Quran, it is important to foundation in the right place and in the right way in order to understand the wording and meaning correctly. In this sense, in order to foundation in the right place and in the right way, it is necessary to know the rules of resmu'l-mushaf and resmu'l-mushaf such as extra, hazf, hemze, ibdâl, maktu' and mevsûl. Because in resmu'l-mushaf, if the terminological calligraphy within the framework of the rules we mentioned is not known, the reader may express letters that are not valid in recitation during foundation or wasl. Similarly, when the reader is not familiar with the subjects of maktu' and mavsûl rules, he may make the mistake of foundation in the middle of the word. When a person reads the Quran, he/she should choose the right place of foundation by considering the meaning of the sentence and the analogy and terminology of Resm'ul-Mshaf when he/she wants to make a foundation. So that the meaning of the sentence is not damaged by the foundation made in the wrong place. Therefore, foundation generally causes changes at the end of the word. For this reason, when the reader makes a foundation on a word, he/she should also pay attention to the way of foundation. Similarly, the reader should also pay attention to where and how to start the sentence. In this context, considering Resm'ul-Mshaf and its rules is important for foundation and initiation. In addition, it is possible to approach the subject of foundation in two ways; First, Knowing the Place of Foundation and Initiation: This part of foundation is about the meaning and is related to separating the sentence within itself. Since this aspect of the subject of foundation is related to meaning, it is also called vakf-ı manevi and vakf-ı nahvî because it complies with the subjects of grammar science. Scholars have generally divided this part of vakf and ibtidâ into four parts as tam, kâfi, hasan and kabîh. Second, Knowing the Nature of Foundation: With this part of foundation, the changes that occur in the word when vakf is applied at the end of the word are learned. This form of foundation is called vakf-ı lafzî because it is related to the word, and vakf-ı sarı because it is a subject related to the science of spending. In this context, the recitation imams and Arabic linguists have made foundations on the word with iskân, revm, işmam, ibdâl, nakl, idğam, hazf, isbât and ilhak. There have been differences of opinion between the reciter and linguist regarding the characteristics of this foundation. On the other hand, the reciter also put forward different opinions among themselves. In this study, the Resmu'l-Mushaf, its rules, and in this context, the subjects of foundation and initiation in terms of their types and application qualities will be discussed in detail.
Benzer Tezler
- Dimyâtî'nin İthâfu fuzalâi'l-beşer bi'l-kırââti'l-erbe'ate 'aşer adlı eserinin kırâat ilmindeki yeri
The place of Dimyāti's work titled Ithāfu fuzalāʾ al-bashar bi al-qirā'at al-arba'at 'asher in the science of qirāat
MUSTAFA HATİPOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR AKASLAN
- Kırâat ilminin temel meseleleri açısından İbn Akîle el-Mekkî'nin 'ez- Ziyâde ve'l-İhsân fî ulûmi'l Kur'an' adlı eseri
An examination of Ibn ʿAkīle al-Makkī's 'al-Ziyāde ve al-Ihsān fīʿUlūmi'l- Qurʾān' in terms of the core issues of qiraat studies
HÜSEYİN ÇELİKKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KARA
- Cemâluddîn el-Hısnî'nin el-keşf 'an ahkâmi'l-hemze fi'l-vakfi'l-hişâm ve hamza isimli eserinin tahkik ve tahlili
The verification and analysis of Cemâluddîn al-Hisnî's work 'el-keşf 'an ahkâmi'l-hamza fi'l-vakfi'l-hişâm ve hamzah
MAHMUT AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBingöl ÜniversitesiKur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAHİP AKTAŞ
- Dânî'nin el-Mukni' adlı eseri özelinde resmu'l-mushaf meselesinin kıraat ilmindeki yeri
The place of the resmu'l-mushaf issue in the science of recitation particularly in Dâni's Work Named Al-Mukni'
HASAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP KOYUNCU
- Mushaf imlâsı bağlamında Mehdevî ve Hicâu Mesâhifi'l-emsâr adlı eseri
Mahdawī and Hi's Hijāu Masāhif al-Amsār in Order to Qur'anic Orthograpy
MUSTAFA AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET ABAY