Deniz ve hava araçlarıyla hasta nakli sağlayan hastane öncesi acil sağlık hizmetleri personellerin stres düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of stress levels of pre-hospital emergency medical services personnel providing patient transport by sea and air vehicles
- Tez No: 963208
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İlk ve Acil Yardım, Emergency and First Aid
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Hizmetleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmeti sunan sağlık personelleri acil sağlık hizmetini olay yerine taşımaktadır. Hizmet sunan sağlık personelleri, olay yerine zaman baskısı altında ulaşım ve olay yerindeki çevresel stres faktörleri gibi kendine özgü stres faktörleri altında karmaşık olgularda insan yaşamı ile ilgili kritik kararlar vermektedir. Kara araçlarının dışında özellikle deniz ve hava ambulansları ile gerçekleştirilen acil müdahale ve nakil görevlerinin ulaşım aracının özel yapısı gereği sağlık çalışanları için farklı düzeylerde strese neden olması muhtemeldir. Yapılan çalışmada Türkiye'de deniz ve hava ambulanslarında görev yapan hastane öncesi acil sağlık hizmetleri personelinin stres faktörlerinin ve düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Amaçlı örneklem yönetimi doğrultusunda deniz ya da hava araçlarıyla hasta nakli gerçekleştirmiş olan 404 sağlık personelinden veri toplanmıştır. Veri toplama aracı araştırmacılar tarafından ilgili literatür taranarak ve uzman görüşü alınarak oluşturulan 21 maddelik anket formudur. Elde edilen veriler jamovi istatistik programı kullanılarak, tanımlayıcı analizler ve demografik değişkenlerle anket maddeleri arasındaki ilişkileri test etmek amacı ile ki-kare testi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların %92,4'i hava/deniz araçlarıyla nakil esnasında hava şartlarının işlerini zorlaştırdığını, %75,5'i hava/deniz araçlarına hastayı naklederken ya da hastayı indirirken hastanın / kendimizin yaralanmasından endişe duyduklarını ve %68,5'i ise nakil esnasında başıma kötü şeyler geleceğini düşündüklerini ve %50,7'si hastaya odaklanmakta zorlandıklarını belirtmişlerdir. Cinsiyet değişkeni açısından erkek sağlık çalışanları kadınlara göre nakilden sonra kendilerini daha fazla stresli hissettikleri (X²=12,822, p=0,012), kadın sağlık personellerinin erkeklere göre nakil esnasında güvenliklerinden daha fazla endişe duydukları tespit edilmiştir (X²=9,84, p=0,043). Yaş değişkeni açısından ise 26-35 ile 36 yaş üstü katılımcıların 18-25 yaş arası katılımcılara göre hava/deniz araçlarına hasta naklederken hastanın / kendilerinin yaralanmasından daha fazla endişe duydukları tespit edilmiştir (X²=20,64, p=0,008). Meslekteki çalışma yılı açısından ise tecrübe arttıkça nakil esnasında güvenliklerinden daha az endişe ettikleri (X²=30,585, p=0,002), kendilerini nakil sonrasında daha az stresli hissettikleri (X²=22,728, p=0,030) tespit edilmiştir. Yapılan çalışma, deniz ve hava ambulansı gibi özgün ve zorlu çalışma ortamlarındaki personelin karşılaştığı spesifik stres faktörleri ve stres düzeyleri değerlendirilerek, alanyazına katkı sağlanmıştır. Sağlık personelinin stres düzeyleri ve stresörleri ile ilgili yapılan çalışmalar görev yapan acil sağlık hizmetleri personelinin çalışma koşullarını iyileştirmek, tüm unsurların katılımı ile senaryo tabanlı eğitimler düzenlemek, sağlık personelinin fiziksel ve ruhsal sağlığını koruyarak önlemlerin alınmasına rehberlik ederek sunulan acil sağlık hizmetlerinin kalitesinin artmasına katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Pre-hospital Emergency Medical Services (EMS) personnel deliver critical care on-site, often making life-or-death decisions in complex cases under unique pressures, including time constraints and environmental stressors. Beyond ground transport, emergency response and patient transport missions conducted via sea and air ambulances are particularly likely to induce significant stress due to the inherent challenges of these vehicles. This study aimed to evaluate the specific stressors and stress levels experienced by pre-hospital EMS personnel serving on sea and air ambulances in Türkiye. Data were collected from 404 healthcare professionals who had conducted patient transports via air or sea, selected through purposive sampling. The data collection instrument was a 21-item questionnaire developed by the researchers based on a comprehensive literature review and expert consultation. The collected data were analyzed using jamovi statistical software. Descriptive analyses were performed, and the chi-square (X²) test was employed to examine the relationships between demographic variables and questionnaire items. Key findings indicate that 92.4% of participants reported that adverse weather conditions complicated their duties during transport. Furthermore, 75.5% expressed concern about potential injury to the patient or themselves during transfers, 68.5% reported feelings of apprehension or that“something bad would happen”during missions, and 50.7% noted difficulty in concentrating on the patient. The analysis revealed significant demographic correlations. Male healthcare workers reported feeling more stressed post-transport compared to their female counterparts (X²=12.822, p=0.012), whereas female personnel expressed greater concern for their personal safety during transport (X²=9.84, p=0.043). Regarding age, participants in the 26-35 and 36+ age brackets showed higher levels of concern for patient/personal injury during transfers than those aged 18-25 (X²=20.64, p=0.008). In terms of professional experience, a significant inverse relationship was observed: as years of service increased, personnel reported less concern for their safety (X²=30.585, p=0.002) and felt less stressed after missions (X²=22.728, p=0.030). This study contributes to the existing literature by assessing specific stressors and stress levels in the unique and demanding work environments of sea and air ambulances. Research on the stress levels and stressors of healthcare personnel will contribute to enhancing the quality of emergency medical services provided by improving the working conditions of EMS staff, organizing scenario-based training with the participation of all team members, and guiding the implementation of measures to protect their physical and mental health.
Benzer Tezler
- Türkiye ormanlarında yangınlarla savaşta uçak ve helikopterlerden yararlanma olanakları (Antalya Orman Bölge Müdürlüğü örneği)
Beneficalness possibilities of the aircrafts and helikopters against fires of Turkey's forests (Antalya Forest District Office stationery)
NECMETTİN AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAMER ÖYMEN
- Uzaysal oryantasyonda (taşıt- deniz tutması) vestibüler sistemin değerlendirilmesi
Motion sickness evaluation of the vestibular system
FİLİZ AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kulak Burun ve BoğazTurgut Özal ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASUMAN ERDOĞAN
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- Missile evasion maneuver generation with model-free deep reinforcement learning
Modelden bağımsız derin pekiştirmeli öğrenme ile füzeden kaçınma manevraları
MUHAMMED MURAT ÖZBEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE KOYUNCU
- Mil-Std 1553 tabanlı sistemler için yeni bir saldırı tespiti yaklaşımı
A new intrusion detection approach for Mil-Std 1553 based systems
YUNUS EMRE ÇİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİF BAHTİYAR