Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü kapsamında gerçekleştirilen taşıma ve gümrükleme faaliyetlerinin lojistik performansa etkisi
The impact of transportation and customs clearance activities performed under authorized economic operator on logistics performance
- Tez No: 963305
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMAL KAMACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu tez çalışmasında, Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) kapsamında yürütülen taşıma ve gümrükleme faaliyetlerinin firmaların lojistik performansına etkisi incelenmiştir. YYS, firmalara gümrük işlemlerinde kolaylık, güvenli ticaret avantajı, operasyonel esneklik ve maliyet tasarrufu sağlayan önemli bir uygulama olarak öne çıkmaktadır. Bu sistemin temel hedefi, hem uluslararası ticarette güvenli tedarik zincirlerini desteklemek hem de firmaların rekabet gücünü artırmaktır. Bu doğrultuda, araştırma Türkiye'de YYS sertifikasına sahip firmaların taşıma ve gümrükleme süreçlerinin lojistik performans üzerindeki etkisini analiz etmektedir. Çalışmanın teorik çerçevesinde dış ticaretin kolaylaştırılması, gümrük sistemlerinin modernizasyonu, YYS'nin dünyadaki benzer uygulamaları ve lojistik performans endeksinin bileşenleri detaylı olarak incelenmiştir. Ampirik kısımda ise, nicel araştırma yöntemlerinden yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) kullanılmış ve veri toplama aracı olarak anket yöntemi tercih edilmiştir. Anket, YYS belgesine sahip 95 firma yetkilisine uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SmartPLS 4 yazılımı ile analiz edilmiş ve doğrulayıcı faktör analizi, geçerlilik-güvenilirlik testleri ve yol analizleri gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, YYS kapsamında gerçekleştirilen taşıma faaliyetlerinin lojistik performansa olan etkisi, gümrükleme faaliyetlerine kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Taşıma süresi, maliyet etkinliği ve hasarsız ürün teslim oranı gibi göstergelerde anlamlı düzeyde pozitif ilişkiler gözlenmiştir. Gümrükleme süreçlerinde ise hız, hizmet kalitesi ve işlem güvenliği gibi kriterler ön plana çıkmakla birlikte, taşıma süreçlerine göre daha sınırlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Tüm bu bulgular, YYS'nin lojistik performansı artırma konusunda firmalara önemli katkılar sağladığını göstermektedir. Bu kapsamda, araştırma sonucunda YYS uygulamalarının yaygınlaştırılmasının dış ticaretin verimliliğini artıracağı, taşıma ve gümrük süreçlerinde zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacağı, lojistik performansın sürdürülebilirliğini güçlendireceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the impact of transportation and customs clearance activities carried out within the scope of the Authorized Economic Operator (AEO) program on firms' logistics performance is examined. The AEO scheme stands out as a significant initiative that provides companies with advantages such as facilitation in customs procedures, secure trade benefits, operational flexibility, and cost savings. The primary objective of this system is to support secure supply chains in international trade while enhancing firms' competitive strength. Accordingly, the research analyzes how the transportation and customs processes of companies holding an AEO certificate in Türkiye influence their logistics performance. Within the theoretical framework of the study, issues such as trade facilitation, the modernization of customs systems, global equivalents of the AEO program, and the components of the logistics performance index are discussed in detail. In the empirical part, the Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) method, a quantitative research technique, was employed, and a survey was used as the data collection tool. The survey was administered to 95 executives from companies holding an AEO certificate. The collected data were analyzed using SmartPLS 4 software, and confirmatory factor analysis, validity and reliability tests, and path analyses were conducted. According to the analysis results, transportation activities under the AEO framework were found to have a greater impact on logistics performance compared to customs clearance activities. Significant positive relationships were observed in indicators such as transport time, cost efficiency, and the rate of undamaged product delivery. Although criteria such as speed, service quality, and operational security came to the fore in customs procedures, their impact was determined to be more limited than that of transportation processes. All these findings demonstrate that the AEO program provides substantial contributions to improving logistics performance for firms. In this context, the study concludes that the expansion of AEO practices would enhance the efficiency of foreign trade, ensure time and cost savings in transportation and customs procedures, and strengthen the sustainability of logistics performance.
Benzer Tezler
- Uluslararası mal ticaretinin kolaylaştırılması kapsamında yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün dış ticarete etkisi: Türkiye örneği
The impact of the status of authorized operator on the facilitation of international commerce of goods: Turkey's case
ELİF NUR EKEN
- Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün uluslararası ticaretin kolaylaştırılmasına ve gümrüklü antrepoların kullanımına katkısı: İzmir ili için bir inceleme
Contribution of authorized economic operator status to facilitating international trade and utilization of custom bunded warehouses: An evaluation for Izmir province
İPEK ZEHRA DEMİRAKÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
UlaşımDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz İşletmeleri Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİDEM ÖZER ÇAYLAN
- Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü uygulaması, gümrük işlemleri ve tedarik zinciri süreçlerine etkisi
Processes of authorized economic operator , effects for customs and supply chain process
SUAT GÜRSOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeMaltepe ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAMİT VANLI
- An appraisal study about the advantages and facilitator role of authorized economic operator in foreign trade of Türkiye
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün Türkiye dış ticaretindeki avantajları ve kolaylaştırıcı rolüne ilişkin bir değerlendirme çalışması
KENAN ODALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası TicaretBahçeşehir Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜRCAN TARHAN
- Bir süreç olarak yetkilendirilmiş yükümlü statüsü: Örnek bir uygulama
As a period of authorised economic operator status: A model implementation
NAGEHAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN AHMET MENTEŞ