Geri Dön

Böbrek nakli yapılan çocuklarda transplantasyon sonrasında anemiye yol açan nedenler ve anemiye yönelik tedaviler ile aneminin greft fonksiyonlarıyla ilişkisinin değerlendirilmesi

Evaluation of the causes of post-transplant anemia, anemia treatments, and the relationship between anemia and graft function in pediatric kidney transplant recipients

  1. Tez No: 963415
  2. Yazar: HAMDİ CÜCAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SONGÜL YILMAZ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Post-transplant anemi, böbrek nakli, çocuk, demir eksikliği, graft fonksiyonu, kronik anemi, Post-transplant anemia, kidney transplantation, pediatric, iron deficiency, graft function, chronic anemia
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 99

Özet

Amaç: Anemi sağlıklı çocuklarda olduğu gibi böbrek nakli yapılan çocuklarda yaygın ve önemli bir klinik sorundur. Nakil sonrası görülen aneminin greft sağ kalımında kötüleşme, kardiyovasküler hastalık sıklığında artış, büyüme-gelişmede gerileme ile ilişkili olduğu bazı çalışmalarda gösterilmiştir. Fakat bu konuda çocuk hastaları içeren az sayıda çalışma mevcuttur. Çalışmamızın amacı çocuk böbrek nakil hastalarında post-transplant aneminin (PTA) prevalansının belirlenmesi, anemiye yol açabilecek etyolojik faktörlerin, uygulanan tedavi yöntemlerinin incelenmesidir. Bu sonuçlarla nakil sonrası aneminin uzun dönem greft fonksiyonuna etkisinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu sayede nakil alıcılarında anemiye yol açabilecek risk faktörleri daha iyi anlaşılabilecek ve anemi gelişmesini önlemek için önlemlerin alınması sağlanabilecektir. Yöntem: Bu retrospektif kesitsel çalışmaya, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Polikliniği'nde 2008–2023 yılları arasında böbrek nakli yapılan ve en az 6 ay izlenen 68 hasta dahil edilmiştir. Hastaların demografik özellikleri, anemi gelişim zamanı ve tipi (erken/geç), hematolojik parametreleri, demir durumu, anemiye neden olan faktörler, verilen tedaviler ve son vizitteki greft fonksiyonları değerlendirilmiştir. Anemi KDIGO kriterlerine göre tanımlanmış; glomerüler filtrasyon hızı Schwartz formülüyle hesaplanmıştır. Bulgular: Hastaların 43'ü (%63,2) erkek, 25'i (%36,8) kızdı. ortalama tanı yaşı 79,03±65,4 ay olarak bulundu. Hastaların KBH etyolojilerinde en sık neden 28 hasta ile (%41,2) Konjenital böbrek ve üriner sistem anomalileri (KBA) idi. Başlıca diğer nedenler glomerüler hastalıklar (19 hasta, %28) ve kalıtsal-metabolik hastalıklar (11 hasta, %16,2) idi. Nakil öncesi 56 (%82,3) hastaya renal replasman tedavisi yapılmış; hastalardan 7'sine (%10,3) HD uygulanırken, 34 hastaya (%50) PD, 15 hastaya (%22,1) ise hem HD hem de PD uygulanmıştı. Hastalardan 12'sine (%17,6) ise preempitif böbrek nakli yapılmıştı. Nakil öncesi ortalama diyaliz süresi 20,99±25,6 ay olarak saptandı (HD=2,10 ay, PD=18,88 ay). Hastaların 59'unda (%86,6) nakil öncesi anemi mevcuttu. Nakil öncesinde anemiye yönelik; hastalardan 49'u (%72) EPO tedavisi, 53 hasta (%78) oral demir tedavisi almakta idi. Nakil sürecinde 9 hastaya (%13,2) eritrosit süspansiyonu (ES) verilmişti. Böbrek nakli 49 hastaya (%72,1) canlı vericiden yapılırken, 19 hasta (%27,9) kadavradan böbrek nakli olmuştu. Hastaların ortalama nakil yaşı 149,04±43,89 ay idi. Erken PTA prevalansı %57,4 olup, ortalama görülme zamanı 3,02±1,56 ay ve hemoglobin düzeyi 10,28±2,1 g/dL idi. Anemi görülen hastalarda nakil yaşı daha büyük, nakil öncesi demir eksikliği ve düşük transferrin satürasyonu daha yaygındı. En sık nedenler demir eksikliği anemisiydi (%46,2). Erken PTAgörülen hastaların 6.ayda GFH daha düşük, kreatinin daha yüksek ve hiperparatiroidizm daha sıktı. Geç PTA prevalansı %52,8 olup, ortalama görülme zamanı 34,7±26,5 ay idi. En sık neden demir eksikliği anemisi (%41,2) olup, enfeksiyonlar (%15,7) ve KBY süreci (%11,8) de katkıda bulunmaktaydı. Geç PTA görülen hastalarda son izlemde GFH ve hemoglobin düzeyleri anlamlı şekilde daha düşük, proteinüri sıklığı daha yüksekti. GFH ≤60 ml/dk/1,73m² olanlarda anemi daha sık ve daha şiddetliydi. Geç PTA varlığı ise uzun dönem kötü greft fonksiyonu ile ilişkilendirilmiştir. Sonuç: Anemi böbrek nakli yapılan hastalarda oldukça sık karşılaşılan bir klinik durumdur. Etyolojide pek çok neden yer alabilmekte, demir eksikliği hem erken hem geç PTA'da en önemli nedeni oluşturmaktadır. Bu nedenle nakil sonrası dönemde demir ve ESA desteğinin devamı düşünülebilir. Böbrek nakil alıcılarında PTA'nın erken tanı ve uygun tedavisi önem taşımaktadır. PTA ile greft disfonksiyonu arasındaki ilişkinin çift yönlü olabileceği göz önünde bulundurulmalı, anemisi olan ve özellikle de kronikleşen hastalar olası etyolojik faktörler açısından değerlendirilmeli, greft fonksiyonları açısından dikkatli ve yakın takip edilmelidir

Özet (Çeviri)

Objective: Anemia is a common and significant clinical problem in pediatric kidney transplant recipients, as it is in healthy children. Post-transplant anemia (PTA) has been associated in some studies with poorer graft survival, increased incidence of cardiovascular disease, and impaired growth and development. However, there are only a limited number of studies focusing on pediatric patients. The aim of this study is to determine the prevalence of PTA in children with kidney transplants, investigate the potential etiological factors contributing to anemia, and evaluate the treatment methods applied. Based on these findings, the study also aims to assess the long-term impact of post-transplant anemia on graft function. A better understanding of the risk factors for anemia in transplant recipients may enable the development of strategies to prevent its occurrence. Methods: This retrospective cross-sectional study included 68 pediatric patients who underwent kidney transplantation at Ankara University Faculty of Medicine, Pediatric Nephrology Department between 2008 and 2023 and were followed for at least 6 months. Patients' demographic characteristics, the timing and type of anemia (early/late), hematological parameters, iron status, accompanying factors, treatment response, and graft function were evaluated. Anemia was defined according to KDIGO criteria, and GFR was calculated using the Schwartz formula. Results: Of the patients, 43 (63.2%) were male and 25 (36.8%) were female. The mean age at diagnosis was 79.03 ± 65.4 months. The most common cause of CKD etiology was CAKUT in 28 patients (41.2%). Other major causes were glomerular diseases (19 patients, 28%) and hereditary and metabolic disorders (11 patients, 16.2%). Before transplantation, 56 patients (82.3%) underwent renal replacement therapy; 7 patients (10.3%) received hemodialysis (HD), 34 patients (50%) underwent peritoneal dialysis (PD), and 15 patients (22.1%) received both HD and PD. Twelve patients (17.6%) underwent preemptive kidney transplantation. The mean dialysis duration before transplantation was 20.99 ± 25.6 months (HD: 2.10 months, PD: 18.88 months). Pre-transplant anemia was present in 59 patients (86.6%). Regarding anemia management, 49 patients (72%) were treated with erythropoietin (EPO), and 53 patients (78%) received oral iron therapy. During the transplantation process, 9 patients (13.2%) required erythrocyte suspension transfusion. Kidney transplantation was performed from living donors in 49 patients (72.1%) and from deceased donors in 19 patients (27.9%). The mean age at transplantation was 149.04 ± 43.89 months. The prevalence of early PTA was 57.4%, with a mean onset time of 3.02 ± 1.56 months and a mean hemoglobin level of 10.28 ± 2.1 g/dL. Patients with anemia were older at the time of transplantation and more frequently had pre-transplant iron deficiency and low transferrin saturation. The most common causes were iron deficiency anemia (46.2%) and anemia of chronic disease (20.5%). At the 6th month, the prevalence of anemia was 48.5%, and early PTA was significantly associated with lower GFR, higher creatinine levels, and hyperparathyroidism. The prevalence of late PTA was 52.8%, with a mean onset time of 34.7 ± 26.5 months. The most common cause was iron deficiency anemia (41.2%), followed by infections (15.7%) and CKD progression (11.8%). In patients with late PTA, GFR and hemoglobin levels at the last follow-up were significantly lower, and the frequency of proteinuria was higher. Anemia was more frequent and more severe in those with GFR ≤60 ml/min/1.73 m². The presence of late PTA was associated with poor long-term graft function. Conclusion: Anemia is a common clinical condition in kidney transplant recipients. Multiple factors may contribute to its etiology, with iron deficiency being the most prominent cause in both early and late post-transplant anemia (PTA). Therefore, patients who develop anemia should be thoroughly evaluated for potential underlying causes, and treatment should be tailored accordingly. Early diagnosis and appropriate management of PTA are crucial in kidney transplant recipients. Particularly in the post-transplant period, continuation of iron supplementation and ESA therapy should be considered. The bidirectional relationship between PTA and graft dysfunction should be considered, and patients with anemia—particularly those with persistent or chronic forms—should be carefully assessed for possible etiological factors and closely monitored in terms of graft function.

Benzer Tezler

  1. Renal transplantasyon hastalarında klinik laboratuvar parametrelerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi

    Retrospective evaluation of clinical laboratory parameters in renal transplantation patients

    MUHAMMED MUSTAFA ÖZDEMİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıErciyes Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL DURSUN

  2. Hematopoetik kök hücre nakli yapılan olguların uzun dönem renal fonksiyonlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of long-term renal functions of patients after hematopoetic stem cell transplantation

    AYSHA GADASHOVA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEÇİL CONKAR

  3. Hematopoetik kök hücre nakli yapılan çocuk hastalarda böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of kidney functions in patients with hematopoetic STEM cell transplantation

    FATMA ÖZBEK TEZCAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıErciyes Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL DURSUN

  4. Plazma değişimi yapılan çocuk böbrek hastalarında etiyoloji ve işlem güvenliğinin değerlendirilmesi

    Evaluation of etiology and procedure safety in paediatric renal patients undergoing plasma exchange

    MUHAMMED DOĞUKAN KALENDEROĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAkdeniz Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELİF ÇOMAK

  5. Akut rejeksiyonda ve kronik allograft nefropatisinde panel reaktif antikor ve Fcγ reseptör gen polimorfizmi

    Başlık çevirisi yok

    NEŞE ÖZKAYIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    NefrolojiEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVGİ MİR