Liminal mekânda öznel deneyim formları: Kapalıçarşı'da gündelik hayatın fenomenolojik incelemesi
Forms of subjective experience in liminal space: A phenomenological study of everyday life in the Grand Bazaar
- Tez No: 963533
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEM TUTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Mekânsal deneyim, fiziksel çevrenin algılanması ile sınırlandırılamayan, bireyin zaman, beden ve ötekiyle kurmuş olduğu çok katmanlı ilişkiler içerisinde şekillenen öznel bir yaşantı olarak değerlendirilmektedir. Liminal mekânlarda kurulan ilişkiler geçişlilik, belirsizlik ve çok katmanlılık temelinde yoğunlaşmaktadır. Modern kent deneyiminin heterojen ve akışkan yapısı içerisinde Kapalıçarşı, tarihsel sürekliliğin ve kültürel dönüşümlerin iç içe geçtiği bir liminal mekân olma özelliği taşımaktadır. Edmund Husserl'in fenomenolojik indirgeme yöntemi, Maurice Merleau-Ponty'nin bedensel yönelim felsefesi, Henri Lefebvre'ün mekânın üretimi yaklaşımı ve Michel De Certeau'nün gündelik hayat pratiklerine yönelik ortaya koymuş olduğu kavramsallaştırmalar bu araştırmanın kuramsal çerçevesini oluşturmaktadır. Bu çalışma yöntembilimsel olarak nitel araştırma yöntemi içerisinde yer alan fenomenolojik bir saha çalışması temelinde yapılandırılmıştır. Derinlemesine mülakat tekniği aracılığıyla elde edilen nitel veriler fenomenolojik indirgeme sürecinde tema ve alt temalara ayrılarak bireylerin Kapalıçarşı ile kurdukları öznel deneyim formları ortaya çıkarılmıştır. Devamında söz konusu veriler ilgili literatürle ilişkilendirilerek araştırmanın bulgularına ulaşılmıştır. Katılımcıların sunmuş olduğu anlatılar ve bedensel yönelimler, zamansal duyumsamalar, duygusal bağlar ve gündelik pratikler çerçevesinde biçimlenen öznel deneyim formlarını açığa çıkarmaktadır. Böylelikle Kapalıçarşı, mimari formu aracılığıyla toplumsal yaşamın semantik düzeyinde anlam taşıyan ve üreten bir kitle iletişim aracı olma özelliğine haizdir. Elde edilen bulgular, liminal mekânlarda beden, zaman ve bellek bağlamında bireysel deneyimlere ilişkin önemli kavrayışlar sunmaktadır. Çalışma disiplinler arası bir perspektifle, Kültürel Kuram ekseninde kent ve gündelik hayat sosyolojisi ile mekân felsefesi arasında kurduğu karşılıklı ilişkiler üzerinden ilgili literatüre katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Spatial experience is considered to be a subjective experience shaped by the individual's multi-layered relationships with time, body and others, which cannot be limited to the perception of the physical environment. Relationships established in liminal spaces are concentrated on the basis of transience, uncertainty and multi-layeredness. Within the heterogeneous and fluid structure of the modern urban experience, the Grand Bazaar possesses the characteristic of being a liminal space where historical continuity and cultural transformations intertwine. Edmund Husserl's phenomenological reduction method, Maurice Merleau-Ponty's philosophy of bodily orientation, Henri Lefebvre's approach to the production of space, and Michel De Certeau's conceptualisations of everyday life practices form the theoretical framework of this research. This study is methodologically structured on the basis of a phenomenological field study within the qualitative research method. Qualitative data obtained through in-depth interviews were separated into themes and sub-themes through the phenomenological reduction process, revealing the subjective experiences of individuals with the Grand Bazaar. Subsequently, the findings of the study were reached by relating the data to the relevant literature. The narratives and bodily orientations presented by the participants reveal subjective forms of experience shaped by temporal perceptions, emotional connections, and everyday practices. Thus, the Grand Bazaar, through its architectural form, serves as a means of mass communication that carries and produces meaning at the semantic level of social life. The findings provide important insights into individual experiences in liminal spaces in the context of body, time, and memory. The study aims to contribute to the relevant literature with an interdisciplinary perspective on the axis of cultural theory, through the interrelationships by establishing between the sociology,of urban and everyday life and philosophy of space.
Benzer Tezler
- Heterotopik destinasyonlarda varoluşsal hisler: Olympos'ta etnografik bir araştırma
Existential feelings at heterotopic destinations: An etnographic research at Olympos
NİSAN YOZUKMAZ
Doktora
Türkçe
2020
TurizmMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN KILIÇ
- Liminality and border crossing in Monica Ali's 'Brick Lane', Kiran Desai's 'The Inheritance of Loss' and Tsitsi Dangarembga's 'Nervous Conditions'
Monica Ali'nin 'Brick Lane', Kiran Desai'nin 'The Inheritance of Loss' ve Tsitsi Dangarembga'nın 'Nervous Conditions' adlı romanlarinda aradalık ve sınır geçişi
HALE YAĞLIDERE
Doktora
İngilizce
2020
Batı Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE OKUROĞLU ÖZÜN
- Ideal and real spaces of Ottoman imagination: Continuity and change in Ottoman rituals of poetry (İstanbul, 1453-1730)
Osmanlı hayalgücünün ideal ve gerçek mekanlar: Osmanlı şiir meclislerinde süreklilik ve değişim (İstanbul, 1453-1730)
DENİZ ÇALIŞ
Doktora
İngilizce
2004
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ERZEN
DR. MİCHEL CONAN
- Designing Zoöpolis: A grounded theory of design for interspecies care
Zoöpolis'i tasarlamak: Türler arası bakımın tasarımına dair temellendirilmiş bir kuram
BURAK TAŞDİZEN
Doktora
İngilizce
2024
AntropolojiÖzyeğin ÜniversitesiTasarım, Teknoloji ve Toplum Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖZKAL
DR. MELIKE ŞAHINOL
- İslam-demokrasi ilişkisine farklı bir yaklaşım olarak Raşid el-Gannuşi
Rachid al-Ghannouchi as a different approach to the relationship between İslam and democracy
SİNEM ARSLAN
Doktora
Türkçe
2022
Siyasal Bilimlerİnönü ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KARADAĞ