Belediye çalışanlarında sağlığı koruma davranışları ve iş sağlığı okuryazarlık düzeylerinin değerlendirilmesi
An evaluation of health protective behaviors and occupational health literacy levels among municipal employees
- Tez No: 963582
- Danışmanlar: PROF. DR. İNCİ ARIKAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: İş sağlığı, sağlık okuryazarlığı, sağlığın korunması, belediye çalışanları, Occupational health, health literacy, health protection, municipal employees
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Belediye Çalışanlarında Sağlığı Koruma Davranışları ve İş Sağlığı Okuryazarlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi Amaç: Bu çalışmada Kütahya Belediyesi'nin çeşitli birimlerinde çalışan personelin iş sağlığı okuryazarlığı ve sağlığı koruma davranışları düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma Eylül-Aralık 2023 tarihleri arasında yürütülen kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini Kütahya Belediyesi'nde çalışan 1519 personel oluşturdu ve 820 kişi katılım gösterdi. Çalışma sırasında soru formu katılımcılarla yüz yüze görüşülerek uygulandı. Soru formunun ilk bölümünde katılımcıların sosyodemografik özellikleri sorgulanırken ikinci bölümde“İş Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği (İSOÖ)”ve“Sağlığı Koruma Davranışı Ölçeği (SKDÖ)”soruları yer aldı. Etik kurul ve gerekli çalışma izinleri alındı. Tanımlayıcı veriler ortalama, standart sapma, ortanca, minimum, maksimum değerler olarak verildi. Sürekli değişkenlerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U ile Kruskal-Wallis ve Spearman Korelasyon testleri kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalaması 38,2±7,9 olmak üzere, 720 erkek ve 100 kadın çalışan katıldı. Katılımcıların %37,7'si 10 yıldan fazla çalıştığını, %59,3'ü bina dışında çalıştığını, %63,7'si kişisel koruyucu donanım (KKD) kullandığını, %73,5'i KKD kullanımı eğitimi aldığını, %22,8'i iş kazası geçirdiğini ve/veya işe bağlı sağlık sorunu olduğunu bildirdi. Çalışanların İSOÖ puan ortalaması 88,8±15,4 (min:38-max:114) ve SKDÖ puan ortalaması 103,2±17,1 (min:32-max:145) bulundu. İSOÖ puanı kadınlarda, 30 yaş altında, geliri giderine eşit olanlarda ve işe bağlı sağlık sorunu bildirmeyenlerde daha yüksek bulundu. SKDÖ puanı ise kadın çalışanlarda, lisans ve üstü eğitim alanlarda, geliri giderine eşit olanlarda, sigara kullanmayanlarda ve sağlığını iyi olarak değerlendirenlerde, 5 yıldan az çalışanlarda, bina içinde çalışanlarda, KKD eğitimi alanlarda ve işe bağlı sağlık sorunu bildirmeyenlerde daha yüksek saptandı. İSOÖ puanı ile SKDÖ puanı arasında orta düzeyde pozitif korelasyon saptandı. Sonuç: Çalışanlarda İSOÖ ve SKDÖ puan ortalamaları yüksek ve birbiriyle korele bulunmuş, bazı sosyodemografik ve çalışma hayatı özellikleriyle ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Çalışanların iş sağlığı okuryazarlığı seviyesinin yükseltilmesiyle çalışan davranışları, işe uyumları ve sağlığı koruyucu davranışları geliştirilebilir. Bunun için durum tespiti ve eğitim çalışmaları devam etmelidir.
Özet (Çeviri)
An Evaluation of Health Protective Behaviors and Occupational Health Literacy Levels Among Municipal Employees Aim: This study aimed to evaluate the occupational health literacy and health protective behaviors levels of personnel working in various units of Kütahya Municipality. Materials and Methods: This was a cross-sectional study conducted between September and December 2023. The study population consisted of 1,519 employees working at Kütahya Municipality, with 820 individuals participating. A questionnaire was administered through face-to-face interviews. The first part of the questionnaire included sociodemographic characteristics of the participants, while the second part comprised the“Occupational Health Literacy Scale (OHLS)”and“Health-Protective Behavior Scale (HPBS)”and the ethical approval and necessary permissions were obtained. Descriptive data were presented as mean, standard deviation, median, minimum, and maximum values. The Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, and Spearman Correlation tests were used for the analysis of continuous variables. Results: A total of 720 male and 100 female employees participated, with a mean age of 38,2±7,9. Of the participants, 37,7% had worked for more than 10 years, 59,3% worked outside of buildings, 63,7% used personal protective equipment (PPE), 73,5% had received PPE training, 22,8% had experienced work-related accidents and/or work-related health problems. The average OHLS score was 88,8±15,4 (min:38, max:114) and the average HPBS score was 103,2±17,1 (min:32, max:145). OHLS scores were significantly higher among women, those under 30, those whose income equaled their expenses, and those without work-related health problems. HPBS scores were higher among female employees, those with a bachelor's degree or higher, non-smokers, those who rated their health as good, those with less than 5 years of work experience, those working indoors, those who had received PPE training, and those without work-related health issues. A moderate positive correlation was found between OHLS and HPBS scores. Conclusion: The average OHLS and HPBS scores among employees were found to be high and correlated with each other, and were also associated with certain sociodemographic and work-related characteristics. Improving employees' occupational health literacy levels may enhance their behaviors, workplace adaptation, and health-protective actions. Therefore, assessment and educational efforts should continue.
Benzer Tezler
- İklim değişikliğinin sağlık etkileri konusunda belediyelerin bilgi düzeyi ve farkındalığının arttırılması, yerel iklim değişikliği planlamalarında iklim değişikliğinin sağlık etkileri bölümünün yer alması için bölüm yazım kılavuzu hazırlanması
Increasing the knowledge and awareness of the municipalities on the health effects of climate change, preparing a chapter writing guide for the inclusion of the health effects of climate change in local climate change planning
ESRA ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Halk SağlığıAydın Adnan Menderes ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE DİDEM EVCİ KİRAZ
- Evsel katı atık toplama, taşıma ve bertarafı iş kolunda çalışanların sağlık ve güvenlik şartlarının incelenmesi
An investigation on the occupaional and safety conditions of municipal household waste workers during the collection, transportation and disposal
BURCU ÖZAYDIN ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Sağlığıİstanbul Gedik Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN GÖKMEN
- Samsun ili belediye saha çalışanlarının sağlık muayenelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of health examination of field employee at Samsun municipality
ÖZGE KARASU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Halk SağlığıOndokuz Mayıs ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ PEKŞEN
- İtfaiyecilerin almış oldukları hizmet içi eğitimlerin iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi (Erzurum il örneği)
In-service trainings given by fire fightersevaluation in terms of occupational health and safety(Erzurum provincial example)
SERKAN KAVUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Teknik EğitimAvrasya Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA FANDAKLI
- Belediye çalışanlarında diyabet riski ve ilişkili faktörler
Diabetes risk and related factors in municipality office workers
ZEYNEP CEYDA BURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Halk SağlığıManisa Celal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ERBAY DÜNDAR