Çocukluk çağı ruhsal travmaları ile paranormal inançlar arasındaki ilişkide dissosiyatif yaşantıların aracı rolü
The mediating role of dissociative experiences in the relationship between childhood psychological trauma and paranormal beliefs
- Tez No: 963757
- Danışmanlar: PROF. DR. ESRA YANCAR DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı travmaları, Paranormal inançlar, Dissosiyasyon, Keywords: Childhood trauma, Paranormal beliefs, Dissociation
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Paranormal inançlar, bireylerin doğaüstü güçler ve bilimsel olarak açıklanamayan olgulara yönelik tutumlarını ifade eden ve günümüzde giderek daha fazla ilgi gören bir olgudur. Psikoloji literatüründe bu inançların oluşumunda erken dönem yaşantılar, kişilik özellikleri ve bilişsel süreçlerin rol oynadığı öne sürülmektedir. Bu çalışmada çocukluk çağı travmaları ile paranormal inançlar arasındaki ilişkide dissosiyatif yaşantıların aracı rolünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemi kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 18 yaş üstünde yer alan 299'u (%70.4) kadın 126'ü (%29.6) erkek toplam 425 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma kapsamında katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Dissosiyatif Yaşantılar Envanteri ve Paranormal İnanç Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri IBM SPSS 27 yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Örneklem t Testi, ANOVA ve Pearson Korelasyon analizleri kullanılmış; aracı değişken analizi Process Macro 4.2 ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçları, çocukluk çağı travmaları ile paranormal inançlar arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığını; ancak dissosiyatif yaşantılar ile paranormal inançlar arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğunu ve çocukluk çağı travmalarının paranormal inançlar üzerindeki etkisinin dissosiyatif yaşantılar aracılığıyla dolaylı biçimde ortaya çıktığını göstermektedir. Bu bulguların hem bilimsel araştırmalara hem de klinik ve uygulamalı çalışmalara ışık tutması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Paranormal beliefs refer to individuals' attitudes toward supernatural forces and phenomena that cannot be explained scientifically, and they have been attracting increasing attention in recent years. In the psychological literature, it has been suggested that early life experiences, personality traits, and cognitive processes play a role in the formation of these beliefs. The aim of the present study was to examine the mediating role of dissociative experiences in the relationship between childhood traumas and paranormal beliefs. The sample consisted of 425 participants over the age of 18, including 299 (70.4%) women and 126 (29.6%) men, who were recruited through convenience sampling. The Sociodemographic Data Form, Childhood Trauma Questionnaire, Dissociative Experiences Scale, and Paranormal Belief Scale were administered to the participants. Statistical analyses were conducted using IBM SPSS 27 software. Independent Samples t-test, ANOVA, and Pearson correlation analyses were employed, and mediation analysis was carried out with Process Macro 4.2. The findings indicated that there was no significant relationship between childhood traumas and paranormal beliefs; however, a positive and significant relationship was found between dissociative experiences and paranormal beliefs, and the effect of childhood traumas on paranormal beliefs emerged indirectly through dissociative experiences. These results are expected to shed light on both future scientific research and clinical/applied practices.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı ruhsal travmaları ile intihar bilişleri ve aile aidiyeti arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between childhood traumas, suicide cognitions and family belonging
SENA TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEHBİ ÜNAL
- Çocukluk çağı ruhsal travmaları ile depresyon, anksiyete, stres arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin aracı rolü ve bilişsel esneklik eğitim programının etkililiğinin sınanması
The mediating role of cognitive flexibility in the relationship between psychological traumas in the childhood period and depression, anxiety and stress and testing the effectiveness of the cognitive flexibility training programme
İLKNUR YENİÇERİ
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ODACI
- Çocukluk çağı ruhsal travmaları ile obsesyon düzeylerinin 40 yaş üstü kişilerde kardiyovasküler hastalık açısından incelenmesi
Investigation of childhood psychic traumas and obsession levels in terms of cardiovascular disease risk in people over 40
EREN FIÇICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM MESTÇİOĞLU
- Çocukluk çağı ruhsal travmaları ile suça yönelik tutumlar arasındaki ilişkide öz şefkatin aracı rolü
The mediating role of self-compassion in the relationship between childhood psychological traumas and attitudes towards crime
RUGEYYE İLKNUR SEVİNDİK DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SAPANCI
- Çocukluk çağı cinsel ve fiziksel istismarı ile yineleyen mağduriyet ve psikopatoloji ilişkisinde duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of emotion regulation in the relationship of sexual and physi̇cal abuse, revi̇cti̇mi̇zati̇on and psychopathology
EMRE HAN ALPAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiMersin ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARZU AYDIN ACI