Yeni geliştirilmiş bazı pamuk (Gossypium hirsutum l.) çeşitlerinin Gaziantep Oğuzeli şartlarında verim, verim unsurları, lif ve yağ kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield, yield components, fiber and oil quality characteristics of some newly improved cotton (Gossypium hirsutum l.) varieties in Gazi̇antep Oguzeli̇ conditions
- Tez No: 963777
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ RAHMİ KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu araştırma, 2022 yılı üretim sezonunda Gaziantep ili Oğuzeli ilçesi Hatunlu Mahallesi'nde yürütülmüş olup, Gossypium hirsutum L. türüne ait 13 yeni geliştirilmiş pamuk çeşidinin bitkisel ve fenolojik özellikleri, verim, verim unsurları, lif ve yağ kalite özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Analiz sonuçları, incelenen tüm özellikler bakımından çeşitler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunduğunu göstermiştir. Bitkisel özellikler incelendiğinde; ilk meyve dalı yüksekliği 10.53-18.47 cm, ilk meyve dalı boğum sayısı 4.23-7.27 adet/bitki, odun dalı sayısı 0.13-1.30 adet/bitki ve meyve dalı sayısı 10.03-14.60 adet/bitki arasında değişmiştir. Fenolojik olarak taraklanma-ilk çiçeklenme süresi 8.33-14.67 gün arasında kaydedilmiştir. Verim unsurları açısından; bitki başına koza sayısı 26.53-39.63 adet/bitki, çenet ağırlığı 1.46-1.76 g, 100 tohum ağırlığı 8.02-9.00 g, kütlü pamuk verimi 208.99-454.78 kg da-1, lif verimi 104.79-216.35 kg da-1, çırçır randımanı %43.70-%55.29, yağ oranı %17.28-%23.15, protein verimi 24.43–56.17 kg da⁻¹ ve yağ verimi 20.97-49.07 kg da-1 arasında bulunmuştur. Lif teknolojik özellikleri bakımından; sarılık derecesi (+b) 8.13-9.37, parlaklık derecesi (Rd) 73.53-78.63, lif elastikiyeti %5.27-%7.30 ve kısa lif oranı %6.03-%7.67 aralığında değişmiştir. Yağ asit kompozisyonu incelendiğinde ise çeşitler arasında tüm parametreler açısından anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, kütlü pamuk verimi bakımından 454.78 kg da⁻¹ ile Armada çeşidi en yüksek değere ulaşmıştır. Armada ayrıca lif verimi 216.35 kg da⁻¹, bitki başına koza sayısı 39.63 adet, taraklanma–ilk çiçeklenme süresi 14.67 gün, protein verimi 56.17 kg da⁻¹, yağ verimi 49.07 kg da⁻¹ ve palmitoleik asit oranı %0.498 bakımından da üstün performans göstermiştir. İkinci sırada yer alan PERLA S çeşidi ise 420.91 kg da⁻¹ kütlü pamuk veriminin yanı sıra, protein 51.59 kg da⁻¹ ve yağ verimi 48.67 kg da⁻¹ açısından da yüksek değerlere sahiptir. Araştırma tek yıllık olarak yürütüldüğünden, sonuçların güvenilirliğini artırmak ve yıllar arası değişkenliği ortaya koymak amacıyla en az iki yıl süreyle tekrarlanması önerilmektedir. Bulgular, bölge koşullarında Armada ve PERLA S çeşitlerinin yetiştiricilik açısından öne çıktığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted during the 2022 growing season in Hatunlu Village, Oğuzeli District, Gaziantep, to evaluate the performance of 13 newly developed Gossypium hirsutum L. cotton cultivars in terms of morphological and phenological characteristics, yield, yield components, fiber and oil quality characteristics. The experiment was arranged in a randomized complete block design with three replications. Statistical analysis of the collected data revealed significant differences among the cultivars for all measured traits, indicating variation in their agronomic performance, fiber characteristics, and oil quality. The findings provide valuable information for selecting high-performing cotton varieties suitable for the agro-climatic conditions of Gaziantep Oğuzeli. Morphological traits of the cotton cultivars were evaluated, showing that first sympodial branch height ranged from 10.53 to 18.47 cm, the number of nodes to the first sympodial branch ranged from 4.23 to 7.27 per plant, the number of monopodial branches from 0.13 to 1.30 per plant, and the number of sympodial branches from 10.03 to 14.60 per plant. Phenological observations indicated that the squaring-first flowering period 8.33–14.67 days. In terms of yield components, the number of bolls per plant varied between 26.53 and 39.63, boll weight from 1.46 to 1.76 g, and 100-seed weight from 8.02 to 9.00 g. Seed cotton yield ranged from 208.99 to 454.78 kg ha⁻¹, lint yield from 104.79 to 216.35 kg ha⁻¹, and ginning outt-turn from 43.70% to 55.29%. Oil content ranged from 17.28% to 23.15%, protein yield from 24.43 to 56.17 kg ha⁻¹, and oil yield from 20.97 to 49.07 kg ha⁻¹. Fiber technological properties varied, with yellowness (+b) ranging from 8.13 to 9.37, brightness (Rd) from 73.53 to 78.63, fiber elongation from 5.27% to 7.30%, and short fiber content from 6.03% to 7.67%. Analysis of fatty acid composition revealed significant differences among cultivars for all measured parameters. According to the results, the Armada cultivar achieved the highest seed cotton yield at 454.78 kg ha⁻¹. Armada also demonstrated superior performance in lint yield (216.35 kg ha⁻¹), number of bolls per plant (39.63), the squaring-firs flowering period (14.67 days), protein yield (56.17 kg ha⁻¹), oil yield (49.07 kg ha-1), and palmitoleic acid content (0.498%). The second-ranking cultivar, PERLA S, exhibited a seed cotton yield of 420.91 kg ha⁻¹, along with high protein (51.59 kg ha⁻¹) and oil yield (48.67 kg ha⁻¹). As the study was conducted over a single growing season, it is recommended that the experiment be repeated for at least two years to increase the reliability of the results and to capture inter-annual variability. The findings indicate that, under the regional conditions, the Armada and PERLA S cultivars stand out in terms of cultivation performance.
Benzer Tezler
- Diyarbakır ekolojik şartlarında bazı pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi
Determination of yield and yield components of some cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivars under Diyarbakır ecological conditions
DAVUT OK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YILMAZ
- Türkiye'de tescillenmiş bazı ticari pamuk çeşitlerinin moleküler karakterizasyonu üzerine bir araştırma
A study on the molecular characterization of some commercial cotton varieties registered in Turkey
ADNAN AYDIN
Doktora
Türkçe
2018
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA
- Şanlıurfa şartlarında yeni geliştirilmiş bazı pamuk (Gossypium hirsutum L.) genotiplerinin verim, verim unsurları ve lif teknolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some newly developed cotton (Gossypium hirsutum L.) genotypes on yield, yield factors and fiber technology
CEMALETTİN SEFA AYKAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiPamuk Eksperliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ RAHMİ KAYA
- Pamukta (Gossypium hirsutum L.) su stresi koşullarında verim, verim unsurları, kalite ve kuraklığa dayanıklılık özelliklerinin kalıtımı
Inheritance of yield, yield components, quality and drought resistance characteristics of cotton (Gossypium hirsutum L.) under water stress conditions
HASAN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ALİ KAYNAK
- Gossypium hirsutum L. pamuk türünde fototropik özelliğin kuraklığa ve su kullanım etkinliği üzerine etkisinin incelenmesi
Assessment on impacts of phototropic property on drought tolerance and water use efficiency of Gossypium hirsutum L.
ÖZGÜL GÜRCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatEge ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGÜR TATAR