Pragmatik çıkarımlarda tutarlılığın sahte anılar üzerindeki etkisi
The effect of consistency in pragmatic inferences on false memories
- Tez No: 963946
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NESRİN DUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Sahte anılar; bireyin belleğindeki bilgilerin değişmesi sonucunda, daha önce yaşamadığı olayları yaşamış gibi ya da yaşadığı olayları daha farklı biçimde hatırlaması şeklinde tanımlanmaktadır. Literatürde sahte anıları inceleyen çok sayıda yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerden biri de pragmatik çıkarımlardır. Pragmatik çıkarımlar, bireyin belirli cümlelere maruz kaldıktan sonra, bu cümlelerin anlamını yorumlayarak ulaştığı dolaylı sonuçlardır. Bu araştırmada pragmatik çıkarımların ve pragmatik çıkarımlarda tutarlılığın sahte anılar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu doğrultuda, 18-30 yaş aralığındaki 60 kişilik bir katılımcı grubuyla, yarısı pilot çalışmada, yarısı ana çalışmada yer almak üzere iki ayrı çalışma yürütülmüştür. Bu çalışmalarda veri toplama araçları olarak demografik bilgi formu, 69 adet pragmatik çıkarım cümlesi (pilot çalışmada 37 cümle, pragmatik çıkarım tutarlılığına göre sınıflandırılmış 32 cümle) ve 36 adet soyut görsel kullanılmıştır. Pragmatik çıkarım cümleleri, Brewer (1977), McDermott ve Chan (2006) ve Carneiro ve arkadaşları (2020) tarafından oluşturulan cümlelerden seçilerek hazırlanmıştır. Soyut görseller ise renkli geometrik desenlerden oluşmaktadır. Uygulama aşamasında katılımcılara ilk olarak belirli cümleler sunulmuş, ardından üç dakikalık bir ara görev olan soyut görseller sırayla gösterilmiş ve son olarak cümlelerin ne kadar yanlış hatırlandığını ölçen bir tanıma testi yapılmıştır. Araştırmanın verileri iki bağımlı örneklem için t testiyle analiz edilmiştir ve bu analizler sonucunda iki temel bulgu elde edilmiştir. Birinci olarak, orijinal cümlelerin pragmatik çıkarımlardan anlamlı derecede daha az yanlış hatırlandığı saptanmıştır. İkinci olarak, pragmatik çıkarım tutarlı ve pragmatik çıkarım tutarsız cümlelerin yanlış hatırlanma düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Pragmatik çıkarımların ve pragmatik çıkarımlarda tutarlılığın sahte anılar üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmaması, geçmiş birçok araştırmanın sonuçlarıyla çelişmektedir. Ancak literatürde yer alan bazı açıklamalara göre, şema uyumlu bilgilerle şema uyumsuz bilgilerin farklı açılardan daha iyi hatırlamayı tetiklediği söylenebilir. Bu sonuçlar, ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
False memories are defined as instances in which an individual's memory is altered, leading them to recall events that never occurred or to remember actual events differently than they happened. The literature offers numerous methods for investigating false memories, one of which is pragmatic inferences. Pragmatic inferences refer to the indirect conclusions individuals draw after being exposed to certain sentences, interpreting their meaning beyond the literal content. This study examines the effect of pragmatic inferences and consistency in pragmatic inferences on false memories. To this end, two separate studies were conducted with a total of 60 participants aged between 18 and 30, half of whom took part in a pilot study and the other half in the main study. The data collection instruments included a demographic information form, 69 pragmatic inference sentences (37 sentences in the pilot study and 32 sentences categorized according to pragmatic inference consistency), and 36 abstract visual stimuli. The pragmatic inference sentences were adapted from materials developed by Brewer (1977), McDermott and Chan (2006), and Carneiro et al. (2020). The abstract visuals consisted of colorful geometric patterns. During the experimental phase, participants were first presented with a set of sentences, followed by a three-minute distraction task involving abstract visuals shown sequentially. Finally, a recognition test was administered to assess the degree of false memory. The data were analyzed using a paired-samples t-test, which yielded two main findings. First, original sentences were found to be significantly less falsely remembered than pragmatic inference sentences. Second, no significant difference was found in false memory rates between consistent and inconsistent pragmatic inference sentences. The lack of a significant effect of pragmatic inferences and their consistency on false memories contradicts several previous studies. However, according to some explanations in the literature, both schema-congruent information and schema-incongruent information may trigger better memory through different mechanisms. These findings are discussed in light of the relevant literature.
Benzer Tezler
- An exploratory study into the use of discourse markers by turkish efl students in English speaking exams and its relation with their exam scores
Türk öğrencilerin İngilizce konuşma sınavlarında söylem belirleyici kullanımlarına ve bunun sınav puanları ile ilişkisine ilişkin keşfedici bir çalışma
SİNEM TÜRKYILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL DURMUŞOĞLU KÖSE
- A linguistic analysis of a coherence-based comprehension model in selected English sonnets (By Shakespeare, Milton and Donne)
Seçili İngiliz sonelerinde (Shakespeare, Milton ve Donne) tutarlılığa dayalı anlamın dilbilimsel bir analizi
RİYADH ABBAS UBEİD AL-JASHAMI
Doktora
İngilizce
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HUSEYNAGA RZAYEV
- Ronald Dworkin'in eşitlikçi liberalizminde Anayasal Demokrasi teorisi
The theory of Constitutional Democracy in Ronald Dworkin's egalitarian liberalism
ERTUĞRUL KAAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP ÖZLEM ÜSKÜL ENGİN
- Atatürk'ün eğitim anlayışının şekillenmesinde kitapların rolü ve etkisi
Effects and contributions of books in embodiment of Atatürk?s point of view of education
UMUT BİRKAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. İSMAİL ZENCİRCİ
- Eğitim yönetiminin bilimsel sınırları: Alan kitapları bağlamında epistemolojik bir karşılaştırma
Scientific boundaries of educational administration: An epistemological comparison in the context of textbooks
FATİH ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU