Menâkıbu'l-Kudsiyye fî Menâsibi'l-Ünsiyye'de yönetici-dinî şahsiyet ilişkisi
The relationship between rulers and religious figures in Menâkıbu'l-Kudsiyye fî Menâsibi'l-Ünsiyye
- Tez No: 964172
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA UYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Menâkıbu'l-Kudsiyye fî Menâsibi'l-Ünsiyye adlı menakıbnâme tarzındaki manzum Türkçe eser 1358-59 yılında Elvan Çelebi tarafından yazılmıştır. Yazarın büyükdedesi Baba İlyas 1240 yılında Selçuklu Devleti'ne karşı gerçekleştirilen Babaîler İsyanı hareketinin liderliğini yapmıştır. Bu hareket başarısız olmuş, Selçuklular galip gelmiş ve harekete ismi karışanlar cezalandırılmıştır. Eser bu yüzden muhalif bir hüviyete sahiptir. Elvan Çelebi eserinde özellikle büyükdedesi, dedesi ve babasını merkeze koyarak, tarihî ve efsanevî öğeler içeren bir anlatı yaratmıştır. Eserin neredeyse tamamında geçen olaylar kendi ailesinin yöneticilerle girdikleri ilişkiler hakkındadır. Elvan Çelebi'ye göre dinî şahsiyet yöneticiden üstün bir konumdadır. Dinî şahsiyetlerin bu üstün konumunu hem tasavvufî açıdan hem de kullandığı motifler aracılığıyla kanıtlamaya çalışmıştır. Çalışmada Elvan Çelebi'nin bu anlatıları ve motifleri kullanmasındaki temel motivasyonlar, tarihsel ve sosyal arka planları verilerek incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Turkish verse hagiography titled Menâkıbu'l-Kudsiyye fî Menâsibi'l-Ünsiyye was written by Elvan Çelebi in 1358–59. The author's great-grandfather, Baba İlyas, was the leader of the Babai Revolt against the Seljuk State in 1240. This movement was unsuccessful; the Seljuks emerged victorious, and those involved in the revolt were punished. As a result, the work carries a dissident tone. In his narrative, Elvan Çelebi focuses particularly on his great-grandfather, grandfather, and father, creating a story that combines historical and legendary elements. Almost all of the events described in the work revolve around the interactions between his family members and political authorities. According to Elvan Çelebi, religious figures hold a superior position over rulers. He attempts to demonstrate this superiority both through Sufi perspectives and the symbolic motifs he employs. This study examines Elvan Çelebi's motivations for using such narratives and motifs, considering their historical and social background.
Benzer Tezler
- Eski Anadolu Türkçesi döneminde gelecek zaman
Future tense in old Anatolian Turkish time
BERNA GÖKPINAR BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜMÜŞKILIÇ
- Elvan Çelebi'nin hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışı
Elvan Celebi's life, works and sufi comprehesion
MUHAMMED KOÇ
- Kutadgu Bilig ve Menâkıbu'l-Kudsiyye mesnevilerinde savaş ve barış
War and peace in Kutadgu Bilig and Menâkibu'l-Kudsiyye masnavis
ŞEYMA SARI
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YAVUZ
- 13-14. yy. Menâkıbnâmelerinde Keramet motifleri üzerine bir inceleme -Kerâmât-ı Ahî Evran, Menâkıbü'l-Kudsiyye, Menâkıbü'l-Ârifîn-
An Analysis on the Miracle Motifs in the 13-14th Century Menâkibnâmes- Kerâmât-ı Ahî Evran, Menâkıbü'l-Kudsiyye, Menâkıbü'l-Ârifîn-
MEHMET PEKTAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADRİYE YILMAZ
- Alevi-Bektaşi menâkıbnamelerine göre Alevilik
Alevism according to Alevi-Bektashi menaqipnames
MUHARREM ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN AYDINLI