Konverter cürufundan hidrometalürjik yöntemlerle saf bakır üretimi
The Production of pure copper from coverter slag by hyrometallurgical methods
- Tez No: 96445
- Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ ÇOLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
ÖZET Karadeniz Bakır işletmelerinden temin edilen“Konverter Cürufu”undaki bakırın sulu ortamda klor gazı ile çözündürülmesinin optimizasyonu“Taguchi Yöntemi”ne göre incelenmiştir. Bakırın maksimum, demirin ise minimum çözündürülmesini sağlayan optimum parametre değerleri şu şekilde belirlenmiştir: klor gazı debisi(cm3. dak“1) : 220, katı-sıvı oranı(g.cm'3): 0,10.karıştırma hızı(dev.dak”1) : 550, reaksiyon süresi(dak.): 90. Bu şartlar altında bakırın %98,35'i, demirin %8,97'si ve çinkonun %25,14'ü çözündürülmüştür. ikinci basamakta, elde edilen liç çözeltisindeki bakırın LIX 84-I ile ekstraksiyonu incelenmiştir. Bakırın ekstrakte edildiği şartlar şu şekilde belirlenmiştir: sıcaklık(°C) : 25, çözelti pH'sı : 1,6, karıştırma hızı(dev. dak“1): 700, dengeye ulaşma süresi(dak.): 12, organik/ sulu faz oranı(0/A) : 1. Bu şartlar altında, liç çözeltisindeki bakırın yaklaşık % 85'i ekstrakte edilmiştir. Ayrıca, sürekli bir sistem için gerekli olan kademe sayısı McCabe-Thiele diyagramı ile belirlenmiştir. İki kademeli bir proseste, O/A oranı 1 olacak şekilde çözeltide bulunan bakırın ~%93'ünün ekstraksiyonunun gerçekleşebileceği belirlenmiştir. Yüklü organik fazdan bakırın sülfürik asit ile sıyrılması ve sürekli bir sistemde gerekli teorik kademe sayısının belirlenmesi için, sıyırma denge değerleri çalışılmıştır. Çalışma şartları : çalışma sıcaklığı(°C) : 25, karıştırma hızı(dev. dak”1) : 700, dengeye ulaşma süresi(dak.): 8, H2SO4 konsantrasyonu(g. dm“3): 175, asitin bakır konsantrasyonu(g. dm'3): 25. Bu şartlar altında yaklaşık 45 g. dm”3 Cu içeren bir elektrolit elde etmek için gerekli kademe sayısı 3, O/A oranı ~2,34 olarak bulunmuştur. Üçüncü basamakta, sıyırma işlemi sonunda elde edilen elektrolit çözeltisi, %6 Sb-Pb anotlar ve saf bakır katotlar kullanılarak elektroliz edilmiştir. Denemelerde, değişik akım yoğunlukları denenerek, yaklaşık %92'lik akım verimlerinde, %99,992 saflıkta bakır elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The optimization of dissolution of copper in the converter slag from Karadeniz Bakır İşletmeleri with chlorine gas in aqueous medium was investigated employing Taguchi optimization technique. The optimum parameter values at which maximum dissolution for copper and minimum for iron were obtained were found to be: chlorine gas flow rate (cm3, min“1) : 220, solid-to- liquid ratio ( g. cm”3): 0,10, stirring speed (rpm): 550, reaction time(min.) : 90. Under these conditions, copper, iron and zinc were dissolved 98,35%, 8,97%, 25,14% in weight.respectively. At the second step, the extraction of copper in the leach solution with LIX 84-I was studied. The conditions in which the copper was extracted were determined as: temperature (°C): 25, the pH of solution: 1,6, stirring speed (rpm): 700, time of reach equilibrium (min.): 12, organic-to-aqueous phase ratio(0/A): 1. Under these conditions 85% of copper in the leach solution was extracted. Further more, the theorical stage number for a continuous system was established by McCabe- Thiele method. It was determined that 93% of copper in the solution could be extracted in a two-stage process with organic-to-aqueous phase ratio of 1. The stripping equilibrium values were studied to found the necessary theorical stage number in a continuous system for the H2SO4. The conditions for this study were as: experimental temperature(°C): 25, stirring speed (rpm): 700, equilibrium time (min.): 8, H2SO4 concentration (g. dm“3) : 175,the copper concentration of acid (g. dm”3) : 25. To prepare an electrolyte containing 45 g. dm"3 Cu under these conditions, the necessary number of stages was found to be 3 and the organic-to- aqueous phase ratio 2,34. In the third step, copper in the electrolyte from the leach process was electrolized using pure copper catodes and Pb- %6Sb anodes. With the electrolyse process, 99.992% pure copper was obtained at different current densities with a current efficiency of approximately 92%.
Benzer Tezler
- Bakır üretim artığı curuflarından değerli metallerin kazanılması
Recovery of valvable metals from copper smelter slagss
H.SONER ALTUNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Kimya MühendisliğiFırat ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET TÜMEN
- Bakır konverter cürufunun dikromatlı ortamda liçinin incelenmesi
An investigation on dichromate leaching of copper converter slag
MUSTAFA BOYRAZLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Metalurji MühendisliğiFırat ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. H. SONER ALTUNDOĞAN
- Recovery of copper and cobalt from Ergani copper converter slag
Etibank Ergani bakır konverter curufundan bakır ve kobaltın kazanılması
ZİYA APAYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
1993
Metalurji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GEVECİ
- Bakır konverter cüruflarından metal geri kazanımında amonyum asetat kullanımının araştırılması
Investigation of ammonium acetate usage for metal recovery from copper converter slag
OZAN PANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Metalurji MühendisliğiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN RÜŞEN
- Bazik oksijen fırınlarında refrakter astar ömrünün artırılması
Improving the basic oxygen furnace refractory lining life
MUSTAFA SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇİMENOĞLU