Mercimek (lens culinaris) germplazmının moleküler karakterizasyonu
Molecular characterization of lentil (lens culinaris) germplasm
- Tez No: 964763
- Danışmanlar: PROF. DR. KAĞAN KÖKTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Mercimek (Lens culinaris), yüksek protein içeriği ve marjinal ortamlara uyum sağlama özelliği ile dünya çapında önemli bir baklagil bitkisidir. Ancak, modern ıslah ve evcilleştirme nedeniyle genetik tabanı önemli ölçüde daralmıştır. Bu tez, iPBS ve SCoT moleküler belirteçleri kullanılarak çeşitli coğrafi bölgelerden toplanan 96 mercimek genotipinin genetik çeşitliliğini ve popülasyon yapısını incelemektedir. Her sistemden toplam 15 polimorfik primer kullanılmış ve iPBS için %95,25, SCoT için %93,38 gibi yüksek polimorfizm düzeyleri ortaya çıkmıştır. Sonuçlar, germplazm içinde önemli genetik varyasyon olduğunu göstermiş ve popülasyon yapısı analizleri, genetik benzerlik ve coğrafi köken temelinde erişimleri farklı kümelere ayırmıştır. Özellikle, Pakistan'dan gelen genotipler tüm istatistiksel endekslerde en yüksek çeşitliliği göstermiştir. AMOVA, genetik varyasyonun ağırlıklı olarak popülasyonlar içinde olduğunu doğrulayarak, popülasyon içi çeşitliliğin zenginliğini vurgulamıştır. Retrotranspozon tabanlı ve gen hedefli belirteçlerin birlikte kullanılması, kodlamayan ve kodlayan genom bölgelerinden elde edilen bilgileri birleştirerek sağlam bir analiz sağlamıştır. Bulgular, yüksek düzeyde farklılaşmış genotiplerin ıslah programlarında ebeveyn olarak kullanılma potansiyelini desteklemekte ve sürdürülebilir tarım için genetik açıdan zengin germplazmanın korunmasının önemini vurgulamaktadır. Çalışma, mercimek ıslahı çabalarında marker destekli seleksiyonu hızlandırmak için iPBS ve SCoT verilerinin diğer yüksek verimli genomik araçlar ve fenotipik değerlendirmelerle entegrasyonunu önererek son bulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Lentil is a vital legume crop with nutritional, agricultural, and economic importance, especially in arid and semi-arid regions. However, the narrowing genetic base due to domestication bottlenecks necessitates comprehensive molecular characterization. This study aimed to assess the genetic diversity and population structure of 96 lentil (Lens culinaris) genotypes using two molecular marker systems: Inter-Primer Binding Site (iPBS) and Start Codon Targeted (SCoT) markers A total of 15 polymorphic primers from each marker system were selected based on their high amplification clarity and polymorphism. The iPBS markers produced 346 bands with 95.25% polymorphism, while SCoT markers yielded 440 bands with 93.38% polymorphism, indicating a high level of genetic variation among the genotypes. Population structure analyses using STRUCTURE, Neighbor-Joining clustering, and Principal Coordinate Analysis (PCoA) revealed well-defined genetic groupings, partially corresponding to geographic origins. Analysis of Molecular Variance (AMOVA) showed that the majority of the genetic variation resided within populations rather than between them. Genotypes from Pakistan exhibited the highest genetic diversity in both marker systems. These findings confirm the effectiveness of iPBS and SCoT markers in dissecting lentil genetic diversity and offer valuable insights for breeding programs, germplasm conservation, and future genomic studies targeting stress tolerance and yield improvement.
Benzer Tezler
- Mercimek (Lens culinaris Medik.)'te topraktan ve yapraktan Fe ve Zn mikro element uygulamasının verim ve tanede mikro besin elementi içeriğine etkisi
The effects of soil and foliar applications of Fe and Zn on yield and seed microelement contents in lentil (Lens culinaris Medik.)
BEDİA KARACIL
- Mercimek (Lens culinaris Medik.) çeşitlerinin DNA barkodlamametodu ile tanımlanması
Identification of lentils (Lens culinaris Medik.) varieties by DNA barcoding method
METİN BURAK TATLISES
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyoteknolojiTrakya ÜniversitesiBiyoteknoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMRA HASANÇEBİ
- Optimisation of Agrobacterium mediated gene transfer and micrografting systems in lentil (Lens culinaris Medik)
Mercimekte (Lens culinaris Medik) Agrobakteri yoluyla gen transferi ve mikro aşılamaya dayalı rejenerasyon sistemlerinin optimizasyonu
HAMDİ KAMÇI
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ ÖKTEM
YRD. DOÇ. DR. FÜSUN İNCİ EYİDOĞAN
- Regeneration of lentil (Lens culinaris Medik) and genetic transformation by using Agrobacterium tumefaciens-mediated gene transfer
Mercimek (Lens culinaris Medic) bitkisinin rejenerasyonu ve Agrobacterium tumefaciens aracılığı ile genetik transformasyonu
UFUK ÇELİKKOL AKÇAY
Doktora
İngilizce
2008
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ ÖKTEM
YRD. DOÇ. DR. FATMA YEŞİM EKİNCİ
- Mercimek (Lens culinaris Medik. cvs) çeşitlerinde fosfor etkinliğinin kuraklığa tolerans üzerine etkisi
Effect of phosphorus efficiency on drought tolerance of lentil (Lens culinaris Medik. cvs) cultivars
TUTKU GÜZELORDU