Tarihi kent merkezlerinde sivil mimari örneğinin belgelenmesi ve korunması
Documentation and conservation of vernacular archi̇tecture in historic urban centers
- Tez No: 964814
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Koruma ve Restorasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
In this study, the examples of civil architectural residences in the Balat District, located within the Historical Peninsula—one of Istanbul's most significant historical settlement areas—are evaluated in terms of conservation policies. The Historical Peninsula, known as Istanbul's oldest settlement area, has been entirely registered as a protected site and holds a special status in terms of cultural heritage preservation. Balat District, both an urban and historical conservation area, features a distinctive settlement fabric highlighted by its unique examples of civil architecture. Throughout history, Balat has hosted various civilizations, preserving traces of a multi-faith society through religious structures such as mosques, churches, and synagogues. As a continuously inhabited area since the Byzantine period, Balat's urban identity became more distinct especially after the 15th century; its multicultural structure, where Jewish, Armenian, Greek, and Muslim communities lived together, shaped the neighborhood's social fabric and architectural character. In the 19th century, Balat emerged as a center of trade and craftsmanship, adding an economic dimension to its urban identity. During the Republican period, modernization policies, migration movements, and various urban transformation projects led to significant changes in Balat's identity. The conservation projects initiated in the 2000s accelerated the process of redefining the district's urban character. Having faced natural disasters such as earthquakes and fires throughout its history, the neighborhood's physical environment has been reshaped over time. With the development of conservation principles that began in the 19th century, several restoration and revitalization projects have been planned for Balat. Within this context, the civil architectural structures of Balat District were examined, and a civil architectural residence located in parcel 24 of block 2293 was designed in line with sustainable conservation principles. This project serves as a concrete example of an approach aimed at preserving and documenting the district's historical and cultural heritage.
Özet (Çeviri)
Bu çalışmada, İstanbul'un önemli tarihi yerleşim alanlarından biri olan Tarihi Yarımada'daki Balat Mahallesi'nin sivil mimari konut örnekleri, koruma politikaları açısından değerlendirilmiştir. İstanbul'un en eski yerleşim alanı olan Tarihi Yarımada, tamamıyla sit alanı olarak tescillenmiş olup kültürel mirasın korunması açısından özel bir statüye sahiptir. Balat Mahallesi ise hem kentsel hem de tarihi sit alanı niteliği taşımakta; özgün sivil mimari örnekleriyle dikkat çeken bir yerleşim dokusuna sahiptir. Balat, tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış; cami, kilise ve sinagog gibi dini yapılar aracılığıyla çok inançlı bir toplumun izlerini günümüze taşımıştır. Bizans döneminden itibaren kesintisiz bir yerleşim alanı olan Balat'ın kentsel kimliği, özellikle 15. yüzyıldan itibaren belirginleşmiş; Yahudi, Ermeni, Rum ve Müslüman toplulukların bir arada yaşadığı çok kültürlü yapısı, mahallenin sosyal dokusunu ve mimari karakterini şekillendirmiştir. 19. yüzyılda bölge, ticaret ve zanaat faaliyetlerinin yoğunlaştığı bir merkez haline gelmiş; bu durum Balat'ın kentsel kimliğine ekonomik bir boyut kazandırmıştır. Cumhuriyet döneminde uygulanan modernleşme politikaları, göç hareketleri ve çeşitli değişim ve gelişim projeleri Balat'ın kimliğinde değişimlere yol açmıştır. 2000'li yıllarda başlatılan koruma projeleri, bölgenin kentsel kimliğini yeniden tanımlama sürecine ivme kazandırmıştır. Tarih boyunca deprem ve yangın gibi afetlerle karşılaşan mahallede, fiziksel çevre bu süreçlerde yeniden şekillenmiştir. 19. yüzyılda başlayan koruma anlayışıyla birlikte, zamanla koruma ilkeleri geliştirilmiş; Balat'a yönelik iyileştirme ve canlandırma projeleri planlanmıştır. Bu kapsamda, Balat Mahallesi'ndeki sivil mimari yapılar incelenmiş; 2293 ada, 24 parselde yer alan bir sivil mimari konut örneği, sürdürülebilir koruma ilkeleri doğrultusunda projelendirilmiştir. Bu proje, bölgenin tarihî ve kültürel mirasının korunmasına ve belgelenmesine yönelik bir yaklaşımın somut bir örneğini oluşturmaktadır.
Benzer Tezler
- Tarihi çevrelerde kentsel peyzaj tasarım ilkelerinin belirlenmesi, İstanbul-Zeyrek örneğinde bir irdeleme
Determination of the urban landscape design principles in historical environments and evaluation of the Zeyrek case in İstanbul
HİLAL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Peyzaj MimarlığıZonguldak Karaelmas ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA ÇELİKYAY
- Sürdürebilirlik kavramı bağlamında kentsel dönüşüm,İstanbul / Fikirtepe örneği
Sürdürebilirlik kavrami bağlamında kentsel dönüşüm,Istanbul / Fikirtepe örneği̇
SERDAR BERTAN ARIKKAN
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Balıkesir tarihi kent merkezinin canlandırılması, bir öneri
The revitalization of Balikesir historical city center, a proposal
İREM BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkBalıkesir ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN İNCE GÜNEY
- Tarihi kent mekanlarını kullanıcısıyla birlikte korumak: Yenikapı Yalı Mahallesi örneği
Conserving historical city spaces renewed their users: Yenikapı Yalı Neighborhood example
GÜLBANU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIRMA TURGUT