Kâdî Abdülcebbâr'ın Hıristiyanlık Algısı
Qādī ʿAbd al-Jabbār's Perception of Christianity
- Tez No: 964894
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN AKKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Düşünce tarihi incelendiğinde Hıristiyanlarla Müslümanlar arasında dini konularda bazı tartışmaların yaşandığına şahit olunmaktadır. Hıristiyan polemikçilerle Müslüman kelamcılar ise bu tartışmaları ilmi düzlemde yaptıkları için oldukça derin fikirlere ve araştırmalara sahiplerdir. Kâdî Abdülcebbâr da son dönem Mu'tezile kelamcılarından olması cihetiyle kendisinden önceki dini tartışmaları ve reddiyeleri incelemiş ve Hıristiyanlara birtakım itirazlarda bulunmuş bir bilgindir. Çalışmamızda Kâdî'nin Hıristiyanların kendilerine ve metinlerine yaklaşımlarından yola çıkarak söylemlerinin ve iddialarının doğruluğuna dair bir araştırma yapmayı hedefledik. Meseleleri konu ve figür bazında inceleyerek ifadelerini bugünkü tarihi verilerle ve İncillerle mukayese etme yoluna gittik. Bu sırada yanlışı olduğunu düşündüğümüz hususları da tarihsel bilgiler ve somut veriler ışığında göstermeye çalıştık. Bunu yaparken mantıksal tutarlılığa da özellikle dikkat çekmeye çalıştık. Birinci bölümde Kâdî'nin Hıristiyanlığa dair genel yaklaşımını, nakilleri tenkit edişindeki yöntemini ve Kur'an'ın ve peygamberin uygulamalarına dair ifadelerini incelemeye çalıştık. İkinci bölümde Hıristiyanlığın tarihsel serüvenini ve dönüşümünü nasıl ele aldığını göstermekle birlikte antik mirasa dayandırdığı hususların tarihi gerçeklere uyup uymadığını irdeledik. Üçüncü bölümde ulûhiyet bahislerindeki beyanlarını ve Hıristiyanlarla girdiği tartışmaları inceleyip kelamcılar arasındaki tartışmalarla ve mezhep içerisindeki diğer görüşlerle karşılaştırma yoluna gittik. Sonuçta birkaç ayrı ilmî disiplinden istifade ederek Kâdî'nin düşüncesini ve arka planını analiz etmeye çalıştık. Neticede Kâdî Abdülcebbâr'ın bazı önemli bilgilere sahip olmakla birlikte, Hıristiyanlara ait olmayan bazı görüşleri kendilerine atfettiğine şahit olduk. Aynı zamanda bazı konularda yüzeysel bilgi sahibi olduğunu ve tutarsızlık sayılabilecek ifadeleri olduğunu fark ederek bunları göz önüne koymaya çalıştık
Özet (Çeviri)
When examining the history of thought, we see that there have been some debates between Christians and Muslims on religious issues. Christian polemicists and Muslim theologians, however, conducted these debates on an academic level, resulting in profound ideas and research. Qadi Abdul Jabbar, being one of the later Mu'tazili theologians, examined the religious debates and refutations that preceded him and raised certain objections against Christians. In our study, we aimed to investigate the accuracy of Qadi's statements and claims based on the Christians' approach to themselves and their texts. We examined the issues based on topics and figures and compared his statements with current historical data and the Gospels. In doing so, we tried to point out the issues that we thought were wrong in light of historical information and concrete data. In doing so, we tried to pay particular attention to logical consistency. In the first section, we sought to examine Qadi's general approach to Christianity, his method of criticising narrations, and his statements regarding the practices of the Qur'an and the Prophet. In the second section, we sought to show how he approached the historical journey and transformation of Christianity, while also examining whether the points he based on ancient heritage were consistent with historical facts. In the third section, we examined his statements on divinity and his discussions with Christians, comparing them with discussions among theologians and other views within the sect. Ultimately, we attempted to analyse Qadi's thoughts and background by drawing on several different academic disciplines. In the end, we observed that although Qadi Abdul Jabbar possessed some important knowledge, he attributed some views that did not belong to Christians to them. At the same time, we noted that he had superficial knowledge on some issues and made statements that could be considered inconsistent, and we tried to highlight these.
Benzer Tezler
- Kadı Abdülcebbar'ın İslam dışı dinlere tehvid eksenli yöneltmiş olduğu eleştiriler
Qadi̇ 'Abd Al-jabbar's tawheed-centered cri̇ti̇ci̇sm of other reli̇gi̇ons
HALİL İBRAHİM DELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Son dönem Osmanlı'sında bir mühtedi: Abdülehad Davud
A converted Muslim in the Late Ottoman Empire: Abdu'l Ahad Dawud
MUHAMMED SALİH SEFİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİbn Haldun ÜniversitesiDin Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL AVCI SEBETCİ
- Kādî Abdülcebbâr'ın tevhid anlayışı
Title of the thesis: Qadi Abdülcebbâr's understanding of tawhid
RESUL TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSNÜ TURGUT
- Nasranilere/Ebionitlere 11. yüzyılda Müslüman teolojide tanıklık: Kadı Abdulcabbar örneklemi
Witnessing the Nazarenes/Ebionites in 11th century Muslim theology: The case of Qadi ʿAbd al-Jabbar
YASİN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT AY
- Kadı Abdülcebbâr'ın Şerhu'l-Usûli'l-Hamse'de İslam mezheplerine bakışı
Kadi Abdülcebbâr's view of Islamic sacrifice in Şerhu'l-Usûli'l-Hamse
SIDDIKA KOYUNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN KAPLAN