Ensuring researcher well-being in fieldwork studies
Saha çalışmalarında araştırmacı iyilik halinin korunması
- Tez No: 965119
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKNUR YÜKSEL KAPTANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Sosyoloji, Psychology, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Nüfus Etütleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Araştırma Yöntemleri Anabilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Saha çalışmalarında araştırma etiği düşünüldüğünde genelde ilk akla gelen katılımcıların korunması, onlara zarar verilmemesi ilkeleridir. Bu, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilerin toplama kamplarındaki tutsaklar veya Japonların Çinli savaş tutsakları üzerinde uyguladıkları deneyler, Tuskegee Sifilis Çalışması ve Milgram'ın itaat deneyleri düşünüldüğünde anlaşılır bir durumdur. Nitekim bu çalışmalardan sonra dünya çapında geçerlilik kazanan Nuremberg Kodu, Helsinki Deklarasyonu ve Belmont Raporu gibi resmî belgeler, araştırmacıların araştırma katılımcıları üzerindeki güçlerini kötüye kullanmalarına karşı ortaya çıkmıştır. Araştırma etiğinin ortaya çıkışının karanlık tarihi, belirlenen kurallarla biraz daha kontrol altında tutulmaya başlamasına rağmen günümüzde göz ardı edilmeye devam eden araştırmanın bir diğer öznesi, kuşkusuz araştırmacıdır. Araştırmacının saha çalışmalarında korunması gerekliliği genellikle nitel araştırmalar bağlamında tartışılmakla birlikte halen çok yaygınlaşmış bir konu olarak görülmemektedir. Yapılan araştırmalara bakıldığında birçoğunun akademideki araştırmacılara ve doktora öğrencilerine odaklandığı görülmektedir. Bununla birlikte özel sektördeki araştırmacılara dair pek araştırma bulunmamaktadır. Bu araştırmanın amacı akademide ve özel sektörde bulunan araştırmacıların saha çalışmalarında yaşadıkları deneyimleri ile, danışman ve koordinatörler ile etik kurul üyelerinin ise araştırmacı iyilik haline dair fikirlerini anlamaktır. Bu deneyim ve fikirlere dayanarak atölyeler, toplantılar, yazılı belgeler/broşürler de içeren kapsamlı ve standart bir eğitim programının oluşturulması ise bu araştırmanın diğer amacıdır. Bu amaçlara uygun olarak katılımcılar, 2023 yılı itibariyle son beş yıl içinde saha çalışmalarında yer almış araştırmacılar, özel sektörde koordinatörler, akademide danışmanlar ve etik kurul üyelerinden olmak üzere 30 kişiden oluşmaktadır. Veri üretimi aşamasında 21'i akademiden 9'u özel sektörden 30 katılımcıyla 31 derinlemesine görüşme, akademi ve özel sektördeki araştırmacılarla ise dört odak grup çalışması gerçekleştirilmiştir. Üretilen veriler MaxQDA24 veri analizi programı kullanılarak düzenlenmiş ve analiz edilmiştir. Tema analizinin kullanıldığı bu aşamada üç ana tema görülmüştür. Bu temalar sırasıyla yapısal boşluklar, araştırmanın nesneleşmesi ve kurumsal destek mekanizmalarıdır. Araştırmanın temaları, sosyal bilimler araştırmacılarının saha çalışmaları sırasında iyilik hallerini etkileyen bileşenler arasındaki ilişkileri göstermektedir. Yapısal eksiklikler teması altında metodolojik ve etik eğitimlerindeki eksiklikler, kurumsal etik baskıların sahaya etkileri, araştırmacı iyilik haline dair sorumlulukları ve araştırmacılığın meslek olarak görülmemesi tartışılmaktadır. Araştırmanın nesneleşmesi, neoliberal sistem içerisinde araştırmanın da bir ürün olarak görülmeye başlamasıyla artan iş yükünün, azalan iş-yaşam dengesinin, sahada araştırmacıların artan yalnızlık ve azalan topluluk hislerinin iyilik hali üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Bununla birlikte araştırmacıların belirttiği farklı destek türlerinden de bahsedilmektedir. Kurumsal destek mekanizmaları ise kurumsal psikolojik destek, araştırmacıları destekleyecek özel bir destek biriminin kurulması ve kurumların araştırmacıları destekleyebileceği diğer yöntemleri tartışmaktadır. Sonuç olarak araştırmacı iyilik halinin araştırma etiği ve yöntemleri konusunda dikkate alınması gereken bir konu olduğu, bunun için etik ve metodoloji eğitimlerinin iyileştirilmesi, etik kurulların değerlendirme süreçlerinin güncellenmesi, akademide danışman-öğrenci ilişkisini denetleyecek bağımsız bir komitenin kurularak iyilik halinin korunmasının sağlanması gerekmektedir. Bunlara ek olarak danışmanlara, danışmanlık süreçleriyle ilgili geliştirici programların hazırlanması, kurumsal olarak psikolojik, maddi ve yöntemsel başta olmak üzere birçok farklı alanda desteklerin geliştirilmesi ve araştırmacıların öncelikli olarak kendileri için savunuculuk yapmaları ve kendilerini sahada korumaya dair geliştirmeleri gibi öneriler sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
When research ethics in fieldwork studies is considered, what usually comes to mind first are the principles of protecting participants and doing no harm. This is understandable when one recalls the experiments carried out by the Nazis on prisoners in concentration camps, the experiments conducted by the Japanese on Chinese prisoners of war during World War II, the Tuskegee Syphilis Study, and Milgram's obedience experiments. Indeed, following these studies, official documents such as the Nuremberg Code, the Declaration of Helsinki, and the Belmont Report, each gaining global recognition, emerged to prevent researchers from abusing their power over research participants. Although the dark history that gave rise to research ethics has since been somewhat brought under control through these regulations, another subject of research that continues to be overlooked today is, without a doubt, the researcher. While the need to protect researchers during fieldwork is usually discussed within the context of qualitative research, it is still not considered a widely recognized issue. When existing studies are examined, most are seen to focus on researchers and doctoral students in academia, with very few addressing researchers in the private sector. The aim of this study is to understand the experiences of researchers in academia and the private sector during fieldwork, as well as the perspectives of advisors/supervisors, and Research Ethics Committee (REC) members regarding researcher well-being. Based on these experiences and perspectives, the other goal of this study is to develop a comprehensive and standardized training program, including workshops, meetings, and written materials/brochures. In line with these objectives, the participants consist of 30 individuals: researchers who have taken part in fieldwork within the past five years as of 2023, supervisors from the private sector, academic advisors, and members of RECs. During the data collection phase, 31 in-depth interviews were conducted with 30 participants (21 from academia and 9 from the private sector), along with four focus group sessions held with researchers from both academia and the private sector. The data was organized and analyzed using the MaxQDA24 data analysis software. In this phase, which utilized thematic analysis, three main themes emerged: Structural Gaps, Research as an object, and Institutional support mechanisms. These themes reflect the relationships among the components that affect the well-being of social science researchers during fieldwork. Under the theme of structural gaps, the study discusses gaps in methodological and ethical training, the impact of ethical interference of institutions on fieldwork, responsibilities related to researcher well-being, and the lack of recognition of research as a profession. The objectification of research theme addresses the effects on well-being of increased workloads, decreased work-life balance, heightened loneliness, and reduced sense of community in the field, all resulting from the neoliberal view of research as a product. It also highlights different types of support mentioned by researchers. The theme of institutional support mechanisms explores institutional psychological support, the establishment of a dedicated support unit for researchers, and other ways in which institutions can support their researchers. In conclusion, researchers should consider the well-being of participants as an important issue in research ethics and methodology. To this end, it is necessary to improve ethics and methodology training, update the evaluation processes of RECs, and establish an independent committee to monitor the advisor-student relationship in academia to ensure the well-being of participants. In addition, recommendations include developing programs to enhance advisory practices, institutionally developing support in various areas such as psychological, financial, and methodological, and encouraging researchers to advocate for themselves and develop strategies to protect themselves in the field.
Benzer Tezler
- Televizyon üzerinden dindar/mütedeyyin kadınları anlamak: Dindar kadınların televizyonu alımlama ve kullanım biçimleri
Understanding religious/pious women through television: Religious women's reception and usage of television
ERGEN DEVRİM KARAGÖZ
Doktora
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
- Universal design for social inclusivity andsustainability: A case study in Cyrene, Libya
Sosyal kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik için evrensel tasarım: Libya, Kirene'de bir alan çalışması
AHMED A. M. KHANFER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH CEYLAN
- İlköğretim kurumlarında görev yapan öğrtemenlerin okul yönetimine katılma düzeyleri (Ankara ili örneği)
The level of teacher's participating school administration who sudy at the primary education institution (the example of Ankara province)
NURŞEN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ŞEREN
- Otizmli çocukların sosyalleşmesinde eğitimin rolüne ilişkin veli ve öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi: Yalova örneği
Evaluation of parents' and teachers' views on the role of education in the socialization of children with autism: Yalova example
ŞEYDA DEMİR
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimYalova ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA ŞAHİN
- Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşunu etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of factors affecting subjective well-being of high school students
TUBA YALDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇAĞATAY KILINÇ