Davranış değişikliği yaratmada kamusal halkla ilişkiler uygulamalarının rolü: Sıfır Atık Hareketi örneği
The role of governmental public relations practices in behavioral change: The case of Zero Waste Movement
- Tez No: 965243
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EDA TURANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halkla İlişkiler, Public Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Hızla değişen yaşam koşulları çerçevesinde küresel sorunların artmasına paralel olarak atık yönetimi de önemli bir sorun haline gelmiştir. Ortaya çıkan bu sorunlar, kamu kurumlarının halkla etkileşim biçimlerini yeniden tanımlamayı ve bireylerde davranış değişikliği odaklı iletişim stratejilerine odaklanmayı zorunlu kılmaktadır. Günümüzde kamusal halkla ilişkiler uygulamaları, toplumsal fayda sağlayacak davranış değişikliklerini tetikleyen stratejik iletişim araçları olarak öne çıkmaktadır. Çevre sorunları, sağlık politikaları, sosyal uyum ve kamu güvenliği gibi alanlarda kamu kurumlarının vatandaşlarla kurduğu etkileşim yalnızca bilgilendirici olmakla kalmayıp, mevcut davranış kalıplarını değiştirmeye yönelik sistematik müdahaleleri de içermektedir. Bu çerçevede geleneksel kamu yönetimi anlayışından farklı olarak günümüzde vatandaşlar, pasif hizmet alıcısı konumundan aktif katılımcılara dönüşmüş ve davranış değişimi süreçlerinin öznesi durumuna gelmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı, halkla ilişkiler uygulamalarının toplumsal davranış değişikliği yaratmadaki etkinliğini analiz etmektir. Nitel bir araştırmanın tasarlandığı çalışmada, Türkiye'nin en kapsamlı çevre projesi Sıfır Atık Hareketi'ne yönelik katılımcı görüş ve deneyimleri odak grup yöntemi ile toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, Sıfır Atık Hareketi'nin toplumun geleneksel değerleriyle örtüşen yönlerine ilişkin çıkarımlar sunmaktadır ve bu durumun, hareketin toplumsal kabulü ve davranış değişimi için önemli avantajlar sağladığı görülmektedir. Ancak bulgular, kurumlarda zorunlu olarak uygulanan atık yönetimi pratiklerinin, bireylerin özel yaşamlarına yeterince yansımadığını göstermektedir. Bunun ise en temel sebeplerinin, davranış değişikliğinin önündeki“kolaylık ve eski alışkanlıkların etkisi”gibi psikolojik bariyerler olduğu anlaşılmıştır. Araştırma, halkla ilişkiler uygulamalarında ekonomik motivasyon ve teşvik sistemlerinin, davranış değişikliği yaratmada kritik faktörler olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca uygulama sonuçlarının şeffaf bir şekilde paylaşılmasına ve düzenli geri bildirim mekanizmalarının gerekliliğine ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır. Bu bulgu, halkla ilişkiler uygulamalarında şeffaflık ve hesap verebilirlik mekanizmalarının önemine işaret etmektedir. Özellikle sosyal medya fenomenlerinin sürdürülebilirlik konusundaki farkındalık yaratma potansiyeli, geleneksel halkla ilişkiler yaklaşımlarını tamamlayıcı bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Son olarak, halkla ilişkiler kampanyalarının, yalnızca bilgi ve tutum düzeyinde değil, aynı zamanda bağlamsal faktörler ve yapısal engeller düzeyinde de müdahaleler içermesinin, kampanyanın etkililiğini artırabileceği bulgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Amid rapidly changing living conditions and the rise of global challenges, waste management has become a pressing issue. These emerging problems necessitate a redefinition of how public institutions interact with the public, with a growing focus on communication strategies aimed at encouraging behavioral change among individuals. Today, public relations practices stand out as strategic communication tools that drive behavioral shifts for the benefit of society. Public institutions' interactions with citizens in areas such as environmental issues, health policies, social cohesion, and public safety not only serve an informative function but also involve systematic interventions intended to alter existing behavioral patterns. In contrast to the traditional public administration approach, citizens have evolved from passive service recipients into active participants and key agents in behavioral change processes. This study aims to analyze the effectiveness of public relations practices in fostering social behavioral change. Designed as a qualitative study, it gathered and analyzed participant views and experiences regarding Turkey's most comprehensive environmental initiative—the Zero Waste Movement—using the focus group method. The findings offer insights into how aspects of the Zero Waste Movement resonate with traditional societal values, which has proven advantageous for both public acceptance and behavioral transformation. However, the study also reveals that mandatory waste management practices within institutions have not sufficiently translated into individuals' private lives. The main barriers to change appear to be psychological, particularly the influence of convenience and entrenched habits. The research highlights that economic incentives and motivational systems play a critical role in driving behavioral change through public relations initiatives. It also emphasizes the importance of transparent sharing of outcomes and the establishment of consistent feedback mechanisms. These findings underscore the significance of transparency and accountability in public relations efforts. Notably, social media influencers show strong potential in raising awareness about sustainability and serve as complementary agents to traditional public relations strategies. Lastly, the study concludes that public relations campaigns that incorporate interventions beyond knowledge and attitudes—addressing contextual factors and structural barriers—can significantly enhance campaign effectiveness.
Benzer Tezler
- Sanat ve propaganda ilişkisi bağlamında Aphrodisias Sebasteion tapınağı rölyefleri üzerine bir inceleme
A study on Aphrodisias Sebasteion reliefs ın the context of the relationship between art and propaganda
RACAN ALEYNA IŞIKHAN TATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAKİR EŞİTTİ
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- İstanbul'da eğitim donatımlarının planlanmasına ve uygulanmasına yönelik model araştırması
Model research on planning and application of education infrastructures in Istanbul
SUAT ÇABUK
Doktora
Türkçe
2003
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL ÜNAL
- Cinsiyetli mekanlarda kadın olmak; Toplumsal cinsiyet bağlamında kente bakış
Being a woman in gendered spaces; A view of the city in the context of gender
DİLARA PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiTrakya ÜniversitesiToplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKE ORUÇ
- A Configuration of systematic approaches for drinking water distribution problem in metropolitan areas
Başlık çevirisi yok
SELİM KAHVECİOĞLU
Doktora
İngilizce
1997
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİME SEZGİN